się ten artykuł?
Ma łagodny, miodowy smak, czerwoną barwę i liczne walory zdrowotne. Herbata rooibos, czyli ziołowy napar z czerwonokrzewu to popularny napój, po który mogą sięgać nawet dzieci i kobiety w ciąży, ponieważ nie zawiera ani teiny, ani kofeiny. Jakie właściwości ma herbata rooibos i dla kogo jest szczególnie polecana? Sprawdź, dlaczego warto ją pić!
Skąd pochodzi herbata rooibos?
Herbata rooibos to napój sporządzany z nadziemnych części czerwonokrzewu (Aspalathus linearis) – rośliny z rodziny bobowatych, rosnącej w Afryce. Czerwonokrzew to rozgałęziony krzew o cienkich, jasnozielonych, pojedynczych liściach oraz żółtych kwiatach. Owocem A. linearis jest lancetowaty strąk, w którym znajduje się jedno nerkowate nasienie.
Warto podkreślić, że rooibos tak naprawdę nie jest herbatą, a tym bardziej herbatą czerwoną, z którą często jest mylony ze względu na bursztynowy kolor sfermentowanych liści. Co prawda rooibos pozyskuje się z krzewu, ale nie z krzewu herbacianego. Rooibos można więc nazwać ziołowym naparem. Jak smakuje rooibos? Herbata ma słodki, karmelowy, lekko gorzki smak oraz ziołowy, miodowy zapach.
Herbata rooibos zielona i czerwona
Wyróżnia się dwa rodzaje rooibos: czerwony rooibos (ang. red rooibos) – napój fermentowany oraz zielony rooibos (ang. green rooibos) – napój niefermentowany. Proces produkcji red rooibos rozpoczyna się od zebrania szczytowych części rośliny, a więc łodyg i liści, które następnie są rozdrabniane, gniecione i zwilżane wodą. Kolejnym etapem jest fermentacja, w czasie której surowiec zmienia zabarwienie z zielonego na ceglastoczerwony. Aby pozbyć się nadmiaru wilgoci, masa rozkładana jest cienkimi warstwami, suszona, a potem przesiewana i sterylizowana.
W przypadku green rooibos surowiec poddaje się jedynie działaniu pary wodnej, a potem suszy na słońcu. Po 3-miesięcznym przechowywaniu susz pakuje się i przeznacza na eksport. Roczna produkcja suszu wynosi aż 14 tys. ton.
Herbata rooibos – właściwości
Herbata rooibos zawiera aż 187 różnych związków fenolowych: flawonoidów, kwasów fenolowych, lignanów, stilbenów oraz dihydrochalkonów (aspalatyny, notofaginy). Napój dostarcza cennych składników mineralnych, w tym wapnia, potasu, sodu, cynku, magnezu, w nieco mniejszej ilości fosforu, glinu, żelaza i manganu oraz niewielką ilość miedzi, boru, cynku i fluoru.
Herbacie rooibos przypisuje się następujące właściwości:
- antyoksydacyjne – antyutleniacze zawarte w herbacie zmiatają wolne rodniki odpowiedzialne za stres oksydacyjny; zielony rooibos wykazuje większą aktywność antyoksydacyjną niż rooibos czerwony ze względu na wyższą zawartość aspalatyny;
- przeciwzapalne – w badaniach na zwierzętach napary z rooibos zwiększały poziomy dysmutazy nadtlenkowej i hemoglobiny oraz zmniejszały stres oksydacyjny, a wyciąg z A. linearis hamował powstawanie prozapalnych cytokin;
- kardioprotekcyjne – ekstrakty z rooibos działają ochronnie na kardiomiocyty, zapobiegając uszkodzeniom spowodowanym stresem oksydacyjnym i niedokrwieniem;
- przeciwcukrzycowe – wyciągi z A. linearis mają właściwości hipoglikemiczne oraz łagodzą powikłania cukrzycowe;
- przeciwbakteryjne – ekstrakty z A. linearis hamują wzrost bakterii: Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, Bacillus cereus, Listeria monocytogenes, Streptococcus mutans, Saccharomyces cerevisiae, Micrococcus luteus oraz Helicobacter pylori; skuteczniej działa czerwony rooibos niż rooibos zielony;
- odchudzające – herbata rooibos polecana jest na odchudzanie ze względu na korzystny wpływ na gospodarkę lipidową, w tym redukcję stężenia cholesterolu, triglicerydów i wolnych kwasów tłuszczowych.
Wykazano, że spożywanie naparów z czerwonokrzewu korzystnie wpływa na takie parametry jak całkowita zdolność antyutleniająca osocza, wskaźnik peroksydacji lipidów oraz poziom glutationu we krwi. Wykazano również, że rooibos łagodzi proces zapalny indukowany lipopolisacharydem czy towarzyszący chorobom jelit. U podłoża tego zjawiska leży ograniczona ekspresja czynników prozapalnych, a także właściwości antyoksydacyjne.
Herbata rooibos dla dzieci i dorosłych oraz kobiet w ciąży
Herbata rooibos nie zawiera kofeiny ani teiny, dlatego mogą ją pić zarówno dorośli, jak i dzieci. Herbatkę można podawać nawet niemowlętom, już od etapu rozszerzania diety (6 miesiąca), ale naparu nie należy dosładzać. Po rooibos mogą również sięgnąć kobiety w ciąży.
Gdzie kupić herbatę rooibos?
Herbata rooibos cieszy się dużą popularnością, dlatego można kupić ją w wielu sklepach, a w szczególności w sklepach zielarskich, ze zdrową żywnością, aptekach i oczywiście przez Internet. Cena herbaty rooibos jest porównywalna do ceny innych herbat, w tym herbaty czarnej czy zielonej.
Herbata rooibos – przeciwwskazania
Jakie są przeciwwskazania do picia herbaty rooibos? Ostrożność powinny zachować osoby:
- przyjmujące leki hipoglikemizujące i hipolipemizujące, ponieważ mogą wystąpić interakcje pomiędzy wspomnianymi lekami a herbatą, prowadzące do wystąpienia działań niepożądanych;
- z chorobami wątroby i nerek;
- cierpiące na zaburzenia hormonalne.
Bibliografia:
- Bernacka K., Bednarska K., Urbanowicz I., Fecka I., Rooibos – dobry wybór! Farmakognozja Polska 2021, Tom 77, nr 7.
- Bond T., Derbyshire E, Rooibos Tea and Health: A Systematic Review of the Evidence from the Last Two Decades, Nutrition and Food Technology 2020.
- Sarnowska M., Gawron-Gzella A, Rooibos (Aspalathus linearis (Burm. f.) R. Dahlgren) – substancje biologicznie aktywne i działanie farmakologiczne. Postępy Fitoterapii 2016,17(3): 189-199.
Podoba Ci się ten artykuł?
Powiązane tematy:
Polecamy
Ta herbata jest zakazana w wielu krajach. W Polsce wciąż można ją kupić
Lekarka przestrzega przed częstym jedzeniem białego ryżu. Może się to skończyć chorobą Beri-Beri
Niedoczynność tarczycy – dieta. Co jeść podczas choroby?
