Palenie marihuany zwiększa ryzyko wystąpienia schizofrenii? Czterokrotny wzrost zachorowań w Danii

Odsetek przypadków schizofrenii związanych z nadużywaniem konopi indyjskich wzrósł w Danii czterokrotnie w ciągu ostatnich 25 lat – wynika z najnowszego badania przeprowadzonego w tym kraju. „Jestem przekonany, że podobny problem zaobserwujemy tam, gdzie wzrosła liczba osób uzależnionych od marihuany” – twierdzi jeden z autorów badania.

Wzrost zachorowań na schizofrenię związanych z paleniem marihuany

W 1995 r. 2 proc. zdiagnozowanych przypadków schizofrenii w Danii było związanych ze stosowaniem konopi indyjskich. 2000 r. liczba ta wzrosła do około 4 proc. Według najnowszych ustaleń naukowców z Kopenhagi, od 2010 r. słupki doszły już do 8 proc. Wyniki badania, które zostały opublikowane na łamach prestiżowego czasopisma medycznego „JAMA Psychiatry”, nie pozostawiają złudzeń.

„Marihuana jest coraz częściej postrzegana jako substancja całkowicie nieszkodliwa. To niefortunne, ponieważ widzimy coraz więcej powiązań między nadużywaniem konopi indyjskich a występowaniem zaburzeń psychicznych i pogorszeniem funkcji poznawczych. Chciałbym, aby zarówno nasze badanie, jak i szereg innych, uświadomiło wszystkim, że stosowanie konopi nie zawsze jest bezpieczne” – twierdzi  Carsten Hjorthøj, profesor nadzwyczajny w Kopenhaskim Centrum Badań nad Zdrowiem Psychicznym.

Już wcześniej naukowcy zwracali uwagę, że palenie marihuany może wiązać się z myślami i próbami samobójczymi, zwłaszcza u młodych. Problem dotyczy także osób, które przejawiają skłonności lub mają predyspozycje genetyczne do schorzeń takich jak depresja czy schizofrenia. Wielu badaczy stawia hipotezę, że może to być jeden z elementów „współdziałających” z innymi czynnikami ryzyka i składających się na wystąpienie choroby.

„Oczywiście nasze odkrycia będą musiały zostać potwierdzone w innych miejscach, zanim będzie można wyciągnąć jednoznaczne wnioski. Jestem jednak przekonany, że podobną zależność zaobserwujemy tam, gdzie wzrosła liczba osób uzależnionych od marihuany, lub tam, gdzie dostępne są przetwory z konopi o dużej sile działania. Badania sugerują bowiem, że to wysoka siła działania jest najmocniej powiązana z możliwością wystąpienia schizofrenii ” – kontynuuje Hjorthøj.

Częstotliwość występowania schizofrenii wzrasta na całym świecie?

Naukowcy zaznaczają, że obecnie dostęp do marihuany na całym świecie jest znacznie łatwiejszy niż  kiedykolwiek wcześniej. Do użytku rekreacyjnego została ona dopuszczona w 19 stanach USA i Kanadzie. W tych i wielu innych krajach zalegalizowano stosowanie konopi w celach leczniczych.

Szacuje się, że na całym świecie schizofrenia dotyka nawet 20 milionów ludzi. Choć w Danii liczebność przypadków tej choroby wzrosła (według danych z krajowego rejestru zdrowia, dotyczących wszystkich urodzonych w Danii przed 31 grudnia 2000 r.), w innych krajach nie jest łatwo jednoznacznie wskazać podobny trend. W USA Narodowy Instytut Zdrowia Psychicznego stwierdził, że trudno jest uzyskać dokładne dane dotyczące częstości występowania schizofrenii, ponieważ diagnoza jest złożona, a samo schorzenie może nakładać się na inne zaburzenia.

„Wiele podręczników psychiatrii stwierdza, że ​​częstotliwość występowania schizofrenii jest stała w czasie i niezależna od położenia geograficznego. Ten argument był najczęściej podnoszony przeciwko hipotezie, że konopie indyjskie mogą mieć jakikolwiek związek z tą chorobą. Istnieje jednak bardzo mało badań, które wspierałyby powyższe przekonanie” – kontynuuje Hjorthøj.

Marihuana – co warto wiedzieć?

Marihuana jest substancją psychoaktywną pozyskiwaną z liści oraz szczytów kwiatowo-nasiennych konopi indyjskich (Cannabis sativa). Przetworem z konopi jest także haszysz, który pozyskuje się z żywicy krzewu konopi. Swoje działanie psychoaktywne obie substancje zawdzięczają zawartości THC – tetrahydrokannabinolu. Zarówno haszysz, jak marihuana są najczęściej palone w postaci ręcznie zwijanych papierosów lub naparów wodnych.

W Polsce posiadanie, sprzedaż i produkcja marihuany są nielegalne. Od 2017 r. dozwolone jest jednak stosowanie konopi w celach medycznych.

Używanie marihuany w celach leczniczych jest zakorzenione w medycznej tradycji starożytnych Chin, Indii i Egiptu. W Chinach kwiaty konopi siewnych wykorzystywane były do leczenia wrzodów, oparzeń i ran. Pod koniec XVIII w. marihuana była stosowana już w kilkunastu różnych schorzeniach, w tym migrenach, bólach menstruacyjnych, bezsenności czy braku łaknienia.

Schizofrenia – co to za choroba?

Schizofrenia jest schorzeniem zaliczanym do grupy psychoz. Głównymi objawami choroby są omamy i urojenia, chociaż towarzyszą jej również zmiany nastroju. Przebieg może być łagodny lub bardzo ciężki. Przy znacznym nasileniu symptomów funkcjonowanie chorego w społeczeństwie jest utrudnione.

Szacuje się, że zachorowalność u kobiet i mężczyzn jest podobna.

Pierwsze objawy schizofrenii pojawiają się zazwyczaj u osób w wieku 20–30 lat, choć obserwowane są czasem objawy schizofrenii u dzieci i u osób starszych.

Leczenie w dużej mierze opiera się na farmakoterapii, jednak dobór odpowiednich leków i tolerowanie ich przez chorych jest bardzo różne, w związku z czym często mija wiele miesięcy, zanim pojawią się pierwsze sukcesy terapeutyczne.