Wiesz, jak odpowiednio przygotować się do ciąży? Położna Monika Stępińska wyjaśnia krok po kroku

„Dziewczyny, podpowiedzcie, jak przygotować się do ciąży”, przeczytałam na jednym z forum internetowym. Okazuje się, że temat bardzo popularny, nie brakuje pytań, a liczba kobiet planujących ciążę jest naprawdę duża. Łączy je nie tylko chęć potomstwa, ale również chęć kompleksowego przygotowania organizmu i troska o swoje zdrowie. O rozmowę poprosiłam położną, która na co dzień ma do czynienia z ciężarnymi. Monika Stępińska krok po kroku wytłumaczyła, od czego zacząć. 

Przygotowanie do ciąży – przede wszystkim badania

Nie ukrywajmy, często wieść o ciąży to zaskoczenie dla przyszłych rodziców. W takim razie, czy przygotowanie do ciąży jest w ogóle potrzebne?

Położna Monika Stępińska: Ciąża nigdy nie powinna być zaskoczeniem dla osób, które w sposób świadomy inicjują stosunek płciowy. Jeśli jednak nie była planowana i doszło do zapłodnienia, wówczas nie ma już czasu na przygotowanie. Kobieta udaje się do ginekologa i on kieruje ją na wszelkie badania, daje zalecenia.

Wiele jednak kobiet planuje zajście w ciążę, mówiąc sobie, że jest to odpowiedni dla nich czas. Przygotowanie jest istotne, bo zdarza się, że przyszła mama musi zmienić swoje dotychczasowe przyzwyczajenia i wprowadzić na ich miejsce zupełnie nowe. Pierwszym podstawowym krokiem jest weryfikacja stanu zdrowia za pomocą badań.

O jakich badaniach mowa?

Podstawowym badaniem jest morfologia krwi z rozmazem. Można z niej wyczytać dużo czynników, między innymi, czy organizm jest dożywiony oraz w jakim jest stanie. Kolejno weryfikacja poziomu hormonów tarczycy: TSH, FT3, FT4. Prawidłowy poziom TSH jest konieczny, aby płód rozwijał się w sposób prawidłowy. Należy wspomnieć także, że jeśli kobieta cierpi na niedoczynność tarczycy, może mieć kłopot z zajściem w ciążę. Zalecane jest również badanie zwane lipidogramem, który wyznacza cztery parametry: cholesterol całkowity, cholesterol HDL, cholesterol LDL oraz trójglicerydy.

Warto pamiętać o badaniu na HIV, a także poziomu żelaza. Niezbędnym krokiem jest udanie się do ginekologa. Oprócz cytologii należy zrobić USG dopochwowe, które pokaże, czy na narządach nie występują torbiele, mięśniaki lub stany zapalne, które będą wymagały interwencji.

Kobieta również powinna wiedzieć, jaką ma grupę krwi. Znajomość ta potrafi określić, czy istnieje prawdopodobieństwo zajścia konfliktu serologicznego. Może do niego dojść, jeśli krew matki nie ma antygenu Rh-, a krew ojca posiada dodatni czynnik antygenu Rh+ i dziecko dziedziczy czynnik po tacie. W momencie, gdy krew dziecka przedostanie się do krwiobiegu mamy, dochodzi do produkcji przeciwciał, czyli układ immunologiczny traktuje dziecko jako obcy element.

Kiedy powinien rozpocząć się proces przygotowania do ciąży?

Minimalny czas to 3 miesiące. Fizjologicznie jest to okres wymiany krwi, która odbywa się około co 120 dni. Jeśli chodzi o zrobienie badań, warto je zrobić na samym początku, aby po trzech miesiącach sprawdzić, czy ewentualne normy lub niedobory wyrównały się lub co uległo zmianie. Takie wyniki należy konsultować z lekarzem. Jeśli chodzi o czas przygotowania do ciąży, oczywiście, im dłużej, tym lepiej, ale optymalnym okresem jest pół roku.

Dobrze, aby kobieta poświęciła trochę czasu na to, aby doprowadzić swój organizm do równowagi, uzupełnienia niedoborów, wyrównania gospodarki hormonalnej. Jeśli z większym wyprzedzeniem myśli o potomstwie, to wprowadzenie zdrowych nawyków, odstawienie wszelkich używek, będzie właściwe. Nie można także zapomnieć o przygotowaniu psychicznym siebie, partnera, rodziny.

Palenie papierosów jest chyba najczęstszą używką. Kiedy powinno się odstawić? 

Jeśli kobieta dowiaduje się, że jest w ciąży, wówczas od razu powinna rzucić palenie, bo wszystkie toksyczne substancje przechodzą do płodu. Ta sama zasada obowiązuje te, które są na etapie przygotowań. Dotyczy to również partnerów, którzy żyją w najbliższym otoczeniu przyszłej mamy.

O czym najczęściej zapominają kobiety? 

Wiele kobiet czuje się zagubiona w kwestii diety. Najprościej mówiąc, sposób odżywiania powinien być zbilansowany, zawierać dobrej jakości produkty. Nie ma tutaj mowy o odchudzaniu, dietach redukcyjnych. Przyszła mama przede wszystkim powinna odstawić cukier i produkty o dziwnym, niezrozumiałym składzie, niewiadomego pochodzenia. Można również ograniczyć pszenicę, na rzecz orkiszu. Kobiety często zapominają również o odpowiednim nawodnieniu wodą. Picie jednej lub dwóch szklanek nie wystarczy.

Radzę, aby produkty w jadłospisie były jak najbardziej naturalne, jak najmniej przetworzone i bogate odżywczo. Oczywiście, wszystkich witamin i minerałów nie dostarczymy z pożywienia, więc powinno się suplementować Witaminę D3, Witaminę C, Witaminę K2MK7 oraz selen, magnez, cynk i jod. W tym okresie przyszła ciężarna powinna przyjmować kwas foliowy.

Przygotowanie do ciąży – także po stronie ojca

Czy mężczyzna ma swój udział w procesie przygotowań do ciąży? 

Często zdarza się, że kobieta w sposób prawidłowy i niemalże książkowy przygotowuje się do ciąży. Zrobione badania, unikanie stresujących sytuacji, aktywność, dieta dopięta na 100 proc., a mimo wszystko nie dochodzi do zapłodnienia. Wówczas lekarz może skierować partnera na badanie. Często wina leży po stronie mężczyzny, bo okazuje się, że występują problemy z żywotnością plemników lub z ich wytwarzaniem. Szuka się więc przyczyny: lekarz rozmawia o tym, czy w dzieciństwie lub młodości zdarzały się jakieś problemy i czy były przyjmowane substancje niewiadomego pochodzenia, np. sterydy, dopalacze, narkotyki. Ale również leczenie trądziku młodzieńczego mocnymi preparatami może zaburzyć produkcję hormonów męskich.

Jeśli okazuje się jednak, że mężczyzna jest zdrowy? 

Wówczas weryfikuje się, czy dziewczyna w młodzieńczym wieku nie miała rozpoznanych schorzeń, np. zespołu policystycznych jajników. Jeśli tak, lekarz pyta o sposób leczenia, bo może okazać się, że z tego powodu przyjmowała tabletki koncepcyjne od 14-15 roku życia, a po leczeniu nie odstawiła lub odnowiła przyjmowanie inicjując życie seksualne. W ten sposób przyjmuje hormony przez kilka, a nawet kilkanaście lat, a to może zaburzyć prawidłową produkcję komórki jajowej. Pierwszym krokiem jest wówczas ustabilizowanie gospodarki hormonalnej.