język inkluzywny

Najnowsze

Aleksandra Tchórzewska

Lara Gessler tłumaczy się z niefortunnej wypowiedzi: „Zupełnie głupie i lekkomyślne to było z mojej strony”

Słownik definiuje słowo „antygwałty” jako potoczne określenie „damskich podkolanówek, pończoch w cielistym kolorze, rzadziej innych części ubrania, np. bielizny, spodenek sportowych o kroju i funkcjach mających na celu…
07.03.2023
4 min.
prof. dr hab. Mariusz Rutkowski /fot. archiwum prywatne
Aleksandra Tchórzewska

Jak o odmienności mówić z uważnością i bez wykluczania? „Traktuj językowo innych w taki sposób, w jaki sam chciałbyś być przez nich traktowany” – twierdzi prof. Mariusz Rutkowski, językoznawca

W świecie idealnym wszyscy używalibyśmy języka inkluzywnego, czyli takiego, który uznaje różnorodność i nikogo nie dyskryminuje. Ale często z naszych ust wychodzą słowa, które tną jak brzytwa. „We współczesnym dyskursie…
13.01.2023
13 min.
Aleksandra Tchórzewska

„Marzy mi się świat, w którym 'gruba, stara i głucha lesbijka’ nikogo nie obraża” – pisze Ane Piżl

„Naszymi sąsiadkami są dwie stare, głuche lesbijki. Świetne babki. Często odwiedzamy się wieczorami i nie możemy się nagadać” – zaczyna swoją opowieść na Instagramie Ane Piżl, ratownica medyczna. Opowieść, która…
13.12.2022
3 min.
Ewa Podsiadły-Natorska

„Niektórym słowo 'medyczka’ wydaje się niepoważne, bo kojarzy się ze zdrobnieniem”. O feminatywach w medycynie mówi językoznawczyni dr Agata Hącia

Słowo „lekarka” jest dla nas naturalne, ale już z „chirurżką” czy „pediatrką” część Polaków ma problem. – Jeśli chodzi o feminatywy medyczne, jest to kwestia osłuchania się z nimi – twierdzi dr Agata Hącia,…
08.12.2022
12 min.
Aleksandra Tchórzewska

Alkoholiczka, narkoman, hazardzistka, seksoholik. Dlaczego te słowa powinniśmy wyrzucić z naszego słownika, tłumaczy lek. Joanna Adamiak

"Mówi się, że słowa kształtują naszą rzeczywistość. A nieodpowiednio używane przyczyniają się do stygmatyzowania osób doświadczających problemów z używaniem substancji psychoaktywnych. W rzeczywistości może to obniżać…
28.11.2022
3 min.
Aleksandra Tchórzewska

Młodzieżowe Słowa Roku mizoginistyczne, obraźliwe albo toksyczne? Najgorsza z nich ma być „łymyn”

Wydawnictwo PWN opublikowało listę finałowych słów, biorących udział w plebiscycie na Młodzieżowe Słowo Roku 2022. Pod lupę te słowa wzięli językoznawcy, autorzy profilu @o.jezyku na Instagramie. Ich zdaniem wiele tych…
16.11.2022
4 min.
Lepiej pytać o zaimki czy nie, jeśli nie jesteśmy pewni, jak się do kogoś zwracać? Radzi Ane Piżl
Ewelina Kaczmarczyk

Lepiej pytać o zaimki czy nie, jeśli nie jesteśmy pewni, jak się do kogoś zwracać? Radzi Ane Piżl

Zastanawiasz się, czy powinnaś pytać o to, jak się do kogoś zwracać i jakimi zaimkami się posługuje? „W świecie, w którym żyjemy, to pytanie działa jak OTWIERACZ. Otwiera przestrzeń szacunku dla różnorodności, otwiera…
14.11.2022
4 min.
"Wyretuszowane, chudziuteńkie modelki na okładkach magazynów mówiły mi, że mam nadwagę". TikTokerka zaśpiewała przed sklepem Victoria's Secret piosenkę, którą powinni usłyszeć wszyscy
Ewelina Kaczmarczyk

„Wyretuszowane, chudziuteńkie modelki na okładkach magazynów mówiły mi, że mam nadwagę”. TikTokerka zaśpiewała przed sklepem Victoria’s Secret

Jax, TikTokerka prezentująca swoje autorskie, często zabawne piosenki na tej platformie, postanowiła nagrać flash mob pod jednym ze sklepów sieci Victoria's Secret. Zaśpiewała tam jedną z piosenek, która ma szalenie ważny przekaz…
18.08.2022
4 min.
"Nasza anatomia nas nie obraża" - podkreśla edukatorka seksualna
Ewelina Kaczmarczyk

„Posiadanie macicy nas nie obraża. Posiadanie takich czy innych genitaliów też nie”. Edukatorka seksualna zainicjowała akcję #anatomianieobraża

"Nie mówię 'osoby z macicami' zamiast powiedzieć 'kobiety'. To nie są identyczne grupy. Tak, większość kobiet ma macicę, a większość osób bez macicy to nie są kobiety. Ale bywa inaczej. Rozumiem, że czasem skróty myślowe są…
04.08.2022
4 min.
Ważna zmiana w gdańskim urzędzie. Czy Aleksandra Dulkiewicz będzie pierwszą w Polsce "prezydentką"?
Ewelina Kaczmarczyk

Ważna zmiana w gdańskim urzędzie. Czy Aleksandra Dulkiewicz będzie pierwszą w Polsce „prezydentką”?

