Przejdź do treści

Holter, czyli badanie serca. Jak się do niego przygotować?

Holter, czyli badanie serca. Jak się do niego przygotować? Adobe Stock
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Badanie Holtera daje możliwości wychwycenia nieprawidłowości w pracy serca, które występują napadowo. To przenośne urządzenie przydaje się do monitorowania zarówno w dzień, jak i podczas snu. Na czym polega badanie metodą Holtera? Kiedy powinnaś je wykonać i jak się przygotować?

Na czym polega badanie metodą Holtera? 

Badanie metodą Holtera umożliwia kontrolowanie pracy serca przez całą dobę. Narzędziem diagnostycznym jest tutaj niewielkie przenośne urządzenie, nazywane holterem. Możesz z niego skorzystać zarówno na zlecenie lekarza podstawowej opieki zdrowotnej czy kardiologa, jak i na własną rękę, prywatnie. To  bezpieczne badanie, które nie niesie za sobą żadnych skutków ubocznych. 

Holter może być wykorzystywany do badania EKG, ale dostępny jest także w postaci mankietu do pomiaru ciśnienia tętniczego krwi (holter ciśnieniowy) elektrody przykleja się do klatki piersiowej pacjenta, a pas ciśnieniomierza zapina się na ręce nieco powyżej łokcia. Po założeniu aparatu musisz go nosić przez kolejne 12 lub 24 godziny – w zależności od zaleceń lekarza. Założenie jest takie, że mając holter, funkcjonujesz zupełnie normalnie, dzięki czemu możliwe jest uchwycenie każdej anomalii pracy serca. 

W czasie badania holterem możesz więc – a wręcz powinnaś – iść do pracy czy podjąć wysiłek fizyczny. Nie warto także unikać sytuacji stresowych czy wymagających od ciebie szczególnie silnego zaangażowania psychicznego. Dzięki temu diagnostyka będzie wiarygodna i da najlepsze efekty. Pamiętaj tylko, że o ile EKG w niczym nie przeszkadza, to pomiary ciśnienia są odczuwalne ze względu na regularne wypełnianie się mankietu powietrzem.

Młoda dziewczyna siedzi za biurkiem. Ma okulary, trzyma się za klatkę piersiową. Prawdopodobnie boli ją serce

Holter EKG – wskazania 

Nawet jeżeli zgłaszasz się do lekarza z napadowymi problemami pracy serca, ciężko będzie zaobserwować objawy akurat podczas wizyty. Trudno też w gabinecie zdiagnozować zaburzenia rytmu pojawiające się w określonych sytuacjach, np. bezpośrednio po treningu. Poza tymi czynnikami, wśród medycznych wskazań do wykonania badania holterem EKG należą: 

  • omdlenia – jeśli cierpisz z powodu sporadycznych omdleń, wypróbuj holter, aby wykluczyć istotne, przejściowe zaburzenia rytmu pracy serca, ponieważ mogą one doprowadzać do utraty przytomności; 
  • niewydolność serca – dobowy zapis EKG pozwala na uchwycenie przejściowych epizodów niedokrwienia; 
  • migotanie przedsionków i inne arytmiezaburzenia rytmu serca nie zawsze dają objawy, przez co chory nie musi odczuwać każdego epizodu arytmii. Obiektywna ocena jest możliwa jedynie przy długotrwałej rejestracji zapisu EKG; 
  • kwalifikacja do implantacji kardiostymulatora; 
  • wrodzone wady serca; 
  • ocena kardiotoksyczności niektórych leków (np. onkologicznych).

Interpretacja wyników pomiaru EKG 

Zapis EKG jest rejestracją ciągłą, a analiza wyniku odbywa się najpierw automatycznie przez program komputerowy, a następnie w czasie rzeczywistym przez lekarza opisującego badanie. Wstępny przegląd danych usprawnia cały proces, bo program grupuje przedziały rejestrowanych danych na elementy zawierające zapis prawidłowy, jak i na poszczególne grupy zaburzeń rytmu. 

Z uwagi jednak na wiele czynników zakłócających oraz artefakty w zapisie, komputer nie może być jedynym analizatorem EKG. Dlatego w dalszej kolejności zadaniem lekarza opisującego badanie jest zwrócenie uwagi na poszczególne grupy zapisu i ewentualną weryfikację wyniku.

