27.09.2023
Choroby psychiczne
Choroby psychiczne to zbiór wszystkich zaburzeń natury psychicznej, których doświadczanie przynosi wiele cierpienia nie tylko chorym, ale i ich rodzinom. Objawy choroby psychicznej znacząco wpływają na codzienne życie człowieka, a ich leczenie trwa często latami.
Choroby psychiczne to specjalizacja psychiatrii klinicznej. Lista chorób psychicznych jest bardzo długa, a ich diagnoza opiera się na specyficznych objawach wymienionych w Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 oraz DSM. Klasyfikacja ta została stworzona na podstawie wielu lat doświadczeń klinicystów.
Objawy choroby psychicznej
Nie da się jednoznacznie określić, jakie są objawy choroby psychicznej. Dokładne jej symptomy zależą od rodzaju schorzenia. Jednakże pierwszymi niepokojącymi sygnałami mogą być:
- przewlekłe stany złego samopoczucia psychicznego,
- pogorszenie relacji z bliskimi ludźmi,
- natłok negatywnych myśli utrzymujący się dłuższy czas,
- problemy z koncentracją i zapamiętywaniem,
- niskie lub zbyt wysokie poczucie własnej wartości.
Choroby psychiczne u dzieci
Rozpoznanie chorób psychicznych u dzieci jest niezwykle trudne. Choroby psychiczne u dzieci objawiają się inaczej niż u dorosłych. Kiedy dziecko stale płacze, jest apatyczne, miewa napady agresji, jest rozdrażnione lub nadpobudliwe, zazwyczaj jego zachowanie tłumaczy się wiekiem. Podobnie jest z nastolatkami, których wycofanie się z życia rodzinnego lub napady złości wiąże się z okresem buntu.
U nieco starszych dzieci przy chorobach psychicznych objawy agresji mogą świadczyć m.in. o zespole Aspergera. Niepokojącym sygnałem dla rodziców są zmiany nastroju pociechy: od bycia bardzo aktywnym i pobudzonym do momentów wyciszenia i melancholii. Jeśli pojawia się to sporadycznie, nie ma powodów do niepokoju. Gorzej, gdy wahania takie występują często i utrzymują się długo. Może być to początek choroby afektywnej dwubiegunowej – jest to jedna z najczęstszych chorób psychicznych.
Choroby psychiczne u osób dorosłych
Jakie są choroby psychiczne u osób dorosłych? Najczęściej wymienia się schizofrenię, chorobę afektywną dwubiegunową i depresję. Mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że do zaburzeń psychicznych zalicza się również różnego rodzaju otępienia. Szczególnie u osób starszych obserwuje się pogorszenie pamięci, zdolności umysłowych czy chociażby koncentracji. Niestety, w większości przypadków ma to podłoże neurodegeneracyjne i z czasem objawy pogłębiają się, a stan chorego znacznie się pogarsza. Do schorzeń poznawczych zalicza się m.in. chorobę Alzheimera oraz otępienie czołowo-skroniowe.
Do chorób psychicznych zaliczono też schizofrenię. Należy ona do jednych z tych zaburzeń, które pojawiają się u chorego pod postacią m. in.: urojeń. Chory na schizofrenię zaczyna wierzyć w swoje wyobrażenia dotyczące różnych sytuacji, ludzi lub miejsc. Nikt i nic nie jest w stanie wyprowadzić go z błędu.
Inny rodzaj chorób psychicznych to nerwice. Są one związane z doświadczaniem przez chorego lęków o różnym podłożu. Pojęcie nerwica odnosi się do licznych problemów, w tym: fobii (które dzielą się z kolei na setki specyficznych np.: klaustrofobia, arachnofobia, fobia społeczna), zespołu lęku uogólnionego czy zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych.
