Czym jest torbiel szyszynki i jakie są metody leczenia choroby. Rokowania

Torbiel szyszynki wykrywa się głównie przy badaniach z wykorzystaniem rezonansu magnetycznego lub tomografii komputerowej. Nie musi dawać objawów, jednakże powiększanie się jej objętości może doprowadzić m.in. do niedowładu kończyn.

Torbiel szyszynki nie zawsze związana jest ze złym rokowaniem. Wszystko uzależnione jest od jej rozmiaru i faktu, czy nie uciska na inne części mózgu odpowiedzialne za kontrolowanie ważnych życiowych funkcji. Leczenie farmakologiczne torbieli szyszynki opiera się w głównej mierze na łagodzeniu objawów. Znacznie częściej, szczególnie w przypadku torbieli o większych rozmiarach, lekarze decydują się na operację chirurgiczną.

Co to jest torbiel szyszynki?

Szyszynka jest niewielkim gruczołem zlokalizowanym w ośrodkowym układzie nerwowym. Jej funkcją jest wydzielanie melatoniny – hormonu, który kontroluje sen człowieka. Fizjologicznie pracująca szyszynka moduluje działanie zegara biologicznego, co w konsekwencji przekłada się na samopoczucie i płodność człowieka. Torbiel szyszynki objawia się zaburzeniami snu, bólami i zawrotami głowy a także nudnościami i wymiotami. Niekiedy obserwuje się również zaburzenie widzenia. Torbiel szyszynki u dziecka może skutkować przedwczesnym dojrzewaniem płciowym. Badania sugerują, że torbiel szyszynki w niektórych przypadkach może być przyczyną także zaburzeń psychicznych, apatii oraz depresji. Jest to uzasadnione konsekwencją zaburzenia naturalnego rytmu snu i rozdrażnieniem. Dokładne przyczyny powstawania torbieli szyszynki nie są do końca znane. Zauważono jednak, że pojawiają się one głównie w wieku nastoletnim u dziewczynek oraz u młodych kobiet. Może mieć to związek z dojrzewaniem płciowym i dynamiczną zmianą hormonów płciowych w tym okresie. Wymiary torbieli szyszynki są kluczowe, jeśli chodzi o możliwe objawy. Im większa torbiel, tym większe szkody neurologiczne może powodować. Ma to związek z większym obszarem uciskanego przez torbiel mózgu. Torbiel na szyszynce może powodować szerokie spektrum objawów ocznych, m.in. oczopląs, zez lub brak reakcji źrenic na światło.

Torbiel szyszynki – czy jest groźna?

Torbiel szyszynki w głowie nie jest wyrokiem. Co więcej, wiele osób żyje z tym schorzeniem całkowicie nie zdając sobie z tego sprawy. Najczęściej diagnozę o posiadaniu torbieli szyszynki uzyskuje się przypadkowo podczas badań rezonansem magnetycznym. Jednakże posiadacze torbieli szyszynek powinni co jakiś czas sprawdzać, czy nie dochodzi do jej rozwoju. Powiększanie się torbieli szyszynki może dawać niepokojące objawy, a czasami dochodzi do jej pęknięcia. Dlatego u kobiet spodziewających się dziecka z obecnością torbieli szyszynki odradza się poród siłami natury. W niektórych przypadkach torbiel szyszynki znika samoistnie. Zignorowanie pierwszych charakterystycznych objawów torbieli może jednak skutkować poważnymi powikłaniami.

Leczenie torbieli. Czy można jej zapobiegać?

Obecność torbieli szyszynki stwierdza się za pomocą badań rezonansu magnetycznego, tomografii komputerowej oraz biopsji. Lekarz dokonujący rozpoznania skupia się głównie na jej rozmiarze, ponieważ to decyduje o podjęciu leczenia. Jeśli torbiel szyszynki ma poniżej 10 mm i nie daje objawów, najczęściej nie podejmuje się decyzji o leczeniu i zaleca obserwacje torbieli co 3 miesiące. Leczenie torbieli szyszynki o charakterze farmakologicznym obejmuje głównie leczenie objawowe. Torbiel znajdująca się w zaawansowanym stadium rozwoju wymaga natychmiastowej interwencji chirurgicznej. Powiększająca się torbiel uciska na ważne obszary mózgu, ale pozostawiona bez obserwacji może doprowadzić nawet do śpiączki. Warto jednak pamiętać, że zabiegi usuwania torbieli są zawsze inwazyjne i w związku z tym wiążą się z prawdopodobieństwem pojawienia się licznym komplikacji. Dlatego w większości przypadków pacjent z torbielą szyszynki jest pod stałą opieką lekarza prowadzącego i podlega regularnym badaniom np. za pomocą rezonansu magnetycznego. Jak dotąd nie stwierdzono, aby dieta czy styl życia mogły wpływać na prawdopodobieństwo rozwoju torbieli szyszynki. Brak też danych dotyczących mutacji genetycznych mających związek z ryzykiem pojawienia się schorzenia.