Choroba niedokrwienna serca – przyczyny, objawy, leczenie. W jaki sposób diagnozuje się tę chorobę?

Choroba niedokrwienna serca to szereg schorzeń o różnej etiologii, w których dochodzi do niedokrwienia mięśnia sercowego. Jej najczęstszą postacią jest choroba wieńcowa, diagnozowana w ponad 90% przypadków. Niedokrwienie serca leczy się farmakologiczne lub operacyjnie. Wybór metody jest uzależniony od stadium zaawansowania choroby.

Na problemy z sercem narażone są osoby prowadzące niewłaściwy tryb życia. Do czynników ryzyka należy zła dieta, palenie tytoniu, siedzący tryb życia oraz otyłość. Występujące przy chorobie niedokrwiennej serca objawy można porównać do zawału, ponieważ chory odczuwa duszność i ściskający ból w klatce piersiowej. Rokowania mogą być niekorzystne, jeśli choroba jest wynikiem miażdżycy tętnic obwodowych.

Co to jest choroba niedokrwienna serca?

Choroba niedokrwienna serca obejmuje grupę schorzeń w których, pomimo różnej etiologii, dochodzi do niedokrwienia mięśnia sercowego. Zazwyczaj cierpią na nią osoby po 45. roku życia, choć dotyka także i młodszych. Czynnikiem przyczyniającym się do powstania choroby jest niewłaściwy tryb życia.

Choroba niedokrwienna serca – przyczyny

Jedną z głównych przyczyn choroby niedokrwiennej serca jest miażdżyca, którą nazywa się także chorobą wieńcową. W jej przebiegu dochodzi do zmian w tętnicach wieńcowych, czego skutkiem jest niedostateczne zaopatrywanie serca w tlen i niedokrwienie tego narządu. Dzieli się ona na stabilne i ostre zespoły wieńcowe, które prowadzą do zawału serca, a w niektórych przypadkach także do zgonu chorego.

Do powstania choroby niedokrwiennej przyczyniają się również zatory tętnic wieńcowych, stany zapalne, wady oraz patologie, takie jak: kardiomiopatia przerostowa, zatrucie czadem lub nadczynność tarczycy.

Na zachorowanie szczególnie narażone są osoby w średnim wieku, które są otyłe i prowadzą siedzący tryb życia. Brak aktywności fizycznej nie jest jedynym czynnikiem ryzyka. Chorobie niedokrwiennej sprzyja także nadciśnienie tętnicze, cukrzyca typu 2, nałogowe palenie tytoniu oraz wysoki poziom cholesterolu i glukozy we krwi. Ze względu na czynniki ryzyka, wyróżnia się dwa typy schorzenia: ostrą oraz przewlekłą chorobę niedokrwienną serca.

Choroba niedokrwienna serca: objawy

Objawy choroby niedokrwiennej serca są zbiorem dolegliwości towarzyszących różnym schorzeniom, dlatego różnią się intensywnością i czasem trwania. Do najczęstszych należą:

• ból w klatce piersiowej przypominający ścisk, promieniujący aż do pleców, kończyn górnych i okolic twarzy; przyczyną jego powstania jest zazwyczaj ostry zespół wieńcowy, lub silne emocje,
• duszności spowodowane uciskiem za mostkiem, które powodują, że chory ma problemy z zaczerpnięciem powietrza,
• mdłości i wymioty,
• zlewne poty,
• bóle i zawroty głowy,
• osłabienie i ogólne zmęczenie.

W momencie odcięcia dopływu tlenu od serca może dojść do omdlenia lub całkowitej utraty przytomności.

Badania diagnostyczne w chorobie niedokrwiennej serca

Kluczowym badaniem w diagnostyce choroby niedokrwiennej jest elektrokardiogram wykonany w spoczynku (EKG spoczynkowe) i po wysiłku (EKG wysiłkowe). Pomocne są także badania obrazowe: echokardiografia, scyntygrafia serca. Choremu zaleca się podstawowe badania laboratoryjne i założenie Holtera EKG, który ma monitorować czynność serca przez pełną dobę. Są to badania nieinwazyjne, można je wykonać w trybie ambulatoryjnym.

W warunkach szpitalnych (choć nie zawsze) przeprowadza się zabieg koronarografii. Polega on na umieszczeniu cewnika i podaniu kontrastu do światła tętnic, co umożliwia ich dokładną ocenę. Wskazaniem do tego zabiegu jest ostry zespół wieńcowy, zawał serca oraz dławica piersiowa.

Leczenie i dieta

W przypadku choroby niedokrwiennej serca leczenie opiera się głównie na farmakoterapii. Podawane leki mają zapobiec dalszemu rozwojowi choroby i kolejnym atakom spowodowanym niedokrwieniem. Pacjentom przepisuje się leki przeciwkrzepliwe, blokery kanału wapniowego, inhibitory konwertazy angiotensyny, beta-adrenolityki oraz pochodne nitrogliceryny. Stosuje się również trimetazydynę chroniącą serce. Osobom z dużym poziomem cholesterolu we krwi dodatkowo zaleca się statyny. Leczenie operacyjne wdraża się w sytuacjach zagrożenia życia lub gdy chory nie reaguje na farmakoterapię.

Chory musi zmienić styl życia. Podstawą jest brak nałogów i stosowana w leczeniu choroby niedokrwiennej serca dieta, bogata w nasycone kwasy tłuszczowe, warzywa, owoce oraz chude mięso.