Główne nieprawidłowości wykrywane w badaniu holterem EKG 

Zdrowego pacjenta w zapisie EKG cechuje miarowy rytm serca, a każde pobudzenie powinno wychodzić z węzła zatokowo-przedsionkowego, natomiast wśród najczęściej obserwowanych zaburzeń rytmu serca obserwuje się: 

  • zbyt wolną (<40/min) lub zbyt wysoką (>90/min) czynność serca w spoczynku – zaburzenia w zakresie miarowości prawidłowych pobudzeń muszą być interpretowane w zależności od grupy wiekowej chorych. U młodych, zdrowych, wytrenowanych osób dopuszczalne są znaczne zwolnienia rytu serca, które nie wywołują objawów klinicznych, ale u osób starszych nie; 
  • nieprawidłowe zmiany częstotliwości rytmu serca pomiędzy dniem a nocą – u osób dorosłych za fizjologiczne uznaje się zwolnienie rytmu serca w czasie snu o 10-20 uderzeń na minutę w stosunku do zapisu wykonanego w ciągu dnia. Brak takiej zmienności jest patologią; 
  • pobudzenia dodatkowe, zaburzenia rytmu i przewodzenia – np. migotanie przedsionków, dodatkowe nadkomorowe lub komorowe pobudzenia, bloki przedsionkowo-komorowe.
Kobieta w trakcie badania ekg wysiłkowego

Holter ciśnieniowy – wskazania

Pomiar ciśnienia tętniczego krwi w gabinecie lekarskim bywa niewiarygodny ze względu na stres związany z wizytą lub inne zewnętrzne czynniki. 24-godzinny pomiar pozwala na bardziej obiektywną ocenę wartości ciśnienia zarówno w stanie spoczynku, jak i wzmożonej aktywności. Natomiast wśród klinicznych wskazań do wykonania badania należy wymienić m.in. następujące sytuacje: 

  • konieczność zaobserwowania wahania wartości ciśnienia w ciągu doby, w tym w godzinach snu oraz w czasie aktywności; 
  • mimo przyjmowanych leków mających obniżyć ciśnienie u pacjenta nadal występują zmienne, wysokie wyniki pomiarów; 
  • wahania ciśnienia tętniczego u kobiet w ciąży; 
  • niewyjaśnione zawroty głowy bądź omdlenia będące w korelacji ze zbyt dużymi spadkami ciśnienia tętniczego; 
  • znaczne różnice pomiędzy domowymi a gabinetowymi pomiarami ciśnienia tętniczego.

Interpretacja wyników pomiaru ciśnienia 

Wynik rejestrowany przez holter ciśnieniowy pokazuje wszystkie dokonane w ciągu doby pomiary, jak również podaje średnie wartości ciśnienia tętniczego krwi w ciągu dnia oraz nocy. Prawidłowa średnia wartość mierzona przez całą dobę nie powinna przekraczać 135/85 mmHg w dzień, a 120/70 mmHg w nocy.  

Pojedyncze wysokie wartości lekarz powinien oddzielnie przeanalizować, bazując na opisie dnia pacjenta lub na dokładnych godzinach zapisanych we wspomnianym wcześniej dzienniczku. Dane, które urządzenie zbiera w ciągu doby, są zapisywane w pamięci holtera, a po zakończeniu badania przenosi się je do komputera i poddaje dalszej analizie.

Jak przygotować się do badania metodą Holtera? 

Badanie metodą Holtera nie wymaga przygotowania, niezależnie od rodzaju wykorzystywanego sprzętu. Powinnaś mieć ze sobą jedynie baterie – podczas rejestracji na badanie otrzymasz informacje, jaki rodzaj należy zakupić. Natomiast już po wyjściu z gabinetu zachowuj się normalnie i staraj się prowokować sytuacji, w których na co dzień obserwujesz niepokojące objawy. 

Dobrą praktyką będzie założenie dzienniczka, gdzie zanotujesz każdą anomalię oraz towarzyszące jej objawy, które mogą być związane z zaburzeniami pracy serca lub wahaniami ciśnienia krwi. Zaznacz dokładnie godziny, dzięki czemu lekarz będzie mógł porównać wyniki z tym, co akurat w tym czasie robiłaś. To rzeczy, na które dodatkowo możesz zwrócić uwagę: 

  • nie należy trzymać telefonu komórkowego blisko rejestratora; 
  • trzeba uważać na nadmiar potu, ponieważ słabo przylegające elektrody nie są w stanie sczytać odpowiednio zapisu EKG; 
  • w czasie badania nie należy narażać urządzenia na zalanie, ponieważ większość z nich nie jest wodoodporna; 
  • w czasie zapisu nie wolno używać koców termicznych.
"Kolejka jest zacna. I ona się tak ciągnie i ciągnie. I tak wygląda NFZ w Polsce". TikTokerka pokazała jak wygląda leczenie w naszym kraju / pexels

Czy badanie Holtera jest darmowe?

