Afonia dotyka przede wszystkim nauczycieli, lekarzy i mówców. Wśród chorych znajdują się jednak również osoby, które doświadczyły traumy w życiu lub przeżywają silny stres. Wykorzystywanymi metodami leczenia – oprócz psychoterapii – są również metody niekonwencjonalne.
Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami
Afonia (z języka greckiego bezgłos) jest schorzeniem czysto somatycznym lub psychosomatycznym w zależności od przyczyny, która je wywołała. Lekarze nazywają afonię skrajnym zaburzeniem pracy fałdu głosowego.
W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:
Przyczyny afonii: afonia psychogenna
Ludzie zdrowi podczas mówienia mają fałdy głosowe rozluźnione w trakcie wdechu, a w trakcie mówienia stawiające opór przy jednoczesnym zwężeniu szpary głośni. Pod wpływem powietrza fałdy głosowe rozszerzają się i zwężają, a drgania strun głosowych tym spowodowane wytwarzają dźwięk wychodzący z krtani. Odpowiednie ruchy języka pomagają wyartykułować konkretne dźwięki.
W przypadku afonii struny głosowe nie ulegają napięciu i nie drgają, co skutkuje niemożnością wydania z siebie dźwięku oraz artykulacji głosek. Jedyną możliwością jest ledwo słyszalny i niemal niezrozumiały odgłos z tylnej ściany krtani.
Afonia psychogenna, czyli taka, której przyczyny leżą w psychice, może dotknąć osobę przeżywającą przewlekły stres (np. w wyniku zespołu stresu pourazowego) oraz taką, która doznała szoku (zdziwienia o bardzo silnym podłożu emocjonalnym), który niekoniecznie musiał mieć wydźwięk negatywny. Afonia dotyka również ludzie doświadczający traumy w życiu. Dzieci często milkną na skutek śmierci kogoś bliskiego lub w wyniku molestowania czy innego rodzaju przemocy psychofizycznej. To ich reakcja obronna (pewnego rodzaju zamknięcie się przed światem).
Afonia może być również spowodowana depresją (od zwykłej niechęci mówienia po całkowitą niemożność wypowiedzenia słowa). Należy także do jednego z podstawowych objawów zaburzeń lękowych.
Afonia fizykogenna – przyczyny
Wśród przyczyn fizycznych powstawania afonii lekarze najczęściej wymieniają zaburzenia rozwoju lub budowy krtani (tj. rozszczep krtani czy niedorozwój fałd głosowych). Afonia może być również spowodowana rozwojem stanu zapalnego (w wyniku zapalenia krtani lub anginy) albo wynikiem chorób mięśni, takich jak miastenia. Alergia również może powodować afonię. W wyniku opuchnięcia krtani spowodowanego reakcją alergiczną na jakiś czynnik chory nie może wydobyć z siebie głosu. Ten objaw często łączy się z dusznościami, dlatego konieczna jest niezwłoczna wizyta w szpitalu.
Zaburzenia pracy krtani i afonia mogą być również spowodowane urazem szkieletu lub mięśni znajdujących się w okolicach krtani oraz chorobą nowotworową. Afonia może być też wynikiem zabiegów chirurgicznych, w których trakcie uległy uszkodzeniu fałdy głosowe lub nerwy krtaniowe (operacja tarczycy lub wycięcie migdałków).
Zobacz także
Leczenie afonii
W razie wystąpienia afonii należy bezzwłocznie udać się do lekarza. Pomocny na samym początku może być internista, jednak ostatecznie sprawą powinien zająć się laryngolog. Po wykluczeniu przyczyn o podłożu psychosomatycznym laryngolog zaproponuje odpowiednie leczenie afonii. Obecnie praktykuje się m.in. rehabilitację głosową, polegającą przede wszystkim na odpoczynku głosowym trwającym kilka dni. Jej częścią jest terapia foniatryczna, skuteczne są również zabiegi jonoforezy czy inhalacje. Stosuje się także zabiegi z wykorzystaniem prądu stałego, takie jak galwanizacja, czy inne elektrostymulacje.
Zdarzają się próby leczenia afonii homeopatią. Ten rodzaj leczenia odradza się jednak ze względu na brak skuteczności potwierdzonej naukowo. Zdarza się, że afonią leczona homeopatycznie mija. Są to jednak najczęściej przypadki afonii psychogennej, a ozdrowienie stanowi wynik efektu placebo.
Terapia afonii
Jeżeli lekarz laryngolog nie stwierdził żadnego podłoża somatycznego, który zdecydował o afonii, należy udać się do psychologa, psychoterapeuty lub psychiatry (który najczęściej wystawia skierowania na psychoterapię). Terapia afonii polega najczęściej na dotarciu do pierwotnej przyczyny bezgłosu. Ma na celu uświadomienie pacjentowi, skąd wzięła się jego niedyspozycja oraz wzmocnienie jego psychiki, nauczenie reakcji, które zapewnią mu zdrowie psychiczne w przyszłości.
Psychoterapia afonii jest jedną z trudniejszych terapii ze względu na brak możliwości porozumienia się werbalnego. Nie jest jednak niemożliwa i przy wzmożonej pracy psychologa i pacjenta szybko daje wymierne efekty.
Udostępnij
Podoba Ci się ten artykuł?
Powiązane tematy:
Polecamy
„Czym innym jest spędzać z dzieckiem czas i pytać je o różne rzeczy, a czym innym węszyć, podglądać, nasłuchiwać. To forma agresji”. O nadopiekuńczych rodzicach mówi psycholożka Magdalena Halicka
„Dla osoby głuchej język polski jest językiem obcym. We własnym kraju czujemy się jak obcokrajowcy” – mówi Zuzanna Szymańska z Akademii Młodych Głuchych
„Profesjonalna ofiara karmi się zainteresowaniem emocjonalnym i zaangażowaniem innych” – mówi Dominika Cwynar
