Przejdź do treści

Dysmorfofobia. Gdy wygląd staje się obsesją

Dysmorfofobia / istockphoto.com
Dysmorfofobia / istockphoto.com
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Dysmorfofobia to lęk wywołany przez własne wyobrażenie, że jest się brzydkim. Chore osoby mają obsesję na punkcie własnego wyglądu. Stale porównują się z innymi i kilkadziesiąt razy w ciągu dnia poprawiają niedoskonałości urody.

Dysmorfofobia

Idziesz z przyjaciółką na kawę, a ta wciąż pyta, jak wygląda, przegląda się w każdej napotkanej gładkiej powierzchni, poprawia makijaż i obsesyjnie porównuje swój wygląd z wyglądem innych osób? Jeśli tak, jest wielce prawdopodobne, że cierpi na dysmorfofobię. Czyli lęk przez własną wyimaginowaną brzydotą…

Dysmorfofobia (Body Dysmorphic Disorder, BDD) to coraz częściej diagnozowane zaburzenie psychiczne. Osoba dotknięta tą przypadłością jest przekonana o własnym nieestetycznym lub wręcz odstręczającym wyglądzie, choć najczęściej przekonanie to nie ma potwierdzenia w rzeczywistości. Defekty urody są wyolbrzymione przez dysmorfofobika, a niekiedy całkowicie przez niego wymyślone.

W podręcznikach psychiatrii, dysmorfofobia jest klasyfikowana jako zaburzenie z grupy hipochondrycznych bądź kompulsywno-obsesyjnych. To dlatego, że osoba cierpiąca na BDD nie może przestać myśleć o własnym wyglądzie i czuje wewnętrzny przymus do wykonywania, niemal rytualnie, czynności maskujących niedoskonałości urody – poprawiania makijażu, zasłaniania twarzy włosami, przybierania odpowiednich póz ciała.

Innym typowym objawem dysmorfofobii są nieustające narzekania na własny wygląd i zadręczanie otoczenia skargami, że jest się za grubym, ma się zbyt odstające uszy lub za duży nos. Każda próba zaprzeczenia jest odbierana przez dysmorfofobika jako kpina i stanowi powód do dalszych ubolewań.

Dysmorfofobia – jak uchwycić początek?

Żyjemy w czasach, w których często przyjmuje się, że wygląd świadczy o wartości człowieka, a zatem pielęgnacja, dbałość o urodę i zachowanie młodości są społecznie akceptowane czy wręcz pożądane. To sprawia, że trudno wyznaczyć granicę pomiędzy „normalną” dbałością o siebie a początkiem obsesji. Niemniej wiadomo, że dysmorfofobia zaczyna się zazwyczaj w młodości lub wczesnej dorosłości.

Niemal każdy nastolatek przeżywa kilku- czy kilkunastomiesięczne okresy totalnego niezadowolenia ze swojego wyglądu. U części osób przekonanie o własnej nieatrakcyjności nie mija jednak wraz z okresem dojrzewania, a wręcz się nasila. Najczęściej dysmorfofobicy są niezadowoleni ze swojej cery, włosów, kształtu nosa i masy ciała.

Niemal równie często punktem obsesji są brzuch, piersi, uda, zęby i usta. Ale lęki mogą dotyczyć każdej części ciała: pośladków, ramion, brwi, uszu, czoła, stóp, dłoni, kolan, a nawet genitaliów. Czym takie chroniczne niezadowolenie ze swojej cielesnej powłoki może grozić?

W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:

Zdrowie umysłu
Less Stress from Plants 60 kaps. wegański
60,00 zł
Zdrowie umysłu
Miralo, Suplement diety wspomagający odporność na stres, 20 kapsułek
20,99 zł
Zdrowie umysłu
Deep Focus from Plants 60 kaps. wegański
60,00 zł
Zdrowie umysłu
Miralo Sen, Suplement na dobry sen, 20 kapsułek
20,99 zł
Kobieta robiąca zdjęcie

Dysmorfofobia – groźne konsekwencje

Przesadne zamartwianie się swoim wyglądem może przerodzić się w pełnoobjawową depresję. W badaniach amerykańskich stwierdzono, że prawie 80 proc. dysmorfofobików ma myśli samobójcze, a co czwarty z nich podejmuje próbę odebrania sobie życia. Nawet jeśli przebieg dysmorfofobii nie jest aż tak ciężki, to zaburzenie to bardzo pogarsza jakość życia i codzienne funkcjonowanie.

Dysmorfofobik często ma kłopoty z podjęciem pracy zawodowej, a także trudności w relacjach międzyludzkich. Wiele z tych osób nigdy nie zawiera małżeństwa lub przeciwnie – często i szybko się rozwodzi. Nierzadko dysmorfofobia prowadzi do rozwoju zaburzeń odżywiania: bulimii lub anoreksji. Może być również bezpośrednią przyczyną nadużywania alkoholu. Co ważne, dysmorfofobia często ma zmienny przebieg, co oznacza, że naprzemiennie występują okresy poprawy i zaostrzenia objawów.