Badanie metodą Holtera nie jest finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia, a więc będziesz musiała za nie zapłacić. Co więcej, przez długi czas dostępność holterów była mocno ograniczona, na szczęście obecnie jest coraz powszechniej stosowany. Kiedyś wykorzystywany jedynie w specjalistycznych przychodniach i na oddziałach szpitalnych, dzisiaj jest proponowany pacjentom wielu niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej oraz podstawowej opieki zdrowotnej, a także w gabinetach prywatnych. Ceny są jednak kwestią indywidualną, dlatego najlepiej dowiedz się, ile kosztuje badanie Holtera, pytając w okolicznych przychodniach. 

 

Bibliografia

  1. P. Pruszyk, T. Hryniewiecki, Wielka Interna – Kardiologia z elementami angiologii. TOM I, Medical Tribune, 2018. 
  2. P. Ponikowski, P. Hoffman, A. Witkowski, P. Lipiec (red.), Kardiologia. Podręcznik Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, Via Medica, 2019. 
  3. R. Główczyńska, Diagnostyka Kardiologiczna w praktyce, PZWL, 2019. 
i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Kamienie żółciowe – skąd się biorą? Jak wpływają na twój organizm?

Czym jest atak paniki? Objawy i leczenie

Wysokie ciśnienie rozkurczowe – co to jest? Co oznacza? 

Zatkany nos bez kataru – co może oznaczać i jak go leczyć?

Wysypka podobna do półpaśca – jakie choroby może sygnalizować?

Choroba Hashimoto a zmiany na twarzy – pierwsze symptomy choroby

Białe upławy a biała wydzielina – czym się różnią? Co oznaczają?

Skąd biorą się pryszcze na pośladkach? Jak je wyleczyć?

Grzybica gardła – co to jest i jak ją wyleczyć?

Zapalenie sromu – na jakie objawy warto zwrócić uwagę?

Po operacji każdy poszedł za głosem swojego nowego serca, do innego domu. Jak kiedyś leczono: historia przeszczepów

9 objawów, których nie powinnaś ignorować. Jeśli je masz, zrób badania

9 objawów, których nie powinnaś ignorować. Jeśli je masz, zrób badania

Igor Jarzemski przeszedł zawał mięśnia sercowego: „To był nagły, gwałtowny, incydent. Potrzebna była kilkukrotna reanimacja”. O tym, na czym polega rehabilitacja kardiologiczna, opowiada dr Natasza Krauze

Lekarze na sali operacyjnej przeprowadzają przeszczep serca u pacjenta

To pierwszy taki przeszczep serca w Polsce. Lekarzom w przewiezieniu organu pomogła czeska policja

Kobieta wąchająca kwiat

Choroby mają zapach – wiedziałaś o tym?

Tętno maksymalne a treningi – ile powinno wynosić prawidłowe tętno? 

Zadyszka, senność, ból w klatce piersiowej – te objawy mogą zwiastować zapalenie mięśnia sercowego jako powikłanie po infekcji. Pisze o tym „Doktorka od 7 boleści”

Czy zawał serca to choroba głównie mężczyzn? Przed walentynkami poznaj mity dotyczące chorób serca

Pierwsza taka operacja! Rozrusznik serca po raz pierwszy został wszczepiony noworodkowi

Eksperymentalny rozrusznik serca został wszczepiony noworodkowi. To wielki przełom w pediatrii!

Australijskie miasteczko na cztery miesiące zakazuje sprzedaży napojów energetycznych

W australijskim miasteczku osoby, które nie skończyły 18 r.ż., nie kupią „energetyków”. To eksperyment, który ma ważny cel

Dziewięciolatka dostała nowe serce. Kardiochirurg: „Rozmowy z rodzicami zmarłych dzieci są bardzo trudne, ale te małe serduszka również są potrzebne”

Gorąca kąpiel – za i przeciw. Komu nie służy kąpiel w gorącej wodzie?

Anomalia Ebsteina – co to jest, jak się objawia i jak można ją leczyć u dzieci i dorosłych

Brain zaps, czyli wyładowania w mózgu. Mogą się pojawić, gdy odstawisz antydepresanty