Przejdź do treści
Artykuł sponsorowany

Laktoferyna – co to jest i jakie ma działanie?

Kobieta pijąca wodę, materiał dotyczy laktoferyny - HelloZdrowie
Laktoferyna – co to jest i jakie ma działanie? / AdobeStock
Podoba Ci
się ten artykuł?

Laktoferyna jest białkiem naturalnie obecnym w organizmach ssaków. Reguluje aktywność układu odpornościowego, zwalcza zakażenia, obniża ciśnienie krwi, poprawia metabolizm żelaza – to tylko część jej zadań. Działanie laktoferyny jest niezwykle szerokie i wpływa na wiele aspektów naszego zdrowia. Jakie są jej funkcje?

Laktoferyna – co to jest?

Laktoferyna (LF) jest glikoproteiną wiążącą żelazo, należącą do rodziny transferyn. Została odkryta w 1939 roku i – ze względu na swój kolor – nazwana “czerwoną frakcją mleka”, a ponad 20 lat później wyizolowana i scharakteryzowana przez trzy niezależne grupy badaczy. Laktoferyna jest obecna w organizmach wszystkich ssaków, znajduje się w wydzielinach ustrojowych (m.in. ślinie, mleku, łzach) oraz osoczu krwi. Występuje również lokalnie, w miejscach objętych stanem zapalnym na skutek urazu lub zakażenia.

Najwyższe stężenia laktoferyny odnotowano w siarze i mleku (2-15 mg/ml) oraz łzach (2 mg/ml), następnym w kolejności źródłem są granulocyty obojętnochłonne (neutrofile), będące komórkami dbającymi o naszą odporność. Stężenie laktoferyny w mleku kobiecym jest największe na początku laktacji, następnie stopniowo spada (do 2-3 mg/ml w mleku dojrzałym). Ze względu na wszechstronny wpływ na zdrowie laktoferyna to cenny składnik dostarczany naturalnie dzieciom karmionym piersią.

Aktywność laktoferyny endogennej (powstającej wewnątrz organizmu) można wzmocnić, stosując tą egzogenną, pozyskaną z mleka ludzkiego lub zwierzęcego. Najczęściej wykorzystywana jest laktoferyna bydlęca, która ma strukturę i aktywność podobną do ludzkiej (ich podobieństwo sięga 69% identyczności sekwencji aminokwasów).

Jakie funkcje pełni laktoferyna?

Laktoferyna jest kluczowym składnikiem wrodzonej odporności immunologicznej. Reguluje działanie układu odpornościowego (w zależności od potrzeby hamuje go lub pobudza), uczestniczy w zwalczaniu zakażeń. Co istotne, laktoferyna jest aktywna wobec wszystkich grup mikroorganizmów – bakterii, grzybów, pierwotniaków oraz wirusów. Działanie laktoferyny wciąż jest przedmiotem licznych badań odkrywających jej nowe właściwości.

Funkcje laktoferyny to m.in.:

  • wiązanie wolnych jonów żelaza,
  • działanie immunoregulatorowe,
  • regulacja hematopoezy,
  • regulacja procesów oksydoredukcyjnych,
  • hamowanie wzrostu nowotworów,
  • zwalczanie zakażeń,
  • przyspieszenie gojenia ran,
  • odnawianie kości i chrząstek,
  • obniżanie ciśnienia krwi,
  • regulacja wzrostu mikroflory jelitowej.

Laktoferyna korzystnie wpływa na wiele aspektów naszego zdrowia. Szczególne znaczenie odgrywa w prawidłowym rozwoju noworodków i niemowląt – jej działanie immunomodulujące ma bezpośredni wpływ na rozwój układu odpornościowego.

Materiały promocyjne
Na zdjęciu szczęśliwa, zdrowa rodzina. Tekst dotyczy laktoferyny

Laktoferyna – na co działa?

