Apel Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego: lęk może przenosić się z osoby na osobę analogicznie jak wirus

„Wiemy, że odczuwany lęk może pozostać pod kontrolą lub wymykać się racjonalnej kontroli. W związku z tym apelujemy o podjęcie wszelkich działań zapobiegających zarówno rozprzestrzenianiu się wirusa COVID jak i wszelkich działań zapobiegających rozpowszechnianiu się niekontrolowanych lęków negatywnie wpływających na nas wszystkich” – czytamy w oświadczeniu Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego oraz Konsultanta Krajowego w dziedzinie psychiatrii.

Zdrowie psychiczne osób zakażonych koronawirusem

13 marca premier Mateusz Morawiecki poinformował o wprowadzeniu w Polsce stanu zagrożenia epidemicznego. Wiąże się ono m.in. z czasowym zakazem wjazdu obcokrajowców do kraju, przywróceniem granic w ramach UE, zamknięciem restauracji i klubów, ograniczeniami w galeriach handlowych. Ponieważ jest to wyjątkowa sytuacja, Polskie Towarzystwo Psychiatryczne i Konsultant Krajowy w dziedzinie psychiatrii wystosowały oświadczenie, w którym przede wszystkim apelują o rozwagę, zrozumienie i uważność na potrzeby osób wokół nas:

„Ponieważ zagrożenie zakażeniem i jego skutkami dotyka w różnym stopniu nas wszystkich – solidarność, zwracanie uwagi na sytuację innych osób, okazywanie im pomocy, a także wzajemne zrozumienie i udzielanie sobie wsparcia powinny wypływać z wspólnoty tego doświadczenia. Pamiętajmy, że każdego z nas, w różnym stopniu i na różne sposoby dotyka sytuacja w jakiej wszyscy się znaleźliśmy” – czytamy w oficjalnym oświadczeniu.

Eksperci apelują, by wykazać się empatią wobec osób dotkniętych koronawirusem:

„Wobec osób zakażonych i chorych powinniśmy (z poszanowaniem wszelkich zasad wynikających z dążenia do nie rozprzestrzeniania się wirusa), zachowywać tą samą postawę zrozumienia i wsparcia. Pamiętajmy, że osoby te doświadczają nie tylko skutków choroby, ale także emocjonalnych i osobistych skutków jej wystąpienia”.

Koronawirus: zdrowie osób borykających się z problemami psychicznymi

Specjaliści postulują również, by informacji na temat pandemii wirusa COVID-19 szukać jedynie w wiarygodnych źródłach,  gdyż nikomu nie służy szerzenie niesprawdzonych, wyolbrzymionych informacji.

„Jako profesjonaliści zdrowia psychicznego rozumiemy wystąpienie lęku u wielu osób, znamy mechanizmy jego pojawienia się i rozprzestrzeniania. Lęk także może przenosić się z osoby na osobę analogicznie jak wirus. Wiemy także, że odczuwany lęk może pozostać pod kontrolą lub wymykać się racjonalnej kontroli. W związku z tym apelujemy o podjęcie wszelkich działań zapobiegających zarówno rozprzestrzenianiu się wirusa COVID jak i wszelkich działań zapobiegających rozpowszechnianiu się niekontrolowanych lęków negatywnie wpływających na nas wszystkich” – czytamy w oświadczeniu.

PTP zwraca uwagę, że osoby doświadczające na co dzień problemów dotyczących zdrowia psychicznego mogą być w tym okresie szczególnie wrażliwe na nasilenie się problemów, a przede wszystkim lęku. Dlatego proszą o właściwą postawę ich bliskich i osób z zewnątrz:

„Mogą one wymagać specjalistycznej pomocy, natomiast postawa otoczenia wobec tych osób powinna zapewniać im poczucie bezpieczeństwa, dostępności wsparcia emocjonalnego i prowadzić do zmniejszenia odczuwania negatywnych emocji”.

Koronawirus a lęk u najmłodszych i najstarszych

W opublikowanym oświadczeniu poruszona została także kwestia seniorów i osób będących w grupie ryzyka. Eksperci zwracają uwagę, by zadbać o właściwą nad nimi opiekę:

„Osobom starszym, jako szczególnie narażonym na zagrożenia wynikające z pandemii wirusa COVID-19 powinniśmy poświęcić szczególną uwagę i zaoferować pomoc. Czynności zmierzające do otoczenia tych osób opieką i nie narażania na możliwość zakażenia powinny zostać przemyślane i zastosowane w każdym przypadku indywidualnie. Poczucie zagrożenia egzystencjalnego, zapomnienia i osamotnienia osób starszych może być umiejętnie niwelowane”.

Również osoby młode, dla których zaistniała sytuacja jest czymś, z czym do tej pory się nie zetknęły, powinny spotkać się z odpowiednim zainteresowaniem ze strony bardziej doświadczonych:

„Wiele osób młodych przeżywa tego rodzaju wydarzenia po raz pierwszy w swoim życiu. Zwrócenie uwagi na ich potrzeby, na sposób doświadczania aktualnej sytuacji, rzeczowa rozmowa, możliwość podzielenia się przez nieswoimi obawami i innymi emocjami są ważnym elementem wsparcia, które może i powinno być im udzielone przez odpowiedzialne osoby w ich otoczenia. Także dzieci w stopniu zależnym od wieku przyswajają informacje na temat bieżącej sytuacji. Rozumiejąca sposób przeżywania dziecka i uśmierzająca lęki rozmowa z rodzicami i innymi bliskimi osobami może im pomóc w spokojnym przejściu przez to doświadczenie”.