Artroskopia – na czym polega badanie i kiedy się je wykonuje? Skuteczność badania

Artroskopia to bardzo skuteczne badanie, mogące wykryć wiele nieprawidłowości w skomplikowanej strukturze stawów. Wykonuje się je w przypadkach urazów stawów, niestabilności, skomplikowanych złamań i obecności ciał obcych. Stosowana jest również przy nowotworach i reumatoidalnym zapaleniu stawów.

Artroskopia wykonywana jest na wszystkich większych stawach w organizmie. Najpopularniejsza jest artroskopia kolana, jednak badanie można wykonywać również w stawie barkowym, biodrowym, skokowym, w łokciach i nadgarstkach. Podczas badania można jednocześnie przeprowadzać skomplikowane zabiegi chirurgiczne za pomocą mikronarzędzi. Rodzaje artroskopii to diagnostyczna, by znaleźć przyczyny objawów oraz terapeutyczna, podczas której wykonuje się zabiegi.

Artroskopia stawu kolanowego – przebieg badania

Jak wygląda zabieg artroskopii? Wykonuje się go w salach operacyjnych. Artroskopia kolana wymaga znieczulenia miejscowego (podanie substancji znieczulającej w miejsce zabiegu) lub ogólnego (wprowadzenie chorego w stan chwilowej śpiączki). Na kolanie, po bokach, wykonuje się dwa nacięcia, przez które zostaną wprowadzone wzierniki. Wnętrze stawu jest wypełniane za ich pomocą solą fizjologiczną. Dzięki niej istnieje możliwość obejrzenia wnętrza stawu. Lekarz przeprowadzający badanie ogląda i opisuje struktury znajdujące się w stawie – chrząstki, więzadła, łąkotkę, maź stawową i mięśnie. W ten sposób lekarz dokonuje diagnozy uszkodzeń stawu, obecności nowotworów, ciał obcych lub zmian. W zależności od potrzeb, lekarz może od razu zastosować odpowiednią procedurę leczniczą, wykonując zabieg za pomocą miniaturowych narzędzi chirurgicznych. Artroskopia barku i innych stawów wygląda podobnie.

Artroskopia – postępowanie po badaniu

Jako że artroskopia jest dość inwazyjnym działaniem na staw, obowiązują określone zasady postępowania dla osoby chorej. Rehabilitacja po artroskopii kolana zależna jest od tego, czy został wykonany zabieg, czy było to wyłącznie badanie. Pierwszy krok zaraz po artroskopii to kilkugodzinne pozostanie w łóżku, aby całkowicie odciążyć kończynę. Po artroskopii może pojawić się ból kolana, barku, nadgarstka, zależnie od tego, jaki staw był poddany badaniu i zabiegowi. Pacjent zazwyczaj już po kilku godzinach może poruszać się samodzielnie, z odciążeniem operowanego stawu. Pierwsze dni po zabiegu to przede wszystkim unikanie forsowania stawu i odciążanie go. Fizjoterapeuci zalecają trzymanie kończyny w pozycji wyprostowanej, aby uniknąć przykurczów. Stosowane są również zabiegi łagodzące ból, przyspieszające gojenie i regenerację poszczególnych części stawu. Pomocny jest kinesiotaping. Zaleca się także odpowiednie ćwiczenia po artroskopii kolana. Mają one pobudzić mięśnie i nerwy, rozciągać zajęte chorobowo struktury, wzmacniać mięśnie i zwiększać stabilizację stawu. Rekonwalescencja po artroskopii kolana trwa od 2 do 6 tygodni. W zależności od indywidualnego przypadku, całkowity powrót do sprawności, a nawet możliwość uprawiania forsownych sportów następuje po 12 tygodniach. Podobne zalecenia obowiązują również w przypadku innych rodzajów badania, np. artroskopii stawu skokowego.

Powikłania po artroskopii kolana i innych stawów

Po artroskopii mogą pojawić się powikłania, dlatego bardzo ważne jest, aby ściśle przestrzegać zaleceń lekarza na czas rekonwalescencji. Jednym z częstych powikłań jest np. opuchlizna po artroskopii kolana. Mogą wystąpić również wysięki i krwiaki, np. po artroskopii nadgarstka. Dość poważnymi, jednak rzadko spotykanymi powikłaniami, są zakrzepica żył głębokich oraz infekcje bakteryjne wywołujące ropne zapalenie stawów, np. po artroskopii stawu barkowego. Po zabiegu przez dość długi czas nie wolno poruszać się bez kul, ortez i innych urządzeń odciążających stawy. To właśnie zbyt szybkie i duże obciążenie stawu po zabiegu może prowadzić do powikłań. Przez to okres rekonwalescencji po artroskopii znacznie się wydłuża.

Artroskopia – informacje praktyczne

Badanie jest finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia, jednak w przypadkach wymagających pilnego działania wiele osób decyduje się na skorzystanie z oferty prywatnych klinik medycznych. Oczekiwanie na artroskopię biodra na NFZ w zależności od placówki wynosi od kilku do nawet kilkunastu miesięcy. W przypadkach zakwalifikowanych jako pilne, badanie jest wykonywane w ciągu kilku dni lub tygodni, zależnie od miejsca i przypadku. Ceny artroskopii prywatnie wahają się od kilku do kilkunastu tysięcy złotych, zależnie od przeprowadzonego w jej czasie zabiegu. W niektórych prywatnych placówkach medycznych artroskopia jest dostępna nawet na drugi dzień, pod warunkiem dostarczenia wymaganych wyników badań. Jak przygotować się do badania? Pacjenci są proszeni o przyniesienie ze sobą aktualnych wyników badań, takich jak morfologia, glukoza, EKG, transaminazy, RTG klatki piersiowej, grupa krwi, układ krzepnięcia i badanie ogólne moczu. Niektóre placówki medyczne wymagają również ważnego zaświadczenia o wykonanym szczepieniu WZW-B.