Pediatryczne badania kliniczne potwierdzają skuteczność laktoferyny w profilaktyce i leczeniu zakażeń układu oddechowego oraz pokarmowego, korzystny wpływ na rozwój układu nerwowego, ochronne działanie na jelita i mikrobiotę jelitową, regulację metabolizmu żelaza, glukozy, lipidów. Wnioski z badań pokazują, że podawanie laktoferyny to m.in.:

  • zmniejszony czas trwania, nasilenia i nawrotów biegunki (dzieci odwodnione, z ostrą biegunką infekcyjną o różnej etiologii),
  • zmniejszona liczba dni nieobecności w przedszkolu z powodu wymiotów oraz różnych chorób (zdrowe dzieci w wieku 3-6 lat, uczęszczające do przedszkola),
  • poprawa jakości snu, zmniejszone poranne symptomy takie jak trudne budzenie, marudzenie (zdrowe dzieci w wieku od 12 do 32 miesięcy),
  • więcej „dobrych” bakterii z rodzaju Bifidobacterium w kale (zdrowe niemowlęta urodzone przed czasem, z niską wagą urodzeniową; w momencie rozpoczęcia badania mające 14-36 dni),
  • zwiększony poziom surowiczej ferrytyny (zdrowe niemowlęta żywione mlekiem zastępczym),
  • zmniejszone BMI (dzieci w wieku 12-17 lat, otyłe).

Niemowlęta i małe dzieci karmione piersią mają zapewnioną laktoferynę w diecie. Jadłospis dziecka można także uzupełnić suplementami zawierającymi laktoferynę bydlęcą – to produkt naturalny, o podobnej strukturze i funkcjach do laktoferyny obecnej w naszym organizmie. Suplementacja jest polecana niemowlętom i dzieciom karmionym mlekiem zastępczym, chodzącym do żłobków, przedszkoli i szkół, a także w trakcie rekonwalescencji po zabiegach operacyjnych, urazach, chorobach, dzieciom zagrożonym i cierpiącym na anemię, z przewlekłymi chorobami jelita, z otyłością, cukrzycą, poddanych długotrwałemu stresowi, uprawiającym sport wyczynowo.

Laktoferyna – ze względu na swoje wszechstronne zastosowanie – przyda się wszystkim, nie tylko dzieciom, ale i dorosłym. A bydlęca laktoferyna w proszku nie ma smaku i zapachu, co sprawia, że zażywanie jej w postaci suplementu diety lub w produktach spożywczych (kaszkach, jogurtach) nie jest uciążliwe.

Materiały promocyjne
Dziewczynka przytula się do ciążowego brzucha swojej mamy. Tekst dotyczy laktoferyny

Kiedy brać laktoferynę?

Laktoferyna pomaga wzmocnić odporność oraz wchłanianie żelaza. Będzie wsparciem podczas zwalczania anemii, w czasie infekcji, regeneracji po antybiotykoterapii. Laktoferyna ma dobroczynne działanie nie tylko na układ odpornościowy, ale i pokarmowy. Warto po nią sięgnąć m.in. podczas dolegliwości takich, jak bóle brzucha, biegunka, wzdęcia czy gdy chcemy zadbać o mikrobiotę jelitową – laktoferyna normalizuje jej skład.

Różne formy, w których dostępna jest laktoferyna – saszetki z proszkiem, tabletki, kapsułki, krople – sprawiają, że przyjmowanie jej jest komfortowe, a formę podania można dostosować nie tylko do wieku, ale i preferencji.

Czy laktoferyna jest tylko dla dzieci?

Laktoferyna wspiera rozwój układu odpornościowego, jest głównym źródłem żelaza w okresie noworodkowym, a podawana dzieciom z niską masą urodzeniową chroni je przed sepsą i martwiczym zapaleniem jelit. Odgrywa znaczenie w prawidłowym rozwoju, jednak – za sprawą swoich wielokierunkowych właściwości – jest ważna na każdym etapie naszego życia. To nie tylko wsparcie w leczeniu anemii (m.in. u kobiet w ciąży, obficie miesiączkujących), ale i podczas infekcji czy w czasie rekonwalescencji po chorobach, zabiegach chirurgicznych, chemioterapii.

Laktoferyna jest aktywna po podaniu doustnym i może być bezpiecznie podawana osobom w różnym wieku.

 

Źródło:

  1. Artym J., Laktoferyna – działanie przeciwmikrobiologiczne i immunomodulacyjne,
  2. Instytut Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN we Wrocławiu
  3. Miyakawa M., Oda H., Tanaka M., Clinical research review: usefulness of bovine lactoferrin in child health, Biometals (2023) 36:473–489
  4. Artym J., Laktoferyna w profilaktyce i leczeniu chorób u dzieci – przegląd badań klinicznych, Zakład Terapii Doświadczalnej Instytutu Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN we Wrocławiu

 

 

Podoba Ci się ten artykuł?

Powiązane tematy:

Podoba Ci
się ten artykuł?