Kim jest monogamista? Jakie znaczenie ma monogamia na świecie?

Monogamia definiowana jest jako bycie w związku z jedną osobą jednocześnie, praktycznie przez całe życie lub też przez pewien czas. Może być to małżeństwo czy konkubinat. To najbardziej rozpowszechniony w Europie rodzaj partnerstwa. Sprawdź, czym jest monogamia i jakie daje korzyści we współczesnym świecie. 

Czym jest monogamia?

Samo pojęcie monogamia pochodzi od słów starogreckich: monos (jeden) oraz gamos (małżeństwo). Oczywiście obecnie monogamia nie musi odnosić się tylko do małżeństw, ale także do związków partnerskich. Przeciwieństwem monogamii jest poligamia, czyli małżeństwo z więcej niż jedną osobą, co jest zakazane na przykład w Polsce i wielu innych krajach. Z kolei poliamoria, czyli wielomiłość, polega na utrzymywaniu wielu związków miłosnych w tym samym czasie.  

Statystyki pokazują, że monogamia jest najpopularniejszą formą związków małżeńskich i partnerskich na świecie. W praktyce taki układ ma za zadanie spełnić potrzeby nie tylko dwojga partnerów, ale także całego otoczenia. Kim jest więc monogamista? Jest to osoba, która żyje zgodnie z założeniami monogamii. 

Jakie są rodzaje monogamii? 

Można wyróżnić kilka rodzajów monogamii. Pierwszym z nich jest monogamia konsekwentna, opierająca się na życiowej relacji dwojga ludzi, którzy trwają razem od momentu wejścia w związek aż do śmierci. W praktyce dotyczy to wielu małżeństw i związków. Kolejnym typem jest monografia seryjna, polegająca na wstępowaniu w związki jeden po drugim, a więc na przykład bycie w partnerstwie przez 5 lat i zerwanie relacji, a później zdecydowanie się na małżeństwo z inną osobą, wzięcie rozwodu po 10 latach i wejście w kolejną relację.  

Taki typ również występuje bardzo często, a zdaniem niektórych jest to sposób na maskowanie poligamii. Można mówić również o monogamii wyłącznej (zakaz związków z innymi partnerami) lub luźnej (zezwolenie na inne relacje, o ile nie doprowadzą one do rozpadu małżeństwa czy konkubinatu). 

Jakie korzyści przynosi monogamia w XXI wieku? 

Wiele osób zastanawia się nad tym, czy ludzie są stworzeni do monogamii, i czy współcześnie ten rodzaj związków niesie wystarczające korzyści. W praktyce można mówić o tym, że monogamia wiąże się z zyskami ekonomicznymi, społecznymi i emocjonalnymi, jednak czasami niesie ze sobą także pewne zagrożenia. Przykładem może być trwanie w nieszczęśliwym małżeństwie tylko dlatego, że formą preferowaną jest monogamia. Poszukiwanie innych partnerów jest rozumiane jako zdrada i zwykle wiąże się z niechęcią ze strony większej części społeczeństwa.  

Kilka dekad temu monogamia była korzystniejsza z perspektywy kobiet, ponieważ antykoncepcja nie była szeroko dostępna, a seks był postrzegany w sposób głównie prokreacyjny. Współcześnie jednak statystyki wykazują, że to częściej kobiety wnoszą pozew o rozwój i decydują się na rozstanie, więc monogamia może być postrzegana pozytywnie przez mężczyzn.  

Jednocześnie dowiedziono, że przynajmniej 42% polskiego społeczeństwa ma za sobą doświadczenia związane ze zdradą partnera lub partnerki, a to wskazuje na skłonności poligamiczne lub też po prostu na chęć poszukiwania wrażeń czy odmienności od codziennego życia. Współcześnie monogamia ma ogromne znaczenie z punktu widzenia dzieci, a także funkcjonowania całych rodzin w społeczeństwie oraz kwestii sukcesji czy też dziedziczenia.  

Niektóre osoby, bez względu na płeć, uważają, że w monogamii jest wiele korzyści i nie ma obaw o trudność wejścia w nowe związki, nieudane doświadczenia seksualne lub uczuciowe. Dodatkowo znaczenie ma kwestia zazdrości oraz lęk przed chorobami wenerycznymi lub rozpadem obecnej relacji. Inni z kolei wolą wchodzić w więcej relacji w tym samym czasie, na przykład ze względu na niespełnione potrzeby seksualne w małżeństwie albo brak zrozumienia ze strony obecnego partnera.

Bibliografia: 

1. Barłowski D., Poliamoria jako powrót do wolności sprzed doby patriarchatu?, Dziejowa sinusoida relacji „partnersko-intymnych”, 2015. 
2. Flis M.,  Pokrewieństwo i kulturowe zróżnicowanie instytucji małżeństwa. Przez kultury i cywilizacje, Pamięci Profesora Andrzeja Flisa: Estetyka i Krytyka, 2011, 23. 
3. Grunt-Mejer K., Od monogamii do poliamorii: społeczny odbiór związków niemononormatywnych, Studia Socjologiczne 2014, 215: 159-181.