Ślepota zmierzchowa, kurza ślepota. Czy kierowcy mają się czego bać?

Ślepota zmierzchowa, nazywana też kurzą ślepotą, powoduje, że po zmroku widzimy znacznie gorzej. Ta postępująca i nieodwracalna choroba może nieść ze sobą poważne konsekwencje, a w efekcie uniemożliwić kierowanie autem. Skąd się bierze i jak zaobserwować jej pierwsze objawy? Wyjaśnia Grzegorz Romanik, optyk i optometrysta oraz ekspert Krajowej Rzemieślniczej Izby Optycznej.

Ślepota zmierzchowa – czym jest?

Ślepota zmierzchowa, inaczej nazywana kurzą ślepotą jest postępującą i nieodwracalną wadą wzroku. Polega na zaburzeniu adaptacji oka do widzenia w ciemności lub ograniczonego oświetlenia, m.in. o zmierzchu. Zdolność widzenia jest związana z czopkami i pręcikami, czyli wyspecjalizowanymi komórkami receptorowymi znajdującymi się w siatkówce oka. Zawierają one barwniki wzrokowe, które w kontakcie z cząstkami światła widzialnego zmieniają swoje właściwości fizykochemiczne, co skutkuje pobudzeniem receptora oraz przekazaniem sygnałów do ośrodków wzrokowych zlokalizowanych w mózgu.

Powody powstawania kurzej ślepoty

Przyczyną kurzej ślepoty mogą być czynniki genetyczne, zaćma oraz niedobór witaminy A i E, najczęściej spowodowany niewłaściwym sposobem odżywiania. Niekiedy kurza ślepota towarzyszy innym chorobom, np. barwnikowemu zwyrodnieniu siatkówki oka.

Schorzeniem tym możemy być obarczeni z powodów genetycznych – pierwsze objawy pojawiają się w wieku około 20 lat, a jest to przede wszystkim zamglenie obrazu przy niedostatecznej ilości światła, często przy jednoczesnym podrażnieniu oka przez jego suchość. Drugi powód to zubożała dieta, zwłaszcza witaminy A i E. O ile po pojawieniu się schorzenia nie jesteśmy w stanie go cofnąć, tak odpowiednia dieta w ramach profilaktyki pomoże nam wzmocnić oczy i zmniejszyć konsekwencje „kurzej ślepoty”. Po pierwsze niezwykle istotna jest odpowiednia podaż produktów mlecznych (twarogów, serów czy mleka). W codziennych posiłkach nie wolno zapominać również o rybach i jajach, które są bogatym źródłem witaminy A. Dużą część naszego pożywienia powinny również stanowić warzywa – zwłaszcza marchew, brokuły, pomidory czy czerwona papryka – tłumaczy Grzegorz Romanik, optyk i optometrysta, ekspert Krajowej Rzemieślniczej Izby Optycznej.

Objawy ślepoty zmierzchowej

Objawy kurzej ślepoty odczuwane są po zmierzchu lub w przypadku przejścia z jasnego do ciemnego pomieszczenia. Uważać powinni szczególnie kierowcy, ponieważ ograniczony obraz widzenia może skutkować niebezpiecznymi wypadkami drogowymi. Osoba chora na drodze staje się zagrożeniem zdrowia i życia nie tylko dla siebie, ale także innych kierowców.

Po czym poznać pierwsze objawy ślepoty zmierzchowej?

Niektóre objawy „ślepoty zmierzchowej” możemy zaobserwować samodzielnie. Wśród symptomów należy wymienić  pogorszenie jakości widzenia po zmroku czy w pomieszczeniach o słabszym świetle. Pacjent może również odczuwać zamglenie oczu, przy jednoczesnej suchości, zaczerwienieniu czy podrażnieniu oczu. Jak widzimy niektóre objawy mogą być „mylące”, ponieważ nie są typowe tylko dla „kurzej ślepoty”. Często to schorzenie jest mylone z zaćmą lub krótkowzrocznością, a metody leczenia związane z tymi przypadłościami są zupełnie inne. Nawet niewielka, nieskorygowana wada wzroku może znacząco pogorszyć jakość naszego widzenia przy niedostatecznym oświetleniu. Dlatego tak istotna jest wizyta u specjalisty. Okulista przeprowadzi pogłębiony wywiad z pacjentem, a na jego bazie (i ew. dodatkowych badań) oceni, czy faktycznie borykamy się ze ślepotą zmierzchową i w razie konieczności wdroży odpowiednie postępowanie medyczne, które pomoże wyleczyć lub zminimalizować dolegliwości – wyjaśnia Romanik.

Po zauważeniu powyższych objawów należy jak najszybciej zgłosić się do okulisty, by rozpoznać chorobę. Specjalista w tym celu zwykle wykonuje oftolmaskopię, czyli badanie dna oka przy użyciu specjalnego wziernika okulistycznego. W diagnostyce kurzej ślepoty przeprowadza się również badanie elektrofizjologiczne, które rejestruje prądy czynnościowe powstające w gałce ocznej, w mięśniach poruszających okiem oraz w polach wzrokowych kory mózgowej. Wskazane jest również wykonanie perymetrii oceniającej zakres przestrzeni, którą badana osoba obejmuje wzrokiem w danym momencie.

Artykuł powstał na podstawie materiałów prasowych Agencji Content Communication.