Przejdź do treści

Terapia systemowa

Terapia systemowa
Terapia systemowa. Ilustracja: Magdalena Pankiewicz | www.magdalenapankiewicz.com
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Do lat 40. XX wieku źródeł problemów z psychiką szukano w historii i osobie samego pacjenta. Dopiero amerykańscy terapeuci zwrócili uwagę na rolę bliskiego otoczenia lub rodziny, tzw. systemu, w jakim funkcjonujemy, w powstawaniu zaburzeń psychicznych poszczególnych jej członków.

W ramach podejścia systemowego funkcjonują różne szkoły terapeutyczne: strukturalna (S. Minuchina), która kładzie nacisk na strukturę rodziny, strategiczna (J. Haleya) – nastawiona na dokonywanie zmian, a nie na wgląd i diagnozę, oraz komunikacyjna (V. Satir), która kładzie nacisk na komunikację między członkami rodziny, pary lub innego typu systemu.

Terapia systemowa – główne założenia

Terapeuci systemowi mogą przyklasnąć maksymie Arystotelesa „Całość jest czymś więcej niż sumą części”. Zakładają oni, że rodzina nie jest tylko zbiorem poszczególnych jednostek. Jest ona oddzielnym bytem, który funkcjonuje według autonomicznych prawideł. Jeżeli ktoś z naszych bliskich zaczyna mieć problemy, trzeba się przyjrzeć funkcjonowaniu całego środowiska, w jakim żyje on na co dzień. Każdy członek rodziny (lub pary) wpływa na system i utrzymuje jego status quo. Innymi słowy, w systemie każdy ma wpływ na każdego, a jeden problem oddziałuje na wszystkich. By uleczyć pacjenta, terapii należy poddać cały system, czyli wszystkich członków rodziny, małżeństwa lub innego typu grupy.

Terapia systemowa – dla kogo?

Terapia systemowa jest stosowana w leczeniu dzieci, np. agresywnych lub zazdrosnych o rodzeństwo, oraz nastolatków, np. z zaburzeniami odżywiania. Pomaga parom cierpiącym z powodu np. zaburzeń seksualnych oraz rodzinom przeżywającym różnego typu problemy. Sprawdza się też w przypadku osób, którym nie pomogły inne metody terapii. Powstaje wtedy przypuszczenie, że problem pacjenta wynika z nieprawidłowości w funkcjonowaniu otoczenia, w jakim przebywa. Psychoterapia systemowa jest też skuteczna w leczeniu pacjentów cierpiących na zaburzenia psychotyczne, gdzie słabe rezultaty przynoszą pozostałe podejścia psychoterapeutyczne. Może też pomóc w trybie indywidualnym – wspiera m.in. osoby stłamszone w rodzinie, które nie umieją poradzić sobie z wpływem pozostałych członków grupy.

Terapia systemowa – cele i efekty

Terapia systemowa może uleczyć system rodzinny, ukazując jego członkom lepsze i skuteczniejsze metody komunikacji oraz zachowania. Pomaga rodzinom, w których – czasem z pokolenia na pokolenie – powtarzają się podobne problemy. Wprowadza powiew świeżości tam, gdzie od lat stosowano te same, schematyczne reakcje oraz sposoby interakcji między członkami rodziny. Zmienia obowiązujące status quo, pokazuje utarte ścieżki, które się nie sprawdzają, i wprowadza nowe metody postępowania. Przygotowuje też do skutecznego radzenia sobie z kolejnymi trudnymi sytuacjami mogącymi pojawić się na dalszych etapach życia rodziny, pary lub grupy.

Terapia systemowa – ograniczenia

Jeden z problemów terapii systemowej pojawia się, gdy spotkania (w ramach terapii) w gronie rodziny podnoszą poziom wzajemnej wrogości; można wtedy zrezygnować z terapii systemowej lub zawiesić ją na rzecz terapii indywidualnej. Niewskazana jest terapia systemowa par, gdy jedna lub obie osoby w parze mają głębokie problemy lub zaburzenia osobowości. Osoby takie powinny być kierowane na indywidualną psychoterapię.

