Jak antybiotyki wpływają na zdrowie człowieka? Skutki uboczne, o których warto wiedzieć?

Wiele osób zastanawia się, co to są antybiotyki. To środki leczenia infekcji bakteryjnych, które powodują zabijanie żywych bakterii, ale nie zagrażają ludzkiemu życiu. Dzielą się na dwa rodzaje: antybiotyki bakteriobójcze, które zabijają komórki drobnoustrojów, oraz bakteriostatyczne, które uniemożliwiają wzrost bakterii i ich mnożenie się.

Wiele osób przyjmuje antybiotyki zbyt często. Podczas jesieni i zimy liczba ta wzrasta. Polacy chętnie stosują antybiotyki, ale czy zdają sobie sprawę z tego, jakie mogą być skutki stosowania tych silnych leków? Za pomocą antybiotyków leczy się choroby zakaźne. Niestety, często te substancje wywołują również skutki uboczne, takie jak biegunka, pleśniawki, afty czy stan zapalny jelit.

Naturalne antybiotyki

Zanim kurację przepisze lekarz, warto postawić na naturalne antybiotyki. Nie trzeba wówczas stosować trudnych do połknięcia tabletek i obawiać się o skutki uboczne. Antybiotyki naturalne nie są toksyczne i nie wywołują antybiotykoodporności. Najpopularniejsze antybiotyki naturalne to:

• czosnek – stosowały go już babcie i prababcie. Znajduje się w nim intensywnie pachnący związek (allicyna), który jest silnie bakteriobójczy. Powstaje on podczas rozgniatania czosnku w wyniku rozpadu pochodnych siarkowych i dobrze radzi sobie z grypą lub przeziębieniem;
• cebula – zawiera związki lotne, które uwalniają się podczas jej krojenia. Pomagają one w walce z chorobami bakteryjnymi. Cebula jest świetnym wsparciem dla organizmu podczas zakażeń przewodu pokarmowego, ponieważ zwiększa wytwarzanie śluzu;
• miód – ma działanie antybakteryjne, specjalizuje się w wyniszczaniu bakterii paciorkowca i gronkowca. Miód z herbatą lub mlekiem to naprawdę dobry sposób na grypę;
• imbir – ta egzotyczna roślina doskonale radzi sobie w walce z patogenami, np. salmonellą lub listerią. Imbir polecany jest jako naturalny antybiotyk na zakażenia bakteryjne układu pokarmowego. Warto spożywać go podczas zatrucia, ale należy pamiętać, że nie wolno podawać go dzieciom poniżej drugiego roku życia;
• żurawina – wykorzystuje się ją podczas infekcji układu moczowego. Jej zadaniem jest wypłukanie bakterii zalegających w drogach moczowych. Żurawina działa również prewencyjnie na wrzody żołądka.  

Antybiotyki – podział i rodzaje

Antybiotyki można podzielić w różny sposób, np. ze względu na mechanizm działania. W takim przypadku wyróżniamy antybiotyki bakteriobójcze, np. beta-laktamy, lub antybiotyki bakteriostatyczne, np. tetracykliny. Lekarstwa te można podzielić także na naturalne i syntetyczne oraz ze względu na zakres działania, czyli o szerokim bądź wąskim spektrum.

Istnieje kilka głównych grup antybiotyków. Tworzy się je ze względu na różne mechanizmy działania zawartych w nich substancji. Antybiotyki – nazwy:

• beta-laktamaz – ich zadaniem jest uszkodzenie syntezy ściany komórkowej bakterii; dzielą się na penicyliny, cefalosporyny, monobaktamy i karbapenemy. Tę grupę stosuje się najczęściej. Charakteryzują się małą toksycznością, lecz, niestety, wywołują alergie.
• antybiotyki peptydowe,
• tetracykliny – ta grupa lekarstw niekorzystnie wpływa na kolor zębów, nie może być też stosowana u kobiet w ciąży ani u dzieci poniżej 12. roku życia,
• makrolidy,
• linkozamidy,
• glikopeptydy,
• chinolony i fluorochinolony,
• oksazolidynony,
• aminoglikozydy.

Antybiotyki w mięsie

Okazuje się, że czasami można przyjmować antybiotyki i nie wiedzieć o tym. Mimo że hodowców obowiązują surowe normy, niektórzy producenci drobiu i trzody chlewnej stosują nielegalne leki, które mogą okazać się niebezpieczne dla ludzi. Antybiotyki w mięsie, takie jak doksycyklina i metronidazol, mogą sprzyjać np. rozwijaniu się chorób zakaźnych. Antybiotyki podawane były po to, aby pobudzić wzrost zwierząt. W 2006 roku weszła jednak ustawa, która zakazuje ich podawanie. Lekarze weterynarii przeprowadzają liczne kontrole, a mięso serwowane na półkach sklepowych musi być wolne od antybiotyków

Podsumowanie

Antybiotyki są pomocne w walce z zakażeniami bakteryjnymi, ale często powodują niechciane efekty uboczne. Czasami warto jest sięgnąć po naturalne antybiotyki, które mogą spisać się równie dobrze, nie powodując przy tym reakcji uczuleniowych.