Badanie nasienia – przebieg oraz przygotowanie do zabiegu

Badanie nasienia, czyli seminogram, polega właściwie na ocenie plemników (ich ilości oraz żywotności), a także wydzieliny prostaty i pęcherzyków nasiennych. Badanie to wykonuje się w dwóch przypadkach. Wyniki badania nasienia pomagają w diagnostyce i leczeniu niepłodności.

Badanie nasienia nie wymaga szczególnych przygotowań ze strony pacjenta. Natomiast konieczna jest abstynencja seksualna trwająca od 3 do 5 dni. Ma ona wpływ na jakość materiału, jaki zostaje poddany ocenie.

Badanie nasienia – na czym polega?

Badanie nasienia polega na pobraniu od pacjenta materiału, na podstawie którego dokonuje się oceny plemników, wydzieliny prostaty i pęcherzyków nasiennych. Podstawowymi przedmiotami oceny są:

• koncentracja plemników – w wynikach badania prostaty podaje się liczbę plemników przypadających na 1 ml nasienia; ocenia się również całkowitą liczbę plemników w spermie; dane te wyrażone są w milionach,
• ruchliwość plemników – ocenia się drogę pokonywaną przez plemnik,
• budowa plemnika.

Badanie nasienia dzieli się na dwa rodzaje: posiew oraz badanie ogólne. Pierwszy służy wykryciu ewentualnych drobnoustrojów, które mogą obniżać płodność. Badanie ogólne z kolei określa jakość ejakulatu. Zdarzają się przypadki, w których do postawienia szczegółowej diagnozy potrzebna jest fragmentacja DNA plemników.

Wszystkie badania pozwalają na ustalenie ewentualnych przyczyn niepłodności i wdrożenie odpowiedniej terapii. Badanie nasienia może również potwierdzić ojcostwo.

Jak wygląda badanie nasienia?

Badanie nasienia wymaga szczególnych warunków. Oddanie materiału do analizy odbywa się w zamkniętym i intymnym pomieszczeniu. Pobrania materiału dokonuje się przez wytrysk, do którego pacjent doprowadza się przez masturbację. Nasienie do badania pochodzi z pierwszego i jedynego wytrysku. Spermę oddaje się do jałowego, szklanego naczynia.

Niektóre kliniki i laboratoria oferują badanie nasienia w domu. Taką możliwość należy jednak wcześniej potwierdzić z lekarzem lub pracownikiem laboratorium. Rozwiązanie to akceptuje się w szczególnych wypadkach. Pobranie nasienia w domu obywa się przez masturbację lub podczas stosunku. Materiał do badania pobiera się za pomocą specjalnej prezerwatywy. Tak pobrany materiał w ciągu godziny powinien zostać przewieziony do kliniki. W przypadku pobrania materiału do posiewu spermę można dowieść w ciągu 2 godzin. Absolutnie nie można jej przetrzymywać w lodówce, najlepiej aby miała temperaturę zbliżoną do temperatury ciała.

Badanie nasienia – jak się przygotować?

Badanie nasienia nie wymaga wielu przygotowań, są jednak pewne zasady. Przede wszystkim na 3–5 dni przed badaniem nasienia należy zachować abstynencję seksualną. Mowa tutaj o całkowitym powstrzymaniu się od czynności seksualnych (w tym masturbacji). Chodzi o jak największą koncentrację plemników w nasieniu, a badania dowodzą, że krótszy niż trzydniowy odstęp między wytryskami znacząco zmniejsza liczbę plemników.

Na 5 dni przed pobraniem należy zaprzestać spożywania alkoholu. Badania nasienia nie powinno się wykonywać wcześniej niż 2 tygodnie po zakończeniu antybiotykoterapii (w przypadku fragmentacji DNA plemników wymagany odstęp to 6 tygodni). Nasienie należy oddać po pobraniu krwi (jeśli badania te wykonuje się tego samego dnia). Podczas pierwszego wywiadu lekarskiego poprzedzającego badanie nasienia należy poinformować lekarza o przebytych lub aktualnych chorobach, stosowanych lekach, przyjmowanych używkach.

Badanie nasienia – wyniki

Wyniki badania nasienia w wersji podstawowej obejmują czas upłynnienia, objętość, lepkość ejakulatu, jego wygląd, pH. Ocenie podlegają odsetek żywych i ruchliwych plemników, ogólna liczba plemników i ta przypadająca na 1 ml spermy.

Rozszerzone badanie nasienia obejmuje odsetek prawidłowo zbudowanych plemników. Ocenie podlega odsetek wadliwych plemników z podziałem na nieprawidłowy kształt główki, złą długość witki. Sprawdza się odsetek komórek sermatogenezy w ejakulacie. Wyniki zawierają również dane dotyczące liczby leukocytów w 1 ml nasienia, liczbę komórek nabłonkowych oraz erytrocytów.

Ile kosztuje badanie nasienia?

Wyniki ogólnego badania nasienia oraz badania rozszerzonego można otrzymać nawet w ciągu 48 godzin od oddania materiału. Na wyniki badań posiewowych trzeba poczekać niestety około 2 tygodni.

Cena badania nasienia jest różna, zależna przede wszystkim od technologii, na jakiej bazuje dane laboratorium. Koszt badania posiewowego waha się od 30 do 200 zł. Badanie ogólne oraz rozszerzone kosztuje około 175 zł. Także i w tym przypadku cena może być niższa bądź wyższa, w zależności od wybranej kliniki.