Przejdź do treści

Alergie krzyżowe. Czego nie jeść, jeśli jesteś alergikiem?

Kobieta leży na skórzanej kanapie, pod kocem, podparta na poduszce i wyciera nos chusteczką. Obok na owalnym stoliku stoją jabłka, słoik pudełko z chusteczkami i kubek z cherbatą.
Alergie krzyżowe. Czego nie jeść, jeśli jesteś alergikiem?/ iStock
Podoba Ci
się ten artykuł?
Podoba Ci
się ten artykuł?

Jesteś uczulona na orzeszki ziemne? Uważaj na rośliny strączkowe. Mleko wywołuje u ciebie wysypkę? Ostrożnie z wołowiną. Alergie mogą występować w parach. Zdecydowanie warto je znać, zwłaszcza że niektóre z nich są naprawdę zaskakujące!

Alergie krzyżowe – kiedy powstają krzyżowe reakcje alergiczne?

Bierzesz gryza soczystego jabłka, a po chwili usta zaczynają cię swędzieć, a na języku i w gardle czujesz opuchnięcie i mrowienie. O ile wiesz, jesteś uczulony na pylącą brzozę, więc co się dzieje? Pewnie cierpisz na coś, co nazywa się zespołem alergii jamy ustnej. To odczyny krzyżowe między białkami alergenów pyłków drzew a owocami, jarzynami czy orzechami. Dlatego osoby kichające z powodu kwitnienia brzozy często będą mieć też łagodną alergię na jabłka i orzechy laskowe.

– W odróżnieniu od prawdziwej alergii pokarmowej zespół alergii ustnej zwykle ogranicza się do warg, języka, gardła – mówi dr Bryan Martin, prezes American College of Allergy, Asthma and Immunology.

Na czym polega zjawisko alergii krzyżowej?

U podłoża alergii leży zwiększona reaktywność układu immunologicznego, sprowadzająca się do syntezy specyficznych przeciwciał klasy IgE po kontakcie z alergenem. Mianem alergenu określana jest każda substancja, która ma zdolność wywołania w organizmie reakcji alergicznej. Osoby uczulone na konkretne alergeny pokarmowe, kontaktowe lub wziewne mają możliwość określenia, jaki konkretnie alergen odpowiada za rozwój alergii – niekiedy wystarczy w tym celu baczne obserwowanie organizmu, konieczne może być także wykonanie testów na alergię. Uczulenie na konkretny alergen nie wyklucza jednak, że objawy alergii pojawią się po kontakcie z innym alergenem. Wiele alergenów może bowiem wykazywać podobną strukturę w budowie chemicznej – i wówczas są zdolne do wywołania tzw. alergii krzyżowej.

Zjawisko alergii krzyżowej dotyczy przede wszystkim alergenów wziewnych i pokarmowych i najczęściej dotyczy pyłków roślin oraz warzyw i owoców. U około 30 proc. osób uczulonych na konkretne alergeny wziewne zaobserwować można zjawisko alergii na niektóre alergeny pokarmowe – a podłożem tego zjawiska jest właśnie alergia krzyżowa.

Jakie zatem alergie mogą występować razem i często to robią? Niektóre pary mogą cię zdziwić.

Opalanie na słońcu

Alergia krzyżowa a mleko krowie i wołowina

Jeśli masz alergię na mleko (nie myl z nietolerancją laktozy), to pewnie myślisz, że wystarczy zamówić burgera bez sera i będzie dobrze. Wielu z nas traktuje nabiał i mięso jak dwie różne kategorie żywności, mimo że pochodzą od tego samego zwierzęcia. Jednak około 10 proc. ludzi mających alergię na mleko krowie doświadcza też reakcji alergicznej na wołowinę (mówią o tym np. badania dr. Scotta Sicherera z Nowego Jorku, specjalisty w dziedzinie alergii).

Alergia krzyżowa a lateks, kiwi i awokado

To połączenie wydaje się dziwne, ale trzeba pamiętać, że lateks pochodzi z roślin kauczukodajnych. Ludzie, którzy są uczuleni na lateks, mogą mieć też zespół alergii ustnej (niepełnowymiarową alergię), gdy jedzą kiwi. W tej sytuacji u niektórych problematyczne mogą też być banany i awokado.

Alergia krzyżowa a orzeszki ziemne i rośliny strączkowe

Masz alergię na orzechy? Spośród osób takich jak ty 5 proc. ma szansę mieć też równolegle alergię na groch, soczewicę, fasolę i inne rośliny strączkowe.

Jad owadów – jak rozpoznać uczulenie?

Alergia krzyżowa a sztućce i biżuteria

Srebrne widelce, noże i łyżki, których codziennie używasz do jedzenia, prawdopodobnie zawierają też nikiel. Ten alergen często występuje w biżuterii. Jeśli jesteś uczulony na nikiel, dotykając rzeczy, które go zawierają, narażasz się na swędzącą wysypkę. Zwróć uwagę też na:

  • metalowe uchwyty,
  • stalowe imbryczki,
  • inne części w kuchni wykonane z metalu.

Alergia krzyżowa a pyłki drzew i jabłka

Skoro jakieś kwitnące drzewo cię uczula, to chyba nic dziwnego, że owoce, które na nim rosną – jabłka, brzoskwinie, czereśnie – też. Ale uwaga – marchewka i seler też mogą spowodować alergię u osób uczulonych na pyłki drzew.

Alergia krzyżowa a pyłki traw i seler

Uczulenie na trawy może iść w parze z alergiczną reakcją na selera, ale także na pomidory i brzoskwinie. Na pocieszenie mamy informację, że w każdej z tych pokarmowych alergii jamy ustnej może pomóc poddanie owoców lub warzyw obróbce termicznej. To oznacza, że możesz zrobić i zjeść pyszną szarlotkę albo ciastko z brzoskwinią i po ich zjedzeniu nie dostać alergii, nawet jeśli surowe jabłka i brzoskwinie cię uczulają.

Zobacz także

Podoba Ci się ten artykuł?

Powiązane tematy:

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.