Przejdź do treści

Zakupoholizm: jak leczyć? Czy ten uzależniający nałóg wymaga leczenia?

Kobieta stoi z kolorowymi torbami na zakupy
Fot. Drobot Dean/AdobeStock
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Zakupoholizm wbrew powszechnej opinii nie jest tylko chorobą młodych kobiet. Cierpią na niego ludzie w różnym wieku, nawet mężczyźni. To uzależniający nałóg, którego leczenie odbywa się za pomocą terapii. Jakie są objawy zakupoholizmu i jak sobie z nim radzić?

Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami

Agnieszka Widera
lekarz

Zakupoholizm to choroba XXI w., która prowadzi do uzależnienia od kupowania. Skłonności te po raz pierwszy jako syndrom chorobowy zostały opisane w XX w. przez Kraepelina i Bleulera, którzy określili je mianem zachowania patologicznego. Syndrom zakupoholizmu od lat pozostaje przedmiotem badań i obserwacji, skłania naukowców do tworzenia teorii o genezie choroby. Zakupoholizm przez psychologię traktowany jest jako problem uzależnienia i niekontrolowany popęd.

Zakupoholizm: objawy

Zakupoholizm objawia się nagle jako wyraz reakcji emocjonalnej i przypływ uczuć. Często pojawia się spontanicznie i polega na kupowaniu czegokolwiek w celu uspokojenia emocji. Osoba dotknięta zakupoholizmem skrupulatnie gromadzi środki, czeka na wyprzedaże i okazje promocyjne, by to właśnie podczas nich wpaść w szał niekontrolowanych zakupów. Wówczas nie jest ważne, czy wybierane rzeczy będą przydatne. Najistotniejsze jest samo polowanie na okazje. Zakupoholizm objawia się zbieractwem nowych rzeczy w postaci odzieży, butów, dodatków do domu, biżuterii, drobnych gadżetów. Dodatkowo u osób dotkniętych zakupoholizmem zauważa się:

  • widoczną poprawę nastroju po dokonaniu nawet drobnych zakupów
  • spędzanie dużej ilości czasu na planowaniu wydatków, tworzeniu listy sklepów
  • wydawanie pieniędzy w pierwszej kolejności na niepotrzebne rzeczy, dopiero później opłacane są rachunki czy kupowane jest jedzenie
  • pożyczanie pieniędzy od znajomych
  • zaciąganie pożyczek w bankach
  • popadanie w konflikty i niekontrolowane ataki złości w przypadku próby zwrócenia uwagi na niekontrolowane kupowanie
  • ukrywanie zakupionych rzeczy w szafach, pod łóżkiem. Bardzo często kupione rzeczy nie są nigdy rozpakowywane, a ubrania w szafach pomimo upływu czasu nadal wiszą z metkami.
Muślinowe torby na zakupy

Skąd się bierze zakupoholizm?

Na rozwój zakupoholizmu wpływ ma szereg czynników zewnętrznych, w tym podłoże społeczne, duchowe i psychologiczne. Uzależnienie związane jest ze zwiększeniem stężenia serotoniny i dopaminy, które stymulują pracę mózgu. Stwierdzono, że na zakupoholizm bardzo istotny wpływ ma okres dzieciństwa, a następnie zajmowany status społeczny. Często w uzależnienie popadają osoby, które w młodych latach doznały wstydliwego ubóstwa. Nadmierne kupowanie ma być więc rekompensatą złych przeżyć lub ochroną przed powrotem do biedy. Kolejnym czynnikiem stymulującym jest chęć wpisania się w określoną grupę społeczną. Osoba patologicznie kupująca rzeczy chce w ten sposób spełnić wymagania, jakie stawia przed nią środowisko. Początkowo objawia się to drobnymi zakupami, m.in. określonych marek kosmetyków, ubrań, dodatków. Następnie przechodzi w konieczność bywania w tych samych miejscach i jedzenia tych samych rzeczy co ludzie, których się podziwia. Zakupoholizm jest w mniemaniu chorych osób rekompensatą za negatywne i przykre doświadczenia. To chwilowa poprawa nastroju. Wprowadza kupującego w stan spokoju, relaksu i podnosi jego wartość. Zakupoholizm spotykany jest również u osób, którym w dzieciństwie niczego nie brakowało pod względem materialnym, ale w rodzinie istniały np. uzależnienia od alkoholu, przemoc. W tym wypadku niekontrolowane ataki kupowania są sposobem na radzenie sobie ze stresem, negatywnymi wspomnieniami.

