Afazja motoryczna jest zespołem zaburzeń czynności mowy o podłożu neurologicznym. Choć dość dobrze poznane są przyczyny jej powstawania, to wciąż nie opracowano wszystkich jej mechanizmów i wzorca leczenia. Nie jest jednak zaburzeniem selektywnym i może wystąpić u każdego, dlatego tak ważna jest umiejętność rozpoznawania objawów afazji motorycznej i podjęcie jak najszybszego leczenia.
Afazja motoryczna – co to jest?
Wbrew błędnemu przekonaniu, afazja motoryczna nie jest chorobą. Jest to bardziej zespół objawów – u każdego występujących w odmiennej kombinacji – które prowadzą do utraty mowy, ale nie do jej niezrozumienia. Chory na afazję ma problemy z jej artykulacją, lub w skrajnej postaci, z wydaniem jakiegokolwiek dźwięku.
Do powstania afazji motorycznej dochodzi na wskutek częściowego lub całkowitego uszkodzenia mózgu. Trzeba pamiętać, że o afazji motorycznej możemy mówić tylko wtedy, gdy niemożność mówienia występuje u osób, które wcześniej taką umiejętność posiadały. Odróżnia to osoby z afazją od osób z dyzatrią, u których brak mowy spowodowany jest defektami fizycznymi narządów mowy, nie zaś neurologicznymi.
Najczęstszymi przyczynami występowania afazji motorycznej są:
- urazy w okolicy czaszki
- udary niedokrwienne mózgu
- nowotwory lub guzy mózgu
- zapalenia mózgu
- niedotlenienie
- zatrucia toksynami
- choroba Alzheimera
W gruncie rzeczy, do afazji motorycznej mogą prowadzić wszystkie urazy, choroby oraz niedokrwienia lokalizujące się w lewej półkuli mózgowej. U 90% ludzi (osób praworęcznych) jest ona odpowiedzialna za mowę. Niekiedy jednak afazję może wywołać również występowanie stanów patologicznych w prawej półkuli, a dokładniej w strukturach podkorowych lub włóknach nerwowych.
Objawy afazji motorycznej
Afazja motoryczna może przybrać kilka postaci, które będą różnić się od siebie zarówno zalecanym sposobem leczenia, jak i zakresem objawów. Pierwszymi objawami, które powinny zaniepokoić i wskazywać na występowanie afazji motorycznej, są:
- niepoprawna gramatyka wypowiadanych zdań
- nieprawidłowa artykulacja nawet prostych dźwięków
- brak płynności mowy
- nieumiejętność przypomnienia sobie nazwy znanych przedmiotów
- parafrazje, czyli przekręcanie brzmienia wyrazów
- łączenie ze sobą nielogicznych słów
- częste upośledzenie pisania i czytania
W przypadku afazji motorycznej ważne jest to, że nie ma ona żadnego związku z upośledzeniem inteligencji chorego. Ten doskonale rozumie mowę, wie co chce powiedzieć, a w głowie może ułożyć odpowiednią, ciągłą i logiczną argumentację.
Afazja motoryczna u dzieci – objawy
Przyczyny afazji motorycznej u dzieci są takie same, jak w przypadku osób dorosłych. Jednak ze względu na to, że u dzieci mowa wciąż jest rozwijana, trudniej ją zaobserwować. Objawy afazji motorycznej u dzieci są rozmyte, gdyż łatwo pomylić je z naturalnymi predyspozycjami konkretnego dziecka i poziomem jego rozwoju.
Objawami niepokojącymi są natomiast:
- ubogi zasób słownictwa
- problemy z prawidłowym wypowiadaniem słów
- nierozumienie słów pomimo dobrego słuchu
- małomówność
- nieumiejętność dzielenia słów na sylaby
Leczenie afazji motorycznej – terapie i ich skuteczność
Jako iż afazja motoryczna jest nabytym zespołem zaburzeń, najważniejszą kwestią w leczeniu tej choroby pozostaje eliminowanie jej przyczyn. Na uszkodzenia mózgu (np. po udarze) stosuje się przede wszystkim leczenie farmakologiczne, a wspomagająco stosuje się terapię logopedyczną. W tej kombinacji terapia przynosi bardzo dobre efekty. Bardzo często, w przypadku udarów czy niedotlenienia afazja motoryczna ustępuje samoistnie w ciągu kilku miesięcy.
Trudniejsze jest natomiast leczenie afazji u dzieci. Zwiększa ona bowiem ryzyko wystąpienia zaburzeń rozwojowych, zarówno w sensie fizycznym, jak i psychicznym. Jeśli dotyka mniejszych dzieci, może także uniemożliwiać naukę czytania i pisania, wywoływać zaburzenia pamięci, problemy emocjonalne i spowolnienie myślenia. Leczenie logopedyczne musi zostać dobrane indywidualnie i może potrwać nawet kilka lat.
Podoba Ci się ten artykuł?
Powiązane tematy:
Polecamy
Uważano, że są siedliskiem duszy, uczuć i akumulatorem ciepła ludzkiego ciała. Jak kiedyś leczono nerki
„Kiedy doświadczamy poważnych urazów psychicznych, nasz umysł może wyłączyć odczuwanie doznań z ciała” – mówi psychoterapeutka Anna Uściłowska
„Nie sztuka, a serce liczy się w tej pracy. Nasze osobiste znaczenie, które nadajemy obrazowi”. O terapeutycznej mocy fotografii mówi Joanna Szeluga
