Intuicjoniści – czym różnią się od innych i dlaczego często są postrzegani jako dziwacy?
![Intuicjoniści - czym różnią się od innych i dlaczego często są postrzegani jako dziwacy?](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2020/04/image-from-rawpixel-id-1200578-jpeg-1140x760.jpg)
się ten artykuł?
Intuicjoniści są jacyś inni. Polegają na przeczuciach bardziej niż na chłodnej kalkulacji, a zamiast skupiać się na konkretach, często bujają w obłokach abstrakcji. W efekcie bywają postrzegani jako dziwacy. Czym właściwie różnią się od „reszty populacji”?
Czy „szósty zmysł” istsnieje?
Steve Jobs powiedział kiedyś, że intuicja jest potężniejsza niż intelekt. Jego sukces zawodowy w pewnym stopniu uwiarygadnia tę tezę – twórca Apple zdradził, że „szósty zmysł” miał ogromny wpływ na jego dokonania. Ale czym właściwie jest intuicja? Definicji, jak to w psychologii bywa, jest wiele. Według jednej z nich jest to mechanizm podświadomego przetwarzania informacji, które są zbyt złożone i zbyt trudne do przeanalizowania na poziomie świadomości.
To narzędzie bardzo przydatne zarówno w codziennych sytuacjach, jak i przy dokonywaniu ważnych wyborów. Pozwala na sięgnięcie do „utajonych” zasobów danych, pozyskanych wraz z doświadczeniem, lecz zagrzebanych w czeluściach (nie)pamięci. Dysponuje nim każdy z nas, ale w różnym stopniu. Według statystyki wyników testu Myers-Briggs służącego do określenia typu osobowości intuicjoniści – czyli osoby, u których ta zdolność poznawcza odgrywa dominującą rolę – stanowią jedną czwartą społeczeństwa. Pozostałe trzy czwarte postrzegają świat raczej przez pryzmat konkretów i rzeczy namacalnych. W jaki sposób intuicjoniści różnią się od racjonalistów i pragmatyków?
Intuicjoniści są uczciwsi
Tak przynajmniej sugeruje eksperyment przeprowadzony przez doktorantkę Sarah Ward z University of Missouri na grupie ponad stu osób. Najpierw za pomocą badania kwestionariuszowego psycholożka ustaliła skłonność jego uczestników do polegania na własnej intuicji. Następnie poprosiła ich, by wyobrazili sobie sytuację, w której zachowują się niemoralnie wobec współpracownika, obwiniając go o własne błędy. Na kolejnym etapie poddała ochotników niecodziennemu testowi, który miał wykazać, ile byliby skłonni zapłacić za środki higieny osobistej.
Zgodnie z jej przewidywaniami intuicjoniści byli mniej oszczędni w tym względzie: istnieją badania wskazujące, że osoby z poczuciem winy czują się „brudne” w sensie fizycznym i mają potrzebę oczyszczenia się. Kolejny test potwierdził domniemanie o większej uczciwości intuicjonistów bardziej jednoznacznie. Okazali się oni mniej skorzy do oszukiwania podczas testu na inteligencję, który – jak się okazało – zawierał… nierozwiązywalne zadania.
Intuicjoniści są bardziej surowi w ocenach
To samo badanie wykazało, że osoby w większym stopniu polegające na własnej intuicji są bardziej skłonne do formułowania surowych ocen. Intuicjoniści ostrzej osądzają zachowania niemoralne i często robią to w sposób automatyczny. Są też bardziej uparci w obstawaniu przy swoich wyrokach. Nie zmieniają zdania nawet po przemyśleniu sprawy oraz w sytuacji, gdy „występek” nie spowodował żadnych szkód. Ward zaprezentowała uczestnikom serię scenariuszy opisujących zachowania dwuznaczne moralnie. Większość z nich miała niski „ciężar gatunkowy”, np. dotyczyła podarowania ukochanemu (ukochanej) upominku, który wcześniej był przeznaczony dla byłego partnera (partnerki). Intuicjoniści nawet w takich sytuacjach nie wykazywali się pobłażliwością i bardziej zdecydowanie oceniali zachowania w czarno-białych kategoriach.
