Kwas alfa-linolenowy (ALA) – rola, źródła, skutki niedoboru

Kwas alfa-linolenowy ALA to jeden z najważniejszych dla organizmu człowieka nienasyconych kwasów tłuszczowych. Ten kwas tłuszczowy jest prekursorem do syntezy w organizmie człowieka innych nienasyconych kwasów tłuszczowych – DHA i EPA. Kwas linolenowy wspomaga funkcjonowanie układu sercowo – naczyniowego i nerwowego.

Kwas alfa-linolenowy – co to jest?

Kwas alfa-linolenowy ALA to wielonienasycony kwas tłuszczowy z grupy omega-3, który w organizmie jest przekształcany do kwasu eikozapentaenowego EPA i kwasu dokozaheksaenowego DHA. Jest to tzw. niezbędny kwas tłuszczowy. Oznacza to, że jego obecność jest konieczna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, jednak człowiek nie ma możliwości jego syntezy – stąd konieczność dostarczenia kwasu alfa-linolowego wraz z dietą.

Rola kwasu alfa-linolenowego w organizmie

Kwas tłuszczowy alfa-linolenowy jest jednym z najsilniejszych przeciwutleniaczy. Kwas alfa-linolenowy wykazuje działanie przeciwutleniające, dzięki czemu może redukować ryzyko rozwoju takich schorzeń układu sercowo – naczyniowego jak zawał serca czy nadciśnienie. Ponadto kwas ALA może wykazywać działanie neuroprotekcyjne. Łagodzi stany zapalne, może działać przeciwbólowo o antybakteryjnie.

Dzienne zapotrzebowanie na kwas alfa-linolenowy

Zapotrzebowanie dobowe na kwas ALA to 1–2 g dziennie dla dorosłych oraz 1 g dla dzieci. Taka ilość zapewnia odpowiednio wysoką konwersję do EPA i DHA, pozwalającą na uzyskanie około 250 mg tych kwasów nienasyconych.

Kwas alfa-linolenowy (ALA) – źródła w pożywieniu

Naturalne źródła kwasu alfa-linolenowego to:

• tłuszcz z nasion oleistych, takich jak m.in. siemię lniane, zimnotłoczony olej lniany; olej rzepakowy
• orzechy włoskie i pestki dyni oraz wyciskany z nich olej
• olej z pachnotki zwyczajnej
• tofu
• szpinak i inne zielone warzywa liściaste.

Poziom ALA w tych produktach maleje pod wpływem działania światła i tlenu oraz ogrzewania.

Czym grozi zbyt niskie spożycie kwasu alfa-linolenowego?

Zbyt niska podaż kwasu alfa-linolenowego może prowadzić do zaburzeń w funkcjonowaniu układu krążenia i układu nerwowego. Zaobserwować można zaburzenia koncentracji i pamięci, kłopoty z nauką, może dojść do rozwoju nadciśnienia.

Zbyt wysokie spożycie kwasu alfa-linolenowego

Dostarczanie zbyt wysokich dawek kwasu alfa-linolenowego dotyczy przede wszystkim osób sięgających zbyt często po suplementy diety zawierające te kwasy omega 3. Może to grozić wystąpieniem takich powikłań jak nadmierne rozrzedzenie krwi i zwiększone ryzyko krwotoku, zwłaszcza podczas przyjmowania leków rozrzedzających krew. Przeciwwskazania do zwiększania spożycia ALA to m.in. cukrzyca, schizofrenia, historia raka prostaty w rodzinie.

Bibliografia:

Blondeau N. i in., Alpha-linolenic acid: an omega – 3 fatty acid with neuroprotective properties – ready for use in stroke clinic? Biomed Res Int, Feb 2015