Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka. Co warto o nim wiedzieć?

Psycholodzy powtarzają, że pierwsze lata życia dziecka są niezwykle istotne dla jego dalszego rozwoju. Warto zatem stworzyć mu takie warunki, aby mogło jak najlepiej wykorzystać swój potencjał rozwojowy. W przypadku dziecka ze stwierdzoną niepełnosprawnością, konieczne wydaje się podjęcie działań, które pomogą mu w pokonaniu trudności. Czym jest wczesne wspomaganie rozwoju, nazywane w skrócie WWR?

Czym jest wczesne wspomaganie rozwoju?

Wczesne wspomaganie rozwoju (WWR) to specjalistyczne zajęcia, przeznaczone dla dzieci z zaburzeniami rozwojowymi. Ich głównym celem jest usprawnienie funkcjonowania i rozwoju maluchów z niepełnosprawnościami i zaburzeniami, jak i zapobieganie powstawaniu kolejnych.

Wspomaganie rozwoju dziecka realizowane jest w ramach współpracy członków zespołu wspierającego rozwój – lekarzy, pedagoga, psychologa, logopedy. Specjaliści po przeanalizowaniu zgromadzonych dokumentów i informacji o dziecku, rozpoznają jego potrzeby edukacyjne.

Co powinni zrobić rodzice?

Wczesne wspomaganie rozwoju jest bezpłatną formą pomocy skierowaną do dzieci z niepełnosprawnością. Formalnym warunkiem otrzymania wsparcia jest uzyskanie, na wniosek rodziców, opinii o potrzebie uczestniczenia dziecka w zajęciach. Jakie kroki powinni podjąć rodzice/opiekunowie? To nic trudnego, należy:

• zgłosić się do poradni psychologiczno-pedagogicznej,
• wypełnić wniosek o wydanie opinii,
• zgłosić się z dzieckiem na badanie do poradni w ustalonym terminie,
• po otrzymaniu opinii o potrzebie uczestnictwa dziecka w zajęciach, zgłosić się do wybranej placówki prowadzącej takie wspomaganie, np. szkoły, przedszkola, poradni psychologiczno-pedagogicznej.

Wczesne wspomaganie rozwoju – dla kogo?

Zajęcia przeznaczone są dla dzieci ze wszystkimi problemami rozwojowymi. Dla kogo w szczególności? Ćwiczenia zostały stworzone z myślą o dzieciach:

• niesłyszących,
• niewidzących,
• z opóźnieniem rozwoju mowy,
• z niepełnosprawnością intelektualną,
• z zaburzeniami ze spektrum autyzmu.

WWR obejmuje dzieci i ich rodziny, od chwili wykrycia u malucha niepełnosprawności, aż do momentu rozpoczęcia przez nie nauki. Dlaczego w zajęciach powinni uczestniczyć również opiekunowie? Ważnym aspektem jest współuczestniczenie w terapii rodziców, bowiem to oni mają z dzieckiem najbliższy kontakt, są jego wsparciem w każdej sytuacji, a  zajęcia umożliwiają im lepsze poznanie jego potrzeb i umiejętności. Co więcej, niezwykle istotne jest, aby diagnoza zaburzeń  odbyła się jak najwcześniej, bowiem w początkowej fazie dojrzewania, dziecko jest o wiele bardziej plastyczne. Przeprowadzone badania wykazują, że maluchy – od okresu niemowlęcego do szóstego roku życia, są najbardziej podatne na postępowania terapeutyczne. Zgodnie z obowiązującym prawem, obowiązek szkolny może zostać odroczony o rok, a w przypadku dzieci posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego – nawet o dwa lata.

Jaki jest cel zajęć?

Celem zajęć wczesnego wspomagania rozwoju jest stymulowanie rozwoju psychoruchowego i społecznego najmłodszych. Ich zadaniem jest pobudzenie do aktywności sfer, które nie zostały zaburzone i usprawnienie tych zaburzonych. Dzięki uczestnictwu w zajęciach, dzieci mają szansę rozwoju, umożliwiającą im osiągnięcie określonych umiejętności, zarówno emocjonalnych, poznawczych, jak i fizycznych.

– Zajęcia wczesnego wspomagania rozwoju dziecka odbywają się na mocy rozporządzenia Ministerstwa Edukacji Narodowej z dnia 24 sierpnia 2017 roku, w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci. Zajęcia te przyznawane są małym dzieciom na podstawie opinii z poradni psychologiczno-pedagogicznej od momentu wykrycia niepełnosprawności dziecka, do momentu podjęcia nauki w szkole oraz są bezpłatne.

W ramach zajęć dziecko otrzymuje wsparcie specjalistów w zależności od typu wykrytej niepełnosprawności. Zajęcia WWR mogą być zapewnione dzieciom m.in. z uszkodzeniami wzroku i słuchu, zaburzeniami koordynacji ruchowej, niepełnosprawnością umysłową, zaburzeniami ze spektrum autyzmu, opóźnieniem rozwoju mowy, oraz ogólnym spowolnieniem w rozwoju psychoruchowym.

Poza prowadzaniem zajęć terapeutycznych z dzieckiem, specjaliści wspierają również rodziców i opiekunów w ramach realizowanych zajęć.  Celem wsparcia zespołu terapeutów jest realizacja zadań rozwojowych ukierunkowanych na poprawę funkcjonowania dziecka, w obszarze poznawczym, emocjonalnym, społecznym i ruchowym oraz przygotowaniem go do podjęcia nauki w szkole – mówi psycholog Agnieszka Hirny.

Wczesne wspomaganie rozwoju – jak wyglądają zajęcia?

To, jacy specjaliści biorą udział w zajęciach, uzależnione jest od potrzeb danego dziecka. W większości przypadków są to logopedzi, psycholodzy i pedagodzy. Jeśli jednak pomocna okaże się obecności innego specjalisty np. rehabilitanta, nic nie stoi na przeszkodzie, aby dołączył do zespołu. Harmonogram, który uzależniony jest od postępów i potrzeb uczestnika, ustalany jest na bieżąco przez wykwalifikowany zespół WWR, dlatego wstępny plan bardzo często ulega zmianie. Zajęcia przeprowadzane są w małych grupach, zazwyczaj 2-4 osobowych, jak również indywidualnie. Odbywają się przez 4-8 godzin w miesiącu, jednak ich liczba może zostać zwiększona. Zwiększenie liczby godzin wymaga zgody organu prowadzącego jednostkę systemu oświaty, w której dziecko realizuje zajęcia wczesnego wspomagania rozwoju. – taka informacja widnieje na stronie Ministerstwa Edukacji Narodowej.