Zobacz także

Czy zakupoholizm wymaga leczenia?

Leczenie zakupoholizmu, podobnie jak w przypadku innych nałogów (alkoholizm, hazard), jest trudne, bowiem wymaga pełnej współpracy ze strony chorego i uświadomienia go o istnieniu problemu. O pomoc należy zwrócić się do psychologa, który po dokładnym wywiadzie z osobą uzależnioną, a następnie z jej bliskimi przeanalizuje podłoże choroby i ustali leczenie. Terapia osoby dotkniętej zakupoholizmem wymaga pomocy bliskiej osoby, która ma poniekąd pełnić rolę kontrolera, nadzorować zakupy chorego. Leczenie oprócz wizyt u psychologa wymaga wdrożenia w życie szeregu zasad, np. przestrzegania listy zakupów, odkładania pieniędzy na konto oszczędnościowe, regularnego spłacania kredytu. Zakupoholizm mający podłoże w okresie dziecięcym wymaga przepracowania starych problemów i tym samym wypracowania przez chorego poczucia własnej wartości.

Najnowsze w naszym serwisie

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Dwie kobiety konsultują wynik anoskopii odbytu Hello Zdrowie

Anoskopia – badanie, cena. Czym się różni od rektoskopii?

Mycie rąk przez dziecko by była ochrona przed pasożytami w kale i tasiemczycą Hello Zdrowie

Tasiemiec w kale – jak go rozpoznać?

Przepuklina udowa u kobiety Hello Zdrowie

Przepuklina udowa – jakie leczenie podjąć w jej przypadku?

Badanie tympanogram kobieta u lekarza Hello Zdrowie

Tympanometria – na czym polega badanie? Czy jest bolesne?

Przedawkowanie magnezu – czy jest możliwe? Jak się objawia?

Gert-Jan Oskam

Sparaliżowany mężczyzna po 12 latach zaczął chodzić. Pomogła pionierska operacja w Szwajcarii

Stopa kobiety na mchu modzele i nagniotki Hello Zdrowie

Czym są nagniotki i jak się ich pozbyć?

Kobieta dostaje zastrzyk z heparyny.

Heparyna – zastosowanie, przeciwwskazania i skutki uboczne

Kobieta cierpi na zatrucie pokarmowe

Zatrucie pokarmowe – objawy, leczenie, pierwsza pomoc

mierzenie ciśnienia krwi hipotensja

Hipotensja – zbyt niskie ciśnienie, które utrudnia funkcjonowanie

Kobieta leży chora w łóżku z chusteczkami, obok niej stoją lekarstwa

Stan zapalny w organizmie – o czym może świadczyć?

stopy i palce młotkowate na mokrym piasku

Czym są palce młotkowate? Jak je leczyć?

Obsesja to zaburzenie u kobiety Hello Zdrowie

Czym jest obsesja? Jak można ją leczyć?

Kobieta w czasie terapii behawioralnej

Czym jest terapia behawioralna i jakie niesie korzyści?

Ręka chorej na białaczkę osoby na szpitalnej pościeli_leukemia/HelloZdrowie

Leukemia, czyli białaczka – śmiertelnie niebezpieczny nowotwór

Traumatolog – czym się zajmuje? Kiedy warto się do niego udać?

Jakie są przyczyny zgagi? Jak sobie z nią radzić na co dzień?

Co to jest szpiczak mnogi? Objawy, rokowania, diagnostyka 

Cholesterol całkowity – co to? Kiedy jego poziom jest niebezpieczny?

Skąd się biorą pryszcze? Jak skutecznie się ich pozbyć?

Czym jest kolposkopia? Na czym polega? Interpretacja wyników

noworodek

Czym jest zespół kociego krzyku i jak leczyć to zaburzenie?

Podniebienie gotyckie – co to? Przyczyny, objawy, leczenie

Opryszczka w nosie. Jakie są jej przyczyny i sposoby leczenia?