4 min.
Chondromalacja – przyczyny i objawy. Kiedy stosować leczenie zachowawcze, kiedy konieczna jest operacja?

Fot. yodiyim / Adobe
Urazy okolicy stawu kolanowego są bardzo częste. W obrębie tego stawu dochodzi często do przeciążeń. Chondromalacja rzepki, czyli proces zwyrodnieniowy chrząstki, objawia się bólem i może znacząco utrudniać funkcjonowanie. Chondromalacja często dotyczy sprawnych, młodych osób. Do jej przyczyn można zaliczyć choroby metaboliczne i reumatyczne, ostre lub przewlekłe urazy.
Spis treści
Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami

Ewelina Stefanowicz
lekarz
Chondromalację można leczyć zachowawczo i operacyjnie. Bardzo duże znaczenie w leczeniu chondromalacji kolana ma odpowiednia rehabilitacja i wykonywanie odpowiednich ćwiczeń, które pozwolą powrócić do właściwego funkcjonowania oraz ograniczą dolegliwości bólowe.
Co to jest chondromalacja?
Chondromalacja to patologiczny stan, w którym dochodzi do rozmiękania chrząstki i jej powolnej destrukcji. Najczęściej występującą chondromalacją jest chondromalacja rzepki. W przebiegu tego procesu dochodzi do erozji chrząstki, powstawania szczelin, włóknienia oraz zwyrodnienia stawu rzepkowo-udowego. Najczęściej dotyka młodych kobiet między 17. a 30. rokiem życia. Zmiany rozpoczynają się od wewnętrznej warstwy chrząstki. Rozprzestrzeniają się na jej zewnętrze, dlatego często chondromalację zauważa się dopiero w późniejszym stadium.
Zmiany w chondromalacji kolana dotyczą rzepki oraz przeciwlegle do niej leżących kłykci uda. Uszkodzenie chrząstki doprowadza do zwiększonej podatności na urazy w tym miejscu i zmniejszenie odporności na obciążenia. Zaawansowanie chondromalacji można podzielić na 4 stopnie.
Chondromalacja rzepki – stopnie:
- chondromalacja 1. stopnia – rozmiękczenie i obrzęk, na tym etapie nie widać objawów,
- chondromalacja 2. stopnia – fragmentacja i szczeliny – powierzchnia uszkodzenia 1,25 cm,
- chondromalacja 3. stopnia – fragmentacja i szczeliny – powierzchnia uszkodzenia powyżej 1,25 cm,
- chondromalacja 4. stopnia – najwyższe stadium zaawansowania, uszkodzenie drąży do warstwy podchrzęstnej.
Przyczyn chondromalacji rzepki jest wiele. Można wymienić: urazy, złamania, zwichnięcia rzepki, zaburzenia związane z nieprawidłowym napięciem mięśniowym, choroby metaboliczne, reumatoidalne zapalenie stawów, powtarzające się zastrzyki ze steroidów dostawowo, nadmiernie długie uruchomienie stawu i pierwotne zmiany zwyrodnieniowe.
W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:
Chondromalacja rzepki – objawy
Pacjent z chondromalacją rzepki skarży się przede wszystkim na ból przy dłuższym chodzeniu, przy wchodzeniu po schodach, po długotrwałym siedzeniu w pozycji siedzącej z nogami zgiętymi w stawach kolanowych. Ból nie jest umiejscowiony punktowo, zazwyczaj ma charakter rozlany, nasila się pod wpływem ucisku i powoduje niestabilność stawu kolanowego. Może pojawić się obrzęk w okolicy stawu.
W badaniu ortopedycznym oś kończyny jest zaburzona, podczas wykonywanych przez lekarza testów dochodzi do odchyleń. Ponadto chondromalację diagnozuje się, wykorzystując badania obrazowe: rentgen (RTG), ultrasonografię (USG), rezonans magnetyczny (RMI), a także poprzez wykonanie artroskopii.
Leczenie chondromalacji rzepki
Istnieje kilka strategii leczenia chondromalacji rzepki. Leczenie zastrzykami z kwasu hialuronowego lub komórek macierzystych wraz z przyjmowaniem doustnie niesteroidowych leków przeciwzapalnych oraz fizjoterapią, czyli leczeniem zachowawczym, to pierwszy sposób.
Drugą opcją jest leczenie operacyjne, które wykonuje się w przypadku, gdy leczenie zachowawcze nie przynosi skutku lub gdy zaburzone jest normalne funkcjonowanie pacjenta z powodu choroby. W leczeniu chondromalacji rzepki operacja, która jest najczęściej wykonywana, to chondrektomia endoskopowa, czyli usunięcie chrząstki w całości i wyrównanie powierzchni stawowych.
Zobacz także
Ćwiczenia po operacji chondromalacji rzepki
Metody rehabilitacyjne stosowane pooperacyjnie to fizykoterapia i kinezyterapia. Do metod fizykoterapeutycznych stosowanych w chondromalacji należą: magnetoterapia, laseroterapia, elektrostymulacja. Do kinezyterapii zalicza się: stosowanie szyny ciągłego ruchu biernego, ćwiczenia izometryczne mięśnia czworogłowego i pracę nad zwiększeniem zakresu ruchu. Dodatkowo stosuje się kinesiology taping – aplikacje przeciwobrzękowe i korygujące ustawienie rzepki.
Ćwiczenia wykonywane samodzielnie przez pacjenta w późniejszym, pooperacyjnym czasie to:
- przysiady obunóż na stabilnym i niestabilnym podłożu,
- przysiady na jednej nodze,
- podskoki obunóż i na jednej nodze,
- terapia w pozycjach niskich,
- chód po stabilnym i niestabilnym podłożu.
Ćwiczenia te powinny być wykonywane w podanej kolejności, by zapobiec ewentualnym kontuzjom oraz powinny być nadzorowane przez fizjoterapeutę.
Chondromalacja rzepki – dieta
By zapobiec postępującej chondromalacji rzepki, warto zmodyfikować dietę i wdrożyć odpowiednie suplementy diety. Przyjmowane preparaty powinny zawierać: kolagen, kwas hialuronowy, glukozaminę oraz chondroitynę, które poprawiają stopień odżywienia chrząstki. Istotne jest odżywianie zgodne z piramidą zdrowego żywienia oraz o odpowiednie nawadnianie organizmu (około 2 l płynów na dobę).
Najnowsze w naszym serwisie

30.01.2023
Budowa naskórka – funkcje zewnętrznej warstwy skóry człowieka

30.01.2023
Berberys – zastosowanie w kuchni, kosmetologii i suplementach diety

30.01.2023
Czym są przeczosy i jak je leczyć? Kiedy wystarczą domowe sposoby

30.01.2023
Czym jest inozytol i czy jego stosowanie jest bezpieczne? Inozytol a zespół policystycznych jajników
Udostępnij
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.
Podoba Ci się ten artykuł?
Tak
Nie
Powiązane tematy:
Polecamy

31.01.2023
Kamila Belczyk-Panków dostała nerkę od swojej mamy. „Nie chciałam jej narażać. A dla niej to było naturalne. Dziś żyję każdym dniem”

28.01.2023
Pozostawiano macicę niezaszytą, uważając, że zrośnie się dzięki naturalnym skurczom. Jak kiedyś robiono cesarskie cięcie

25.01.2023
„Kiedy usłyszałam diagnozę, pomyślałam sobie: Czyli że co? Ja za pół roku umrę? Mam 28 lat!”. Rozmawiamy z Patrycją Lisiecką, która stworzyła projekt fotograficzny Młode z Rakiem

24.01.2023