Kolejnym przykładem schorzeń o podłożu psychicznym są zaburzenia odżywiania. Statystycznie odnotowuje się je częściej u młodzieży i młodych dorosłych (do 25 roku życia). Najbardziej znane zaburzenia to bez wątpienia anoreksja i bulimia. Zaburzenia osobowości występują natomiast w różnym wieku i obserwuje się wówczas silne zmiany w cechach osobowości chorego. Zachowanie takiej osoby oraz jej motywacje dalece różnią się od ogólnie przyjętych zachowań (norm społecznych). Prawie zawsze doprowadza do to poważnych zaburzeń, a nawet rozpadu związków międzyludzkich ( prywatnych i zawodowych). Do tego rodzaju zaburzeń zalicza się: osobowość borderline (niestabilność uczuciowa, zagubienie emocjonalne wraz z impulsywnością i wybuchowością), osobowość histrioniczną (chory postawiony jest w centrum uwagi) oraz osobowość anankastyczną (chory odczuwa ciągłą potrzebę kontrolowania wszystkiego). Leczenie chorób psychicznych nie jest łatwe. Na ogół obejmuje zarówno farmakologię jak i metody terapeutyczne (grupowe lub indywidualne w zależności od przypadku). Ważne, aby podczas jakiegokolwiek rodzaju terapii nie przyjmować dodatkowo żadnych środków pobudzających, nawet takich używek jak kawa czy papierosy.
Najnowsze
Lekomania jako choroba XXI wieku i poważny problem w Polsce
Depresja to walka z mrokiem. Czy można przezwyciężyć jej objawy?
Anna Kiedrzynek: Świat bez szpitali psychiatrycznych nie jest możliwy, natomiast świat, w którym szpitale są małymi placówkami w centrach miast, owszem
Czym jest aleksytymia i jakie są jej przyczyny?
Elżbieta Jakubiec o chorobie afektywnej dwubiegunowej: „Porównuję ją do opowieści o doktorze Jekyllu i panu Hydzie. Mania to Mr Hyde. Człowiek czuje, że może wszystko”
Czym jest hipomania? Jakie są jej objawy i metody leczenia?
Zaburzenia osobowości – objawy, rodzaje, cechy oraz leczenie
Kim jest hipochondryk? Jak leczyć hipochondrię? Komu grozi cyberchondria
Psychodeliki na receptę. Pierwszy kraj na świecie zatwierdził ecstasy i psylocybinę jako leki
„Czułam się, jakby ktoś zgasił światło, odłączył mnie od prądu. Tylko dlatego, że zmieniła się pora roku”. O chorobie afektywnej sezonowej mówi Monika Skowron
Czym jest obsesja? Jak można ją leczyć?
„Mężczyzna trafia do psychiatry, dopiero gdy nawala mu działanie. Wcześniej radzi sobie z depresją acting-outowo” – mówi Szymon Żyśko
„Człowiek w dysforii szybko i nagle przechodzi w skrajne emocje, trudno się z nim komunikować”. Czym się różni dysforia od depresji, tłumaczy Sonia Ziemba-Domańska
„Jak się żyje w szpitalu psychiatrycznym, na oddziale zamkniętym? Trochę jak w małej wiosce, gdzie wszyscy się znają i wiele ich łączy” – mówi Krystyna Piątkowska
„Sami zapracowaliśmy na to, że wyżej cenimy wiedzę celebrytki niż profesora psychiatrii”. O fake newsach w kontekście zdrowia psychicznego mówi Marta Glanc, analityczka Stowarzyszenia Demagog
W wykrywaniu lęku pomoże badanie krwi? Nadchodzi rewolucja w profilaktyce zdrowia psychicznego
„Unikanie odczuwania lęku ma poważniejsze negatywne skutki niż jego faktyczne odczuwanie”. O zaburzeniach lękowych mówi Natalia Kocur
Paulina i Arkadiusz chorują na schizofrenię. Udowadniają, że ich choroba nie przekreśla szans na normalne życie
WHO alarmuje: Do 2030 r. z depresją będzie zmagać się większość społeczeństwa na całym świecie
„Depresja to choroba, której nie widać. Można się z niej pośmiać, podważyć ją i bezkarnie uznać, że ludzie o niej mówią pod publikę” – mówią Małgorzata Serafin i Marek Sekielski