Terapia systemowa – metoda

Terapeuta jest nastawiony na rozwiązanie jednego konkretnego problemu, z którym zgłasza się rodzina. Terapia może zacząć się od nakreślenia tzw. genogramu obejmującego kilka pokoleń wstecz. Podczas sesji szuka się urazów, negatywnych wzorców zachowań przechodzących z pokolenia na pokolenie. Postawa psychoterapeuty systemowego jest bardzo aktywna: używa on nakazów, ćwiczeń, rad; podaje rodzinie przepisy na bardziej dla nich korzystne sposoby komunikowania się.

Terapia systemowa – czas

Psychoterapia systemowa jest zwykle krótkoterminowa. Sesje odbywają się co 2–4 tygodnie. Czasem (np. w terapii strategicznej) wystarczą nawet dwa spotkania.

 

W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:

Zdrowie umysłu
Miralo Sen, Suplement na dobry sen, 20 kapsułek
20,99 zł
Zdrowie umysłu
Less Stress from Plants 60 kaps. wegański
60,00 zł
Zdrowie umysłu
Miralo, Suplement diety wspomagający odporność na stres, 20 kapsułek
20,99 zł
Zdrowie umysłu
Deep Focus from Plants 60 kaps. wegański
60,00 zł

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Zainteresują cię również:

Na czym polega ajurweda – zasady i efekty. Jak działają ajurwedyjskie okulary?

Sukces wpędza cię w zakłopotanie? Nie umiesz się nim chwalić? Skorzystaj z rad psychologa

Amanda Bynes znów ma poważne kłopoty ze zdrowiem. Trafiła na obserwację do szpitala

Psychoanaliza – czym się charakteryzuje koncepcja Freuda?

„Profesjonalna ofiara karmi się zainteresowaniem emocjonalnym i zaangażowaniem innych” – mówi Dominika Cwynar

Terapia Gestalt – czym się charakteryzuje? Dla kogo jest odpowiednia?

Kobieta i mężczyzna

Czy to, że czasem nie chcecie się przytulać, jest powodem do zmartwienia? Kilka faktów o związkach i (nie)przytulaniu

Śmiertelna dawka alkoholu – ile wynosi i od czego zależy?

Znak ewakuacyjny

7 kroków, by pokonać atak paniki. Jak się zachować, kiedy spotyka dziecko albo kogoś bliskiego?

Konfabulacja – czym jest, jakie są jej przyczyny i jak ją zdiagnozować?

Kobieta trzyma telefon w ręce i uśmiecha się

Polacy nie rozstają się z telefonem. Niepokojące wyniki nowatorskiego badania

Flashback – czym jest, jak sobie z nim radzić i gdzie szukać pomocy?

Dekompensacja – czym się charakteryzuje i jak ją leczyć?

Odbicie mężczyzny w lustrze

Osobowość narcystyczna, związek z narcyzem. Jak rozpoznać narcyza?

„Nie było ze mną dobrze”. Cara Delevingne szczerze opowiedziała o swojej walce z nałogami i depresją

Wojciech Eichelberger: „W pracy z lękiem uczymy się otwierać na niego. Nie uciekać, ale iść pod prąd lęku i zmierzać do jego źródła”

Kobieta siedzi na schodach

Skuteczne sposoby na powstrzymanie się przed impulsywnym zachowaniem. Poznaj złotą piątkę!

Paulina Pietrzak, Marianna Fijewska

Startuje cykl rozmów na żywo „Piątka mocy. Praktyczne rozmowy z psycholożką” w Hello Zdrowie!

Felinoterapia – kiedy jest wykorzystywana i kto może ją prowadzić? Nauka o kototerapii

Czy na pewno musisz mieć wszystko pod kontrolą? Co to jest omnipotencja i kogo dotyczy? 

Wstyd w łóżku. Jak go oswoić? Dlaczego nie należy go zwalczać?

„W łóżku z narcyzem seksualnym nie ma namiętności ani fascynacji. Przeciwnie – druga strona czuje się użyta” – mówi seksuolożka Monika Kaszuba

Dorota Minta, psycholożka, psychoterapeutka

„PTSD z pracy? Znam takie przypadki” – mówi Dorota Minta, psycholożka i psychoterapeutka

Czym jest psychoterapia poznawczo-behawioralna (CBT)? Najważniejsze założenia, metody pracy i efekty

×