Hiszpańska firma farmaceutyczna PharmaMar ogłosiła, że wyniki pierwszej fazy badań klinicznych potwierdziły wysoką skuteczność plitidepsyny przeciw COVID-19. Lek ten budzi jednak sporo kontrowersji. Wyjaśniamy, co powinnaś o nim wiedzieć.
Spis treści
Według badania opublikowanego w czasopiśmie naukowym „Science”, plitidepsyna – dostępna na rynku jako lek przeciwnowotworowy Aplidin – wykazała ponad 27-krotnie wyższą skuteczność w powstrzymywaniu rozmnażania się wirusa w badaniach laboratoryjnych in vitro na komórkach ludzkich niż używany obecnie remdesiwir.
Lek był również skuteczny w badaniach na myszach, u których zaobserwowano zahamowanie replikacji koronawirusa w płucach o ponad 99 proc. Badanie zostało przeprowadzone przez naukowców Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Francisco (UCSF) we współpracy z PharmaMar, producentem leku.
Co z innymi wariantami SARS-CoV-2?
W oddzielnym badaniu zespół badaczy z UCSF zbadał również skuteczność leku na brytyjskim wariancie koronawirusa, osiągając „porównywalne wyniki”. Według autora badania Krisa White’a, sposób działania leku oznacza, że jeśli badania na ludziach potwierdzą skuteczność plitidepsyny w leczeniu COVID-19, będzie on działał przeciwko wszelkim szczepom wirusa.
Nowy preparat przeszedł jak dotąd pierwszą fazę badań klinicznych w Hiszpanii na 27 pacjentach z COVID-19, dając pozytywne wyniki w zmniejszeniu ilości wirusa u pacjentów. PharmaMar podała w komunikacie, że prowadzi rozmowy w celu rozpoczęcia badań fazy II/III na tysiącach hospitalizowanych pacjentów.
Plitidepsyna (Aplidin): jak działa?
Plitidepsyna (substancja czynna leku o nazwie Aplidin) wykazuje działanie przeciwnowotworowe, przeciwwirusowe i immunosupresyjne. Lek pozyskiwany jest z żachw – małych zwierząt morskich. Jego pierwotne przeznaczenie to zwalczanie szpiczaka mnogiego, nowotworu układu krwionośnego.
Jak działa lek? Plitidepsina blokuje białko o nazwie eEF1A2, które bierze udział w rozkładzie nieprawidłowych białek. Są one toksyczne dla komórek szpiczaka. W ten sposób lek powoduje gromadzenie się tych białek w komórkach szpiczaka mnogiego, uszkadzając je i ostatecznie prowadząc do ich śmierci.
Lek Aplidin nie jest dopuszczony do obrotu w Unii Europejskiej. Chociaż forma Pharma Mar starała się o pozwolenie (najpierw o pozwolenie na leczenie białaczki limfoblastycznej, później szpiczaka mnogiego), to uznano, że poprawa ogólnego przeżycia nie została dostatecznie wykazana, natomiast zgłaszano ciężkie działania niepożądane.
Działania niepożądane
Komitet ds. Produktów Leczniczych Stosowanych u Ludzi (CHMP) wyraził zaniepokojenie, że u badanych pacjentów, którym podawano lek, zaledwie o miesiąc wydłużył się czas życia bez nasilenia objawów choroby (w porównaniu z chorymi, którzy leku nie stosowali).
Nie wykazano również dostatecznie poprawy długości przeżycia. Natomiast pacjenci leczeni Aplidinem częściej zgłaszali ciężkie działania niepożądane niż w przypadku stosowania samego deksametazonu (innego leku na szpiczaka mnogiego). Uzanano zatem, że korzyści płynące ze stosowania Aplidyny nie przeważają ryzyka.
Aplidin jest stosowany w Australii do leczenia pacjentów z nawrotowym i opornym na leczenie szpiczakiem mnogim, którzy otrzymali co najmniej trzy uprzednie schematy leczenia, a wcześniej wykorzystano dwie linie terapii. Zatem preparat ten stosowany jest w ostateczności, jedynie w ekstremalnych przypadkach.
Zobacz także
„Brak dowodu na skuteczność nie jest dowodem na brak skuteczności!”. Małgorzata Ponikowska o „maseczka-gate”
„Ciężarne nie są w grupie ryzyka, ich życie nie jest zagrożone” – uspokaja dr Grzegorz Południewski, ginekolog, położnik
„Co 16 sekund dochodzi do martwego urodzenia”. Pandemia może jeszcze pogorszyć sytuację
Spodobał ci się artykuł? Poleć go koleżance
Podoba Ci się ten artykuł?
Powiązane tematy:
Polecamy
Katarzyna Tubylewicz: Samotność wybrana to przyjemna osobność, luksus uwolnienia się od międzyludzkich zobowiązań, to oddech i poczucie wolności
Paulina Łopatniuk, patomorfolożka: „Wszystko, co żywe, może nowotworzyć”
„Trudno sobie wyobrazić lepszą i czulszą kochankę niż kobieta wysoko wrażliwa” – mówi psycholożka Katarzyna Kucewicz