„Ciałoneutralność to złoty środek, którego szukamy. Nie patrzmy na siebie skrajnie: muszę być chuda albo jestem gruba i okej, nic z tym nie robię” – mówi Oliwia Dąbrowska ze Szczerej Sfery
Rekordowa liczba prób samobójczych dzieci i młodzieży w Polsce. „To dwa tysiące dramatycznych historii w szkołach, złamanych serc rodziców”
Totalna biologia – na czym polega, jak tłumaczy powstawanie chorób i jakie metody leczenia proponuje
„Ludzie chorują na nadciśnienie, na astmę, na wrzody żołądka, a mnie dopadło akurat to”. Michał Malitowski opowiada o swoich zmaganiach z chorobą afektywną dwubiegunową
Aleksandra Kwaśniewska w mocnych słowach o śmierci przyjaciela. „Depresja nie omija sławnych i bogatych”
„Całe życie towarzyszył mi natłok myśli. Jakby w mojej głowie grało radio” – mówi Paulina Pietrzak, psycholożka z diagnozą ADHD
Kiedyś Zaborem straszono, dziś już nikt tego nie zrobi. O największym szpitalu psychiatrycznym dla dzieci i młodzieży w Polsce
„Ludzie z zewnątrz mogą myśleć, że to są błahe rzeczy. A były takie momenty, że naprawdę chciałam skoczyć pod metro…” – mówi 30-letnia Alina, cierpiąca na dysmorfofobię
„Można stworzyć szczęśliwy związek, udane małżeństwo, można pracować, tylko trzeba być uważnym”. O życiu z ChAD mówi Monika Kotlarek
„Czas pozbyć się tej cukrowej pokrywy i zacząć mówić o emocjach i potrzebach rodziców prawdziwie i bez poczucia wstydu”. O depresji poporodowej rozmawiamy z psycholożką Joanną Frejus
„Naprawdę boli cię brzuch, czy tylko wymuszasz uwagę?”. Psycholożka pokazuje, co by było, gdybyśmy traktowali choroby somatyczne tak samo jak psychiczne
Gdy ich bliscy chorują, oni sami są cichymi pacjentami. Tak w Polsce wygląda opieka nad osobami ze schizofrenią
„Zawsze noszę w torebce cukierki chili”. O życiu z chorobą schizoafektywną opowiada Dorota Solarska, autorka książki „Artystka przetrwania”
Lęk, zamartwianie się, niepokój, nadmierne pocenie się. Masz te objawy? To może być zaburzenie lękowe
Jesteśmy słabym pokoleniem? Psycholożka wyjaśnia, z czego może wynikać wzrost zapadalności na choroby psychiczne
„To powinna być norma, a nie coś dostępnego dla wybranej garstki bogaczy” – Małgorzata Halber w ostrych słowach o stanie psychiatrii w Polsce
Łatwo zasypiasz w dzień i nie śpisz w nocy? To może być narkolepsja. Sprawdź, jakie objawy ma to zaburzenie
Zaburzenia psychotyczne – czym są, objawy. Czym jest epizod psychotyczny?
Wojewódzki Szpital Psychiatryczny o wstrzymaniu przyjęć na oddział dziecięcy: „To nasz niemy krzyk”
Objawy i przyczyny depresji lękowej. Jak leczyć stany lękowe?
„Ich współpracownicy często opisują to jako obcowanie z czystym – niejako nieludzkim – intelektem”. Jak rozpoznać psychopatę, tłumaczy ekspertka
Prawie połowa młodych dorosłych zmaga się z problemami ze zdrowiem psychicznym. Badacze: „Liczby były dla nas zaskoczeniem”
„Moje wspomnienia są dlatego tak pozytywnie ukrwione, bo tam była miłość”. Bogdan Frymorgen o życiu z ojcem i jego chorobą afektywną dwubiegunową
Na czym polega hortiterapia – zastosowanie ogrodoterapii w leczeniu psychiatrycznym i rehabilitacji
Czy COVID-19 może być przyczyną urojeń? „Koronawirus atakuje układ nerwowy, więc zrozumiałe jest, że powikłania mogą dotyczyć również jego”
Nie-ładni, nie-mądrzy, nie-młodzi, nie-potrzebni i nie-zdrowi. „Tych osób nie da się wyeliminować, one żyją, istnieją” – mówi Marta Orzełowska, prezeska Fundacji Bonifraterskiej
