się ten artykuł?
O lęku mówi się ostatnio dużo i często. Jak podkreślają eksperci, to normalne, że w czasie pandemii go odczuwamy. Co jednak, kiedy uczucie lęku nie znika, tylko zostaje z nami na dłużej? Psycholożka Anna Cyklińska tłumaczy, czym są zaburzenia lękowe uogólnione i jak sobie z nimi radzić.
GAD, czyli zaburzenia lękowe uogólnione
Jak tłumaczy psycholożka Anna Cyklińska, silny lęk towarzyszy wielu zaburzeniom psychicznym, miedzy innymi fobiom społecznym oraz atakom paniki i depresji. Podkreśla, że lęk w GAD, czyli General Anxiety Disorder, jest jednak specyficzny.
„Nie chodzi o to, że osoba 'generalnie’ boi się wszystkiego. Zaburzenie występuje w przypadku, gdy pacjent zamartwia się tym, że ciągle się zamartwia. To właśnie ten wtórny lęk, nie pierwotny, czyli spowodowany czymś konkretnym, jest kluczowy dla rozpoznania GAD. Do tego musi być obezwładniający i utrudniający funkcjonowanie” – wyjaśnia Cyklińska.
Czym jeszcze charakteryzuje się GAD?
- To tzw. lęk wolnopłynący – uogólniony, uporczywy, niezależny od okoliczności zewnętrznych;
- Występuje u ok. 3 proc. społeczeństwa, częściej u kobiet;
- Problemem jest długotrwałe zamartwianie się jako proces powodujący cierpienie i problemy w funkcjonowaniu;
- Częste skarżenie się na stałe uczucie zdenerwowania, drżenie, napięcie mięśniowe, zawroty głowy, przyspieszone bicie serca;
- Obawy, że dana osoba albo ktoś z jej otoczenia wkrótce zachoruje, będzie miał wypadek albo przewidywanie złych wydarzeń;
- Zwykle jest związane z przewlekłą sytuacją stresową.
Na jakiej podstawie diagnozuje się GAD?
Aby zdiagnozować zaburzenia lękowe uogólnione, musi być spełnionych kilka warunków. Psycholożka Anna Cyklińska podaje, co mówią kryteria diagnostyczne DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders), czyli klasyfikacja zaburzeń psychicznych Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego.
- Nadmierny lęk lub obawy przed przyszłymi wydarzeniami, występujący często (częściej występuje, niż nie występuje) przez okres co najmniej 6 miesięcy, dotyczący codziennych aktywności (szkoła, praca itd.);
- Dana osoba nie jest w stanie poradzić sobie z objawami i ich kontrolować;
- Lęk lub objawy są związane z trzema (lub więcej) symptomami:
- niepokój psychoruchowy, nerwowość lub napięcie emocjonalne;
- łatwe męczenie się;
- problemy z koncentracją uwagi lub uczucie pustki w głowie;
- drażliwość;
- wzmożone napięcie mięśniowe;
- problemy z zasypianiem, wstawianiem lub niespokojny sen i niewysypianie się.
Jak poradzić sobie z GAD?
Psycholożka podkreśla, że w pracy z GAD w podejściu poznawczo-behawioralnym ważne jest odkrycie przekonań i praca nad nimi.
„Celem terapii jest zmniejszenie percepcji zagrożenia, jakie widzi pacjent oraz zwiększenie umiejętności radzenia sobie. Niezwykle ważna jest wówczas psychoedukacja na temat lęku, negatywnych myśli automatycznych, ukazanie perspektywy” – pisze Anna Cyklińska.
Psychoedu, czyli Anna Cyklińska
Psychoedu to profil na Instagramie prowadzony przez Annę Cyklińską, psycholożkę w trakcie Szkoły Psychoterapii w nurcie CBT. Jak sama wyjaśnia, jej konto ma funkcję psychoedukacyjną. Cyklińska wyjaśnia zawiłe pojęcia z zakresu psychologii, mówi o objawach chorób i możliwościach terapii. Jej konto obecnie śledzi je ponad 9 tys. osób.
Zobacz także
„Akceptacja siebie to pozwalanie sobie na dużo, bo możemy i wiemy, co nam służy”. O tym, co łączy zabiegi medycyny estetycznej z samoakceptacją, mówią psycholog i chirurg plastyczny
„Autyzm to nie choroba psychiczna”. 12-latek znalazł błąd w szkolnym podręczniku
„Bez stresu nie ma życia. Problem pojawia się dopiero wtedy, gdy stres jest przewlekły i gdy sobie z nim nie radzimy, nie mamy nad nim kontroli” – mówi prof. Jadwiga Jośko-Ochojska
Polecamy
„Nie ma społecznej dyskusji o lęku”. Arkadiusz Lorenc o książce „Lękowi”
„Wyjście za drzwi było problemem”. Dorota Szelągowska szczerze o swoim zaburzeniu
Co to jest hemofobia? Poznaj skuteczne metody jej leczenia