Psychiatra zamiast chirurga

Szacuje się, że 75 proc. dysmorfofobików zgłasza się ze swoim problemem do lekarzy medycyny estetycznej, dermatologów, stomatologów czy chirurgów plastycznych. Niestety, działania takie niewiele pomagają, bo w miejsce jednego wyeliminowanego mankamentu urody dysmorfofobik zaraz znajduje kolejny.

Problem tak naprawdę jest natury psychicznej, a zatem leczeniem takiej osoby powinien zająć się psychiatra. Osoby dotknięte dysmorfofobią nie mają jednak poczucia bycia chorym, więc rzadko kiedy decydują się na leczenie. A szkoda, bo psychoterapia – niekiedy w połączeniu z przeciwdepresantami – mogłaby przynieść sporą ulgę. I samemu dysmorfofobikowi, i jego otoczeniu.

Zobacz także

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Kobieta

W wykrywaniu lęku pomoże badanie krwi? Nadchodzi rewolucja w profilaktyce zdrowia psychicznego

„Unikanie odczuwania lęku ma poważniejsze negatywne skutki niż jego faktyczne odczuwanie”. O zaburzeniach lękowych mówi Natalia Kocur

Paulina i Arkadiusz chorują na schizofrenię. Udowadniają, że ich choroba nie przekreśla szans na normalne życie

Kobieta

WHO alarmuje: Do 2030 r. z depresją będzie zmagać się większość społeczeństwa na całym świecie

„Depresja to choroba, której nie widać. Można się z niej pośmiać, podważyć ją i bezkarnie uznać, że ludzie o niej mówią pod publikę” – mówią Małgorzata Serafin i Marek Sekielski

„Ciałoneutralność to złoty środek, którego szukamy. Nie patrzmy na siebie skrajnie: muszę być chuda albo jestem gruba i okej, nic z tym nie robię” – mówi Oliwia Dąbrowska ze Szczerej Sfery

Dziewczyna

Rekordowa liczba prób samobójczych dzieci i młodzieży w Polsce. „To dwa tysiące dramatycznych historii w szkołach, złamanych serc rodziców”

Totalna biologia – na czym polega, jak tłumaczy powstawanie chorób i jakie metody leczenia proponuje

Michał Malitowski

„Ludzie chorują na nadciśnienie, na astmę, na wrzody żołądka, a mnie dopadło akurat to”. Michał Malitowski opowiada o swoich zmaganiach z chorobą afektywną dwubiegunową

Aleksandra Kwaśniewska

Aleksandra Kwaśniewska w mocnych słowach o śmierci przyjaciela. „Depresja nie omija sławnych i bogatych”

„Całe życie towarzyszył mi natłok myśli. Jakby w mojej głowie grało radio” – mówi Paulina Pietrzak, psycholożka z diagnozą ADHD

Kiedyś Zaborem straszono, dziś już nikt tego nie zrobi. O największym szpitalu psychiatrycznym dla dzieci i młodzieży w Polsce

Dysmorfofobia / istock

„Ludzie z zewnątrz mogą myśleć, że to są błahe rzeczy. A były takie momenty, że naprawdę chciałam skoczyć pod metro…” – mówi 30-letnia Alina, cierpiąca na dysmorfofobię

„Można stworzyć szczęśliwy związek, udane małżeństwo, można pracować, tylko trzeba być uważnym”. O życiu z ChAD mówi Monika Kotlarek

Joanna Frejus/archiwum prywatne

„Czas pozbyć się tej cukrowej pokrywy i zacząć mówić o emocjach i potrzebach rodziców prawdziwie i bez poczucia wstydu”. O depresji poporodowej rozmawiamy z psycholożką Joanną Frejus

"Naprawdę boli cię brzuch czy tylko wymuszasz uwagę?". Psycholożka pokazuje, co by było, gdybyśmy tratowali choroby somatyczne tak samo, jak psychiczne

„Naprawdę boli cię brzuch, czy tylko wymuszasz uwagę?”. Psycholożka pokazuje, co by było, gdybyśmy traktowali choroby somatyczne tak samo jak psychiczne

Gdy ich bliscy chorują, oni sami są cichymi pacjentami. Tak w Polsce wygląda opieka nad osobami ze schizofrenią

„Zawsze noszę w torebce cukierki chili”. O życiu z chorobą schizoafektywną opowiada Dorota Solarska, autorka książki „Artystka przetrwania”

objawy nerwicy

Lęk, zamartwianie się, niepokój, nadmierne pocenie się. Masz te objawy? To może być zaburzenie lękowe

Jesteśmy słabym pokoleniem? Psycholożka wyjaśnia / pexels

Jesteśmy słabym pokoleniem? Psycholożka wyjaśnia, z czego może wynikać wzrost zapadalności na choroby psychiczne

„To powinna być norma, a nie coś dostępnego dla wybranej garstki bogaczy” – Małgorzata Halber w ostrych słowach o stanie psychiatrii w Polsce

Łatwo zasypiasz w dzień i nie śpisz w nocy? To może być narkolepsja. Sprawdź, jakie objawy ma to zaburzenie

Zaburzenia psychotyczne – czym są, objawy. Czym jest epizod psychotyczny?

Dziecko siedzi na podłodze

Wojewódzki Szpital Psychiatryczny o wstrzymaniu przyjęć na oddział dziecięcy: „To nasz niemy krzyk”

×