"Od 1 sierpnia wprowadzam w gdańskim urzędzie miejskim możliwość stosowania żeńskich form nazw stanowisk” – ogłosiła Aleksandra Dulkiewicz, która do tej pory używała męskiej formy, tytułując się jako "prezydent…
26.07.2022
3 min.
Martyna Kaczmarek
Ewelina Kaczmarczyk

Martyna Kaczmarek: „Często słyszę, że feministki są brzydkie, grube i zaniedbane” [WIDEO]

Możemy starać się robić wiele dla równości kobiet i mężczyzn, ale czasem "niewinne żarty" na temat feministek są w stanie przekreślić mnóstwo wkładanej w to pracy. Jakie najgorsze dowcipy na temat feministek słyszała…
08.07.2022
Aleksandra Tchórzewska

Krawcowa nie jest już 'żoną krawca’, a szefowa 'żoną szefa’”. Martyna F. Zachorska broni sędziny i innych feminatywów

Prowadzący popularnego programu poprawił swoją gościnię, bo jego zdaniem użyła błędnego słowa „sędzina”. Ale czy słusznie? „Upieranie się, jakoby „sędzina” oznaczała wyłącznie żonę sędziego, jest trwaniem w…
21.06.2022
3 min.
Aleksandra Tchórzewska

Jennifer Lopez zaśpiewała wspólnie ze swoim dzieckiem. Przedstawiła je zaimkami neutralnymi płciowo

Jennifer Lopez, amerykańska wokalistka, aktorka i tancerka ostatnio wystąpiła w duecie z jednym ze swoich dzieci na scenie. Fani zauważyli, że artystka wobec Emme używa zaimków neutralnych płciowo. Czy to znaczy, że jej nastoletnie…
21.06.2022
4 min.
Aleksandra Tchórzewska

10 dyskryminujących słów, które warto natychmiast usunąć ze swoich wypowiedzi. „I nie chodzi tu o 'poprawność polityczną’, a o szacunek do ludzi” – pisze Ane Piżl

Zamiast karzeł, wystarczy powiedzieć osoba niskorosła. Niepełnosprawnych nie ma, są osoby z niepełnosprawnością. Murzyn już dawno został uznany za obraźliwe słowo i wykreślony ze słownika. Jeśli ktoś oszukuje, to oszukuje, a…
08.06.2022
3 min.
Aleksandra Tchórzewska

„Nie mów do mnie Martynka, jeśli nie mówisz do niego Mateuszku” – o przekleństwie zdrobnień mówi Martyna Kaczmarek

Asieńka, Kasieńka, Majeczka… Nie wszyscy lubią, kiedy ktoś się zwraca do nich zdrobniale. Zwłaszcza tam, gdzie zależy nam na profesjonalizmie i kompetentnym wizerunku, np. w pracy czy na uczelni. Dlaczego więc tak chętnie wielu z…
12.04.2022
3 min.
Agnieszka Łopatowska

„Teraz bawią nas memy, ale zaraz może pojawić się potrzeba obśmiania sacrum. I na to nie ma mojej zgody”. Jak językowo oswajamy wojnę, mówi językoznawczyni Małgorzata Majewska

– Na tej wojnie dzieją się takie rzeczy, na które nie mamy szufladki pojęciowej. Nasz umysł nie wie, do jakiej kategorii je przypisać. Bo gdzie umieścić masakrę w Buczy czy ostrzelanie szpitala położniczego? – mówi dr…
07.04.2022
15 min.
Czy kobiet nie wolno pytać o wiek? / istock
Magdalena Bury

Czy pytanie o wiek jest taktowne? „To oczywiście zależy. Ale co ważne, nie zależy od płci” – odpowiada Ane Piżl

"Mówienie, że kobiet się o wiek nie pyta, wiąże się z ukrytym przekonaniem, że kobieta z wiekiem traci swoją wartość. Że zawsze powinna wyglądać młodziej (i oczywiście szczuplej), a jeśli obchodzi urodziny, to najpewniej 18.…
24.03.2022
3 min.
dr Antonina Doroszewska (1)
Ewa Podsiadły-Natorska

„Ludzie boją się 'psychotropów, nie chcą, żeby ktoś ich 'nafaszerował’ lekami”. Jak mówić o chorobach psychicznych? Podpowiada dr n. społ. Antonina Doroszewska

– Gdy używamy takich słów jak „schizofrenik”, „autystyk” czy „dwubiegunowy”, określamy daną osobę przede wszystkim przez pryzmat jej choroby. Zaburzenie staje się głównym wyznacznikiem jej tożsamości – podkreśla…
11.10.2021
8 min.
Cięcie cesarskie czy cesarskie cięcie? Ane Pilż wyjaśnia, która forma jest poprawna
Marta Dragan

Ane Piżl: Warto pamiętać, że dziecko nigdy nie znajduje się w brzuchu. Ani w macicy

Dziecko w ogóle istnieje dopiero po urodzeniu. Wcześniej jest płód – wyjaśnia Ane Piżl, ratownica medyczna, promotorka kultury równości i języka inkluzywnego, który nikogo nie wyklucza. W swoim najnowszym poście edukatorka…
09.10.2021
3 min.
Ane Piżl/ fot. archiwum prywatne
Marianna Fijewska-Kalinowska

Ane Piżl: Podziały w Polsce nie są zarezerwowane dla ochrony zdrowia, choć może czasem bolą bardziej, gdy chodzi o ludzkie życie

- Nie spodziewałam się, że będzie w Polsce czas, gdy przy wyborze osoby prowadzącej szkolenie z pierwszej pomocy okaże się istotne, kogo kocha i jak wygląda - mówi Ane Piżl, ratownica medyczna,  edukatorka, promotorka kultury…
30.08.2021
9 min.