Intuicjoniści podejmują lepsze decyzje
W procesach decyzyjnych intuicja może być równie, a nawet bardziej efektywna niż podejście analityczne – wynika z raportu opublikowanego na łamach „Journal of Organizational Behavior and Human Decision Processes”. Jej skuteczność w dużym stopniu zależy od kompetencji osoby podejmującej decyzje i formułującej oceny. Odwoływanie się do intuicji najlepsze rezultaty daje w przypadku ekspertów. Polegając na „czuju”, fachowcy są w stanie podejmować niekiedy trafniejsze decyzje w swojej dziedzinie, niż gdyby posiłkowali się chłodną analizą. Niekiedy, bo chodzi głównie o kwestie wieloaspektowe, trudne do rozłożenia na czynniki pierwsze – takie, w których nie dysponujemy satysfakcjonującą ilością informacji. Intuicja pomaga raczej w ewaluacji, zgrubnej ocenie danego zagadnienia, ale zazwyczaj nie może zastąpić szczegółowej analizy danych. Najlepiej podsumował sprawę prof. Michael Pratt, współautor opisanego badania, mówiąc: „Intuicja jest jak nitrogliceryna, najlepiej używać jej wyłącznie w szczególnych okolicznościach”.
Intuicjoniści są bardziej kreatywni w rozwiązywaniu problemów
Jedną z popularnych technik poszukiwania rozwiązań trudnych problemów jest burza mózgów. To proces, w którym trzeba nieco poluzować lejce rozumu i umożliwić myślom swobodny lot. W takich przedsięwzięciach nieźle sprawdzają się intuicjoniści, którzy mają lepszy kontakt ze swoją „ukrytą bazą danych”. Owocuje to często celniejszym wglądem w istotę problemu, a w rezultacie bardziej trafionymi pomysłami. Większą sprawność intuicjonistów w radzeniu sobie z trudnymi zadaniami potwierdza badanie opisane na łamach „Creativity Research Journal”. Spośród 320 studentów biorących udział w teście intuicjoniści wykazali się większą kreatywnością w proponowanych rozwiązaniach. Warto dodać, że choć osoby polegające na sile przeczuć są zwykle autorami bardziej innowacyjnych koncepcji, to jednak ich pomysły ostatecznie muszą zostać przesiane przez sito rozumu i spokojnego namysłu.
Innymi słowy, intuicja i myślenie analityczne to bardzo zgrana para – i na dłuższą metę nie należy jej rozdzielać.
Zobacz także
![Kobieta](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2019/03/istock-1225517345-850x425.jpg)
„Gdybym bardziej w siebie wierzyła to…”. Jak wytrenować pewność siebie?
![Toksyczne związki](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2018/09/1284a37748287a8fb66cb7e08c42133b962ec352-850x468.jpg)
Toksyczne związki okiem lekarza. Kiedy związek jest toksyczny?
![](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2012/01/newsletter-hz-zdrowie-animacja3_2000x1000-850x425.gif)
„Każdego dnia nasze najdrobniejsze zachowania przyczyniają się do tego, w którym miejscu linii zdrowia będziemy znajdowali się w przyszłości” – mówi Mateusz Banaszkiewicz, psycholog zdrowia
Polecamy
![na zdjęciu: kobieta stoi na dachu budynku, wokół niej latają kartki papieru, tekst o przebodźcowaniu /fot. materiały promocyjne marki Answear](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/06/problem-przebodzcowania-kampania-answear-zadbaj-o-to-co-jest-w-srodku-wewnetrzny-spokoj-szuka-rozwiazan-i-daje-wiedze-850x478.png)
Problem przebodźcowania. Kampania Answear „Zadbaj o to, co jest w środku – Wewnętrzny Spokój” szuka rozwiązań i daje wiedzę
![Dr hab. Aleksandra Gruszka-Gosiewska - Hello Zdrowie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/06/aleksandra-gruszka-gosiewska-850x425.jpg)
Prof. Aleksandra Gruszka-Gosiewska: „W związku z brakiem uregulowań działalność psychologiczną może dziś podejmować osoba o dowolnym wykształceniu”
![Jak tokofobia wpływa na doświadczanie ciąży?](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2019/03/adobestock_200576229-kopia-850x425.jpg)
Jak tokofobia wpływa na doświadczanie ciąży?
![Dziewczyna przegląda się lustrze, jej twarze zdaje się skłądać z wizerunków dwóch różnych osób. tekst dotyczy profesjonalnych testów psychologicznych](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/05/pexels-cottonbro-6764112-kopia-850x565.jpg)