Przejdź do treści

Neurotyzm – kim jest człowiek neurotyczny i jak funkcjonuje?

Neurotyzm — kim jest człowiek neurotyczny i jak funkcjonuje?
Neurotyzm — kim jest człowiek neurotyczny i jak funkcjonuje?
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Neurotyzm nie posiada konkretnie zdefiniowanej przyczyny. Istnieją trzy główne teorie które mogą go wywoływać – pierwszą przyczyną mogą być negatywne przeżycia dzieciństwa (według Karen Horney). Według Paula Costy i Roberta McCrae neurotyzm ma podłoże genetyczne. Od strony fizjologicznej osobowość ta to nadmierna aktywność współczulnego układu nerwowego.

Człowiek neurotyczny – kim jest?

Neurotyzm jest nazwą nadmiernie wrażliwej i emocjonalnej osobowości. Człowiek neurotyczny ma tendencję do nadmiernego zamartwiania się, przeżywania negatywnych sytuacji, przygnębienia się oraz przeżywania sytuacji, które dla zwykłego człowieka minęły już i nie są warte odnotowania. Osobowości neurotycznej towarzyszą również stany lękowe, nadmierna samokrytyka oraz niska odporność na stres. Neurotycy to osoby szczególnie podatne i narażone na choroby psychiczne oraz uzależnienia. Wysoka intensywność neurotyzmu może przyczyniać się do rozwoju depresji, fobii czy zaburzeń lękowych. Osobowość tę można leczyć terapią, na którą często decydują się również partnerzy żyjący w związkach z takimi osobami.

Termin neurotyzmu w psychologii wprowadził w XX wieku Hans Eysenck, który stworzył teorię cech temperamentu. Neurotyczność wraz z psychotycznością i ekstrawersją są trzema podstawowymi wymiarami osobowości. Neurotyzm jest często uważany za przyczynę otyłości i anoreksji. Poziom neurotyczności zmienia się w trakcie życia danej osoby, a sama neurotyczność może zmieniać się pod wpływem pozytywnych i negatywnych doświadczeń w życiu.

Neurotyzm – objawy

Choć neurotyzm nie posiada konkretnego modelu, istnieje wiele charakterystycznych objawów towarzyszących osobom neurotycznym. Pierwszym jest wyolbrzymiona i niewspółmierna reakcja na negatywne wydarzenia. Człowiek neurotyczny często jest niezadowolony, zaniepokojony, sfrustrowany oraz odczuwa lęk. Objawy te często nie są w pełni uzasadnione. Ważnym objawem neurotyzmu jest surowe ocenianie siebie oraz dążenie do perfekcji, która jako jedyna ich zadowala. Osoby neurotyczne bardzo często są dobrymi pracownikami, studentami czy uczniami. Często wysoko i zasłużenie oceniane przez innych, doszukują się fałszu w takiej ocenie i nie są zadowolone z wykonanej pracy. Takie funkcjonowanie przekłada się też na szybkie wypalenie zawodowe – związane z domniemanymi ciągłymi porażkami.

Neurotycy bardzo często nie potrafią również obiektywnie ocenić danej sytuacji – poprzez to samodzielnie wzbudzają w sobie poczucie winy, konkretne negatywne wyobrażenia oraz uważają, że sytuacja jest negatywna, gdy tak nie jest. Człowiek neurotyczny przeważnie jest też osobą nieśmiałą oraz wycofaną. Osoba taka boi się negatywnej oceny innych oraz jest podatna na wysoką presję ze strony otoczenia. Często doświadcza też nadmiernego zawstydzenia.

Terapia

Osobowość neurotyczna w świetle medycyny nie jest uważana za chorobę. Funkcjonowanie osoby może jednak być utrudnione dla niej samej i jej partnera. Najskuteczniejszą metodą leczenia jest terapia. W jej trakcie wykonywany jest test EPQ – R, który ma za zadanie dokładnie określić osobowość. Po interpretacji wyniku przez specjalistę, dobiera on odpowiednie środki leczenia. Podczas spotkania z terapeutą, analizuje się zdarzenia z przeszłości — szczególnie z dzieciństwa, które mogą mieć wpływ na osobowość danej persony. Ma to na celu odkrycie przyczyn oraz zrozumienie obecnych problemów związanych z osobowością.

W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:

Zdrowie umysłu
Miralo, Suplement diety wspomagający odporność na stres, 20 kapsułek
20,99 zł
Zdrowie umysłu
Deep Focus from Plants 60 kaps. wegański
60,00 zł
Zdrowie umysłu
Miralo Sen, Suplement na dobry sen, 20 kapsułek
20,99 zł
Zdrowie umysłu
Less Stress from Plants 60 kaps. wegański
60,00 zł
i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

„Profesjonalna ofiara karmi się zainteresowaniem emocjonalnym i zaangażowaniem innych” – mówi Dominika Cwynar

Terapia Gestalt – czym się charakteryzuje? Dla kogo jest odpowiednia?

