Zaburzenia emocjonalne dotykają osób w różnym wieku – zarówno dorosłych, jak i dzieci. Mogą pojawić się także u osób starszych, jako jeden z symptomów chorób odpowiednich dla tego wieku – np. Alzheimera czy miażdżycy (niedotlenienie mózgu). Objawiają się głównie zaburzonym odczuwaniem emocji, a co za tym idzie – również myślenia i działania.
Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami
Zaburzenia emocjonalne u dzieci spotykane są dość często i mogą być objawem przejścia do kolejnego etapu rozwoju (te momenty przejścia nazywane są kryzysami). U osób dorosłych zaburzenia emocjonalne mogą być objawem choroby psychicznej albo zaburzenia osobowości. Zaburzone odczuwanie emocji, w zależności od nasilenia, może zmieniać myślenie, a nawet działanie.
Zaburzenia emocjonalne – objawy i przyczyny u dzieci
Zaburzenia emocjonalne u dzieci objawiają się najczęściej nadmiernie lękowymi reakcjami na różne sytuacje. Reakcje te są często nieświadome i dziecku trudno jest nad nimi zapanować. Nie chodzi tutaj wyłącznie o lęk czy stres w określonych sytuacjach (np. strach przed spaniem samodzielnie w pokoju, przed ciemnością i niektórymi zwierzętami), ale również o reakcje somatyczne. Zaburzenia emocjonalne u dzieci i młodzieży mogą objawiać się np. moczeniem nocnym, tikami nerwowymi lub jąkaniem się.
Objawem zaburzeń emocjonalnych u dzieci w wieku szkolnym może być także zahamowanie psychoruchowe. Cechuje się ono niską aktywnością fizyczną, spowolnieniem ruchów, wyciszeniem, trudnościami w kontaktach z innymi. Dzieci takie podświadomie chcą pozostać niezauważone, ciche i niesprawiające problemów. Wycofanie psychoruchowe może być wywołane częstym i dotkliwym karaniem, krytykowaniem i ośmieszaniem. Dziecko pozostaje grzeczne, pomocne i posłuszne. Takie zaburzenie emocjonalne w wieku przedszkolnym i szkolnym może objawiać się nadmiernym staraniem się oraz niepewnością swoich umiejętności.
Kolejnym zaburzeniem emocjonalnym u dzieci jest nadmierna agresja werbalna i niewerbalna. Częste krzyki, wybuchy złości, bicie rówieśników, dokuczanie czy wyzwiska mogą mieć kilka różnych źródeł. Po pierwsze, dziecko może wynosić takie zachowania z domu. Jeśli panuje w nim przemoc, domownicy są nerwowi i często podnoszą głos, dziecko traktuje to jako normę i pokazuje takie zachowania w szkole. Kolejną przyczyną nadmiernej agresji jest frustracja – dziecko nie ma możliwości zaspokojenia określonych potrzeb (np. brak czułości w domu). Agresja u dziecka może być również zachowaniem instrumentalnym, nastawionym na realizację celów.
Dzieci przejawiają również zaburzenia emocjonalne w formie obojętności uczuciowej – przejawia się ona niezdolnością do nawiązywania relacji emocjonalnych, w tym brakiem odczuwania empatii. Młody człowiek dotknięty tym typem zaburzeń emocjonalnych jest wrogo nastawiony do otoczenia. Powodem zaburzenia jest deficyt miłości w domu, często z problemem tym borykają się dzieci z domów dziecka.
Kolejne zaburzenia emocjonalne u dzieci to nadpobudliwość psychoruchowa. Objawy to nadmierne, gwałtowne emocje w niektórych momentach, często nieadekwatne do okoliczności. Pojawia się szybkie znudzenie, drażliwość, problemy z koncentracją wywołane przewagą procesów pobudzenia nad hamowaniem.
Zaburzenia emocjonalne u dorosłych
Przyczyny zaburzeń emocjonalnych u dorosłych to najczęściej różne choroby psychiczne. Osoby chorujące na depresję mają zaburzenia w postaci przewlekłego smutku, apatii, spowolnienia psychoruchowego. Czynności, które dotychczas przynosiły radość, przestają cieszyć. Kolejną chorobą, w której pojawiają się zaburzenia emocjonalne, jest CHAD, czyli Choroba Afektywna Dwubiegunowa. Objawem emocjonalnym są następujące bezpośrednio po sobie okresy dobrego i złego nastroju (fazy manii i depresji). U osób dorosłych zaburzenia emocjonalne pojawiają się również w przebiegu zaburzeń lękowych, kiedy pojawia się silny lęk przed nierealnym zagrożeniem, również jako napady paniki. Zaburzenia emocjonalne towarzyszą także specyficznym zaburzeniom osobowości – np. objawami osobowości paranoicznej są chłód emocjonalny, wrogość, podejrzliwość, lęk. Przykładem jest również osobowość histrioniczna, gdzie emocje są dość płytkie, jednak wyrażane w sposób teatralny i przesadny.
Zaburzenia emocjonalne – leczenie
Leczenie zaburzeń emocjonalnych najczęściej polega na psychoterapii dostosowanej indywidualnie do przypadku. Psychoterapia jest zazwyczaj skierowana na całość schorzenia, np. depresji czy ADHD. W przypadku dzieci terapia obejmuje często całą rodzinę, aby przykładowo wyrównać deficyty miłości czy czułości względem dziecka. W leczeniu zaburzeń emocjonalnych stosuje się również odpowiednią farmakoterapię – w przypadku depresji leki z grupy SSRI, przy CHAD – leki normotymiczne itp. Czasem u dzieci stosuje się delikatne leki uspokajające.
Udostępnij
Podoba Ci się ten artykuł?
Powiązane tematy:
Polecamy
„Przed diagnozą maskowałam się, chciałam się dostosowywać, a i tak nigdy mi się nie udawało” – mówi Katarzyna Zwolska-Płusa z fundacji Dziewczyny w Spektrum
„Dziś wiem, jak bardzo odłączone od siebie i swoich ciał są osoby zmagające się z ortoreksją. To nie ma prawa skończyć się dobrze” – mówi Ola
„20 proc. pacjentek, niejednokrotnie nawet z zaawansowaną endometriozą, nie ma żadnych dolegliwości bólowych” – mówi dr Jan Olek
