Kurza ślepota – niebezpieczna choroba wzroku. Jak ją leczyć? Przyczyny i objawy kurzej ślepoty

Kurza ślepota, inaczej nazywana ślepotą zmierzchową, jest postępującą i nieodwracalną chorobą wzroku. Jej istotą jest zaburzenie działania pręcików znajdujących się w siatkówce oka. Przyczyny kurzej ślepoty to m.in.: czynniki genetyczne, niedobór witaminy A oraz zaćma.

Kurza ślepota jest zaburzeniem adaptacji oka do widzenia w ciemności. Przyczyną choroby może być niedobór witaminy A, najczęściej spowodowany niewłaściwym sposobem odżywiania. Niekiedy kurza ślepota towarzyszy innym chorobom, np. barwnikowemu zwyrodnieniu siatkówki oka.

Co to jest kurza ślepota?

Kurza ślepota jest poważną, postępującą wadą wzroku. Choroba ta znacznie częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn. Nazywana jest inaczej ślepotą zmierzchową. Kurza ślepota to zaburzenie widzenia polegające na nieprawidłowej adaptacji oka w warunkach ograniczonego oświetlenia występującego m.in. o zmierzchu. Zdolność widzenia jest związana z czopkami i pręcikami, czyli wyspecjalizowanymi komórkami receptorowymi znajdującymi się w siatkówce oka. Zawierają one barwniki wzrokowe, które w kontakcie z cząstkami światła widzialnego zmieniają swoje właściwości fizykochemiczne, co skutkuje pobudzeniem receptora oraz przekazaniem sygnałów do ośrodków wzrokowych zlokalizowanych w mózgu.

Kurza ślepota – przyczyny choroby

Kurza ślepota jest konsekwencją zaburzenia działania pręcików. Są to elementy siatkówki oka, które zawierają rodopsynę – pigment umożliwiający widzenie po zmroku. Kurza ślepota może być spowodowana uwarunkowaniami genetycznymi, co oznacza, że w niektórych przypadkach jest dziedziczna. Przyczyny kurzej ślepoty to również inne poważne schorzenia narządu wzroku: nadmierne rogowacenie spojówki i rogówki, jaskra lub zaćma.

Kurza ślepota – niedobór witaminy A

Przyczyną rozwoju kurzej ślepoty nierzadko jest niedobór witaminy A spowodowany niewłaściwym sposobem odżywiania. Schorzenie to może występować u osób niedożywionych, chorujących na anoreksję lub na zaburzenia związane z przyswajaniem pokarmów. Niedobór witaminy A prowadzi do upośledzenia procesu regeneracji barwnika wzrokowego pręcików – rodopsyny. Substancja ta jest natomiast niezbędna do prawidłowego widzenia w warunkach ograniczonego oświetlenia. Odpowiednia ilości witaminy A w diecie nie tylko chroni przed rozwojem kurzej ślepoty, ale także zapobiega uszkodzeniom siatkówki oka spowodowanym działaniem wolnych rodników tlenowych, degeneracji plamki żółtej, jaskrze i zaćmie. Naturalnymi źródłami witaminy A są: produkty mleczne (masło, pełnotłuste mleko), tłuste ryby morskie (np. łosoś, tuńczyk, sardynki, śledzie), jaja, tran. W warzywach i owocach, zwłaszcza tych o czerwonej i pomarańczowej barwie, występuje beta-karoten, który po dostaniu się do organizmu ulega przekształceniu w aktywną formę, czyli witaminę A. Z tego powodu w diecie zapobiegającej kurzej ślepocie i innym schorzeniom wzroku powinny pojawić się: czerwona papryka, bataty, marchew, dynia, pomidory, brzoskwinie, morele, a także szpinak, brokuły, natka pietruszki, zielony groszek.

Objawy kurzej ślepoty

Objawy kurzej ślepoty są odczuwane po zmierzchu, stąd druga nazwa tego schorzenia – ślepota zmierzchowa. Osoby chorujące na kurzą ślepotę cierpią na upośledzenie widzenia pojawiające się zarówno na zewnątrz, jak i po przejściu z jasnego do ciemnego pomieszczenia. Objawy kurzej ślepoty są szczególnie niebezpieczne dla kierowców. Choroba ma charakter postępujący i może skutkować niebezpiecznymi wypadkami drogowymi stanowiącymi zagrożenie dla zdrowia i życia chorego.

Kurza ślepota – diagnostyka

Kurza ślepota jest poważną wadą wzroku, której nie powinno się ignorować. Po zauważeniu niepokojących objawów należy jak najszybciej zgłosić się do okulisty. Rozpoznanie kurzej ślepoty polega zwykle na wykonaniu oftalmoskopii. Jest to badanie dna oka przy użyciu specjalnego wziernika okulistycznego. W diagnostyce kurzej ślepoty przeprowadza się także badanie elektrofizjologiczne, które rejestruje prądy czynnościowe powstające w gałce ocznej, w mięśniach poruszających okiem oraz w polach wzrokowych kory mózgowej. Wskazane jest również wykonanie perymetrii oceniającej zakres przestrzeni, którą badana osoba obejmuje wzrokiem w danym momencie.

Jak leczyć kurzą ślepotę?

Ślepota zmierzchowa jest chorobą o charakterze postępującym i nieodwracalnym. Leczenie kurzej ślepoty polega głównie na hamowaniu dalszego rozwoju schorzenia. Celem jest również poprawa jakości życia osoby chorej. W przypadku kurzej ślepoty spowodowanej niedoborem witaminy A stosuje się preparaty uzupełniające braki, podawane doustnie lub domięśniowo. W leczeniu kurzej ślepoty używa się miejscowych środków nawilżających oko. Przy znacznym pogorszeniu widzenia wykorzystuje się specjalne implanty. Ich wszczepienie w strukturę oka pozwala na przetworzenie obrazu na impuls nerwowy, co skutkuje rozróżnieniem kształtów oraz widzeniem plam światła.