Przejdź do treści

Diety jednoskładnikowe – zasady, efekty, przeciwwskazania

Diety jednoskładnikowe
Diety jednoskładnikowe
Podoba Ci
się ten artykuł?
Podoba Ci
się ten artykuł?

Do tej kategorii należą głównie niskokaloryczne albo bardzo niskokaloryczne kuracje.Podstawę jadłospisu diet jednoskładnikowych stanowi konkretny produkt lub grupa produktów. Obiecywane efekty to zwykle 3–6 kg w ciągu jednego lub dwóch tygodni stosowania się do zasad diety.

Inne nazwy: monodiety (np. kapuściana, cebulowa, ziemniaczana, grejpfrutowa, ananasowa, bananowa, wiśniowa, mleczna, jogurtowa, kefirowa, ryżowa, pszeniczna, owsiana, słoiczkowa, lodowa itd.)

Diety jednoskładnikowe – zasady

Zasady: do tej kategorii należą głównie niskokaloryczne albo bardzo niskokaloryczne kuracje, w większości stworzone w ubiegłym wieku, nawet w latach 30.–50. Podstawę ich jadłospisu – czy też nieodłączny składnik posiłków – stanowi konkretny produkt czy też grupa produktów; w przypadku kuracji uwzględniających dany składnik w zaledwie jednym–dwóch posiłkach mówimy zwykle o bardzo niskokalorycznych, ale nieco mniej monotonnych dietach.

Podstawę monodiety często stanowią konkretne warzywa, jak np. w słynnej diecie kapuścianej czy cebulowej, owoce (dieta grejpfrutowa, ananasowa, bananowa, wiśniowa itp.), zboża (ryżowa, pszeniczna, owsiana itp.) czy produkty mleczne (mleczna, jogurtowa, kefirowa). Bywają nią nawet gotowe produkty, jak np. gotowe posiłki dla niemowląt w diecie słoiczkowej (spożywa się 14 słoiczków dziennie przez tydzień) czy mało dietetyczne desery, jak w diecie lodowej. Obiecywane efekty to zwykle 3–6 kg w ciągu jednego–dwóch tygodni kuracji.

Diety jednoskładnikowe – wskazania

Dla kogo: monodiety będą akceptowane przez osoby, które lubią ich kluczowe produkty, a przy tym nie przeszkadza im głód i monotonia w diecie. Nadają się tylko dla osób zdrowych, prowadzących mało aktywny tryb życia, bez przeciwwskazań do spożywania wybranych produktów. Diety bazujące na nabiale nie mogą być stosowane przez osoby z alergią pokarmową na białko krowie czy z nietolerancją laktozy; osoby z celiakią i nadwrażliwością na gluten nie powinny jeść wielu zbóż; część osób jest też uczulonych na cytrusy czy owoce pestkowe. Monodiet z nadmiarem błonnika nie powinny stosować osoby z zaburzeniami pracy jelit, m.in. ZDJ. Jednoskładnikowe kuracje, a także monotonne, bardzo niskokaloryczne diety nie mogą być stosowane przez osoby o zbyt niskiej lub prawidłowej masie ciała, z zaburzeniami odżywiania, niedożywione, z problemami zdrowotnymi, w okresie wzrostu i dojrzewania, kobiety w ciąży i karmiące, osoby starsze, a nawet te po 50. roku życia.

Diety jednoskładnikowe – zalety, efekty

Plusy: monodiety są zwykle proste i tanie, a ponieważ stwarzają maksymalny deficyt kalorii, zapewniają bardzo szybkie efekty. Nie wymagają liczenia kalorii, a często też nie ma w nich limitu wielkości posiłku, np. w niektórych wersjach diety kapuścianej można jeść do syta.

Diety jednoskładnikowe – przeciwwskazania

Minusy: nie istnieje produkt kompletny i uniwersalny pod względem odżywczym, którego spożywanie pozwoliłoby pokryć zapotrzebowanie organizmu na wszelkie niezbędne składniki pokarmowe. Z tego powodu opieranie jadłospisu na jednym konkretnym produkcie czy nawet ich grupie, przy wyłączeniu lub ograniczeniu wielu innych grup, zawsze będzie skutkować niedoborami pokarmowymi. Np. w przypadku diet opartych na sokach, owocach i warzywach braki będą dotyczyć białka, tłuszczów, witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, a także wielu składników mineralnych. Diety bazujące na nabiale zapewniają zwykle zbyt mało węglowodanów, błonnika, kwasów tłuszczowych omega-3, żelaza, magnezu, wit. C, E i innych przeciwutleniaczy. W tych zbożowych może brakować wszystkich tych składników poza błonnikiem i niektórymi związkami mineralnymi czy witaminami z grupy B.

Również diety jedynie wzbogacane w konkretne warzywa czy owoce mają niezbilansowane jadłospisy, np. często zawierają ogromne ilości mięsa lub wysokie dawki cukrów.

Co więcej, jeśli dieta taka nie zawiera żadnych dodatków tłuszczowych, uniemożliwia to wchłanianie z menu m.in. Wit. A, E czy K, ale także sprzyja powstawaniu kamieni żółciowych. Monodiety bazujące na gotowych produktach, jak np. lodowa, obfitują też w cukier, niezdrowy tłuszcz i dodatki do żywności. Podstawą menu nie powinny być też posiłki dla dzieci. Są to dania rozgotowane i rozdrobnione, o wysokim indeksie glikemicznym, najczęściej bardzo słodkie, a oprócz tego są pozbawione smaku, białka i większości składników odżywczych. Z kolei diety bazujące na produktach bogatych w błonnik i gazotwórcze związki (pełne ziarna zbóż, kapusta, cebula) mogą powodować zaburzenia gastryczne i wzdęcia.

Monodiety są nużące i trudne do wytrzymania; prowadzą do znacznych ubytków masy mięśniowej i przybierania na wadze po powrocie do bardziej urozmaiconego sposobu odżywiania, zwłaszcza że nie wymagają nauki zdrowej diety czy stylu życia, np. aktywności fizycznej. Zwykle wywołują silne uczucie głodu, osłabienie i złe samopoczucie, długoterminowo mogą wyniszczać organizm. Ponieważ dają jednocześnie nietrwałe efekty, ich stosowanie nie jest opłacalne.

Podoba Ci się ten artykuł?

Powiązane tematy:

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.