Czym są zaburzenia lękowe, jak je leczyć i jak sobie z nimi radzić na co dzień?

„Działając zgodnie z wartościami, nie poniesiemy porażki. Tylko najpierw trzeba odróżnić je od celów”. O zastosowaniu terapii ACT w zmianie diety mówi Anna Paluch

SUD – czym są, jak je zdiagnozować i w jaki sposób leczyć uzależnienia?

Dorosłe dzieci z rodzin dysfunkcyjnych – kim są, jak rozpoznać u siebie problem DDD?

Jakie spustoszenie czyni mobbing w psychice? Lek. Monika Tucholska przytacza historię swojej pacjentki

Jakie spustoszenie czyni mobbing w psychice? Lek. Monika Tucholska przytacza historię swojej pacjentki

„Ludzie są specjalistami w różnych dziedzinach, a jednocześnie często są najmniejszymi specjalistami od samych siebie” /fot. Getty Images

„Ludzie są specjalistami w różnych dziedzinach, a jednocześnie są najmniejszymi specjalistami od samych siebie” – mówi o skutkach trudnego dzieciństwa psycholog dr Małgorzata Godlewska

Hugh Jackman

Hugh Jackman wyznał, że potrzebował terapii, by uporać się z traumą z dzieciństwa. „Byłem w rozsypce”

"INNI, którzy zgłaszają się na psychoterapię, są bardziej chorzy, zaburzeni, cierpiący?". Anna Kluczńska wyjaśnia dlaczego takie myślenie to droga donikąd

„Inni, którzy zgłaszają się na psychoterapię, są bardziej chorzy, zaburzeni, cierpiący?”. Anna Kluczyńska wyjaśnia, dlaczego takie myślenie to droga donikąd

„Całe życie towarzyszył mi natłok myśli. Jakby w mojej głowie grało radio” – mówi Paulina Pietrzak, psycholożka z diagnozą ADHD

Coraz więcej z nas potrzebuje pomocy psychoterapeuty, ale obecnie dla wielu to luksus. Dr Agnieszka Mościcka-Teske mówi, jak skorzystać z psychoterapii, kiedy nas na nią nie stać

Kiedy boli nas coś, czego nie ma. Ból fantomowy – przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie

Kiedyś Zaborem straszono, dziś już nikt tego nie zrobi. O największym szpitalu psychiatrycznym dla dzieci i młodzieży w Polsce

Young Leosia o korzystaniu z terapii: „Widzę, co dzieje się z moimi koleżankami i kolegami”

Kobieta rozmawia z psychoterapeutką w trakcie sesji

Powstanie nowa dziedzina specjalizacji m.in. dla lekarzy i pielęgniarek. „System opieki zdrowotnej zyska wysoko wyspecjalizowaną kadrę medyczną”

„Zaburzenia odżywiania u dorosłych pociągają za sobą bardzo wysokie koszty w relacji” – mówi psycholożka Marta Cieśla

„Latałam z wywieszonym jęzorem, nie lubiłam siebie i jeszcze sobie dowalałam, że jestem beznadziejna”. O wychodzeniu z depresji i pracoholizmu opowiada Dagny Kurdwanowska

Dr. n. med. Grzegorz Mączka

SESJA TERAPEUTYCZNA: Jesteś tym, kim myślisz, że jesteś

Filofobia – gdy miłość wywołuje atak paniki. Jakie są przyczyny strachu przed zakochaniem? 

„Wielu pacjentów woli wyjść z gabinetu z rozpoznaniem medycznym konkretnej choroby niż przyjąć do wiadomości, że problem ma naturę emocjonalną” – mówi psychoterapeutka Małgorzata Kuberska-Kędzierska

„Niektórzy pacjenci życzą sobie, żeby w trakcie psychoterapii terapeuta coś z nimi skutecznie 'zrobił'. Terapia nie jest leczeniem zęba” – dr Krzysztof Ciepliński / pexels

„Niektórzy pacjenci życzą sobie, żeby w trakcie psychoterapii terapeuta coś z nimi skutecznie 'zrobił’. Terapia nie jest leczeniem zęba” – mówi dr Krzysztof Ciepliński

Czy sny mają znaczenie w psychoterapii? / istock

Czy sny mają dziś jeszcze znaczenie w psychoterapii? Psycholożka Anna Kluczyńska wyjaśnia

Marysia Warych / fot. Jarosław Stróżyk

Marysia Warych: „Ludzie myślą, że mamy dwa tryby: albo nie możemy wstać z łóżka, albo mamy halucynacje i słyszymy głosy. Tymczasem choroba afektywna dwubiegunowa ma różne oblicza”

×