Luteina podczas ciąży – jak i kiedy stosować oraz jakie ma działanie?

Luteina to  żeński hormon regulujący nie tylko cykl miesiączkowy, ale również biorący udział w podtrzymaniu ciąży na jej początkowym etapie. Dzięki zastosowaniu luteiny w postaci tabletek podjęzykowych lub tabletek dopochwowych możliwe jest uzupełnienie niedoborów hormonalnych, jak również wspomaganie rozwoju zarodka na najwcześniejszym etapie jego rozwoju. O czym powinniśmy jeszcze wiedzieć stosując luteinę?

Luteina- gdzie występuje?

Luteina to inaczej progesteron – niezwykle ważny żeński hormon płciowy, który obok estrogenów pełni rolę regulacyjną w utrzymywaniu prawidłowego cyklu miesięcznego. Progesteron produkowany jest przez ciałko żółte, pochodzące z pęcherzyka Graafa- struktury uwalniającej komórkę jajową w fazie owulacji. Dzięki prawidłowemu stężeniu progesteronu dochodzi do zmian w błonie śluzowej macicy, które mają sprzyjać zagnieżdżeniu się w niej zarodka. Jeśli w danym cyklu nie doszło do zapłodnienia, poziom luteiny stopniowo spada aż do dnia menstruacji. Najwyższy poziom progesteronu obserwuje się około 22-23 dnia cyklu (cykl 30 -dniowy). Jeśli w macicy pojawi się zarodek luteina w ciąży pełni rolę ochronną- umożliwia implantację zarodka, jego odżywienie  i hamuje skurcz mięśni gładkich macicy, jak również przygotowuje gruczoły piersiowe do produkcji mleka (na późniejszym etapie ciąży). Luteina (progesteron) wywołuje też zmiany w układzie odpornościowym matki, tak by przeciwciała matczyne nie atakowały komórek płodu.

Co ciekawe, luteina to jednak nie tylko inna nazwa żeńskiego hormonu- progesteronu. Luteiną nazywaną jest też organiczny związek chemiczny będący pochodną karotenu. W aptece możemy znaleźć krople do oczu z luteiną, ma ona bowiem właściwości ochronne dla siatkówki oka i jest polecana osobom wykonującym duży wysiłek wzrokowy.

Kiedy zalecane  jest przyjmowanie luteiny?

Najczęstszym wskazaniem do stosowania luteiny jest podtrzymywanie wczesnej ciąży. Luteina w ciąży zalecana jest wielu kobietom, które mają ze sobą poronienia wcześniejszych ciąż, jak również skarżą się na dolegliwości o typie skurczów podbrzusza we wczesnej ciąży.

Innym, popularnym zastosowaniem luteiny jest wywoływanie krwawienia miesięcznego.  Niedobór progesteronu może skutkować zatrzymaniem cyklu miesięcznego. „Luteina na wywołanie okresu”- skrót stosowany w mowie potocznej to próba zastosowania progesteronu w zaburzeniach cyklu wywołanych zwykle nieznanym czynnikiem.

Luteina – jak stosować?

Progesteron może być zalecony jako luteina pod język lub luteina dopochwowo. Zawsze stosuj lek według zaleceń lekarza prowadzącego, nie skracaj czasu leczenia ani nie zmieniaj dawki leku- może to uniemożliwić skuteczne leczenie i wywołać późniejsze komplikacje zdrowotne.

Czy luteina jest na receptę?

Luteina dopochwowa, jak i luteina podjęzykowa dostępne są jedynie na receptę. Bez recepty można kupić tabletki i krople do oczu z luteiną– stosowane wspomagająco w ochronie narządu wzroku- nie zawierają one jednak żeńskiego hormonu progesteronu, a wspomniany wyżej karotenoid.

Luteina – skutki uboczne

Do najczęstszych skutków ubocznych luteiny (progesteronu) zalicza się senność, osłabienie koncentracji, zaburzenia nastroju oraz przyrost masy ciała. Objawy te pojawiają się zwykle przy stosowaniu leku przewlekle w wysokich dawkach. Luteina stosowana dopochwowo może również powodować miejscowe odczyny alergiczne, świąd oraz upławy.

Bibliografia:

1. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące stosowania progesteronu w ginekologii i położnictwie. Ginekol Pol. 2015, 86, 234-238
2. Wahabi HA, Abed Althagafi NF, Elawad M, Al Zeidan RA. Progestogen for treating threatened miscarriage. Cochrane Database Syst Rev 2011
3. Fournier A, Berrino F, Clavel-Chapelon F. Unequal risks for breast cancer associated with different hormone replacement therapies: results from the E3N cohort study.
4. Breast Cancer Res Treat. 2008, 107 (1), 103.