Funkcja bazocytów. Jakie są normy i co oznacza ich podwyższenie we krwi?

Bazocyty lub bazofile to nazwa najmniejszej populacji białych komórek krwi w organizmie, których poziom określa się w morfologii krwi. W ostatnim czasie przeprowadza się wiele badań na temat funkcji bazocytów w ludzkim ciele – nie jest ona jeszcze do końca poznana. Wiadomo, że komórki te biorą udział między innymi w reakcji uczuleniowej oraz w obronie organizmu.

Bazocyty podwyższone we krwi mogą świadczyć o występowaniu reakcji alergicznej, a ich znaczny nadmiar sugeruje nowotwory hematologiczne. Każda ocena poziomu bazocytów we krwi powinna być przeprowadzona przez lekarza i podparta innymi badaniami.

Czym są bazocyty?

Bazocyty (bazofile, granulocyty zasadochłonne, BASO) to jedne z podstawowych komórek krwi, które odgrywają rolę w obronie organizmu i powstawaniu zapalenia w wyniku alergii. Zostały odnalezione pod koniec XIX wieku przez Paula Ehrlicha, jednak przez dłuższy czas nie przeprowadzano nad nimi dokładniejszych badań.

Bazocyty należą do populacji leukocytów i choć stanowią ich niewielki odsetek, są bardzo ważne dla organizmu. Powstają i dojrzewają w szpiku kostnym z komórki wspólnej dla bazocytów i eozynocytów. Mają dwupłatowe, segmentowane jądro i zawierają ziarnistości z substancjami uwalnianymi podczas reakcji zapalnej (mediatorami). Są to między innymi: histamina, wolne rodniki tlenowe, leukotrieny, a także heparyna, mającą zdolność rozrzedzania krwi, oraz wiele innych. Ich nazwa wywodzi się od barwienia się ziarnistości cytoplazmy barwnikami zasadowymi.

Ich ilość we krwi określa się za pomocą badań laboratoryjnych, których wyniki mówią o tym, ile tych komórek znajduje się w jednym mikrolitrze krwi. Bazocyty podwyższone mogą świadczyć o procesie patologicznym zachodzącym w organizmie.

Bazocyty we krwi – funkcje

Na podstawie licznych badań naukowych potwierdzono związek bazocytów z reakcjami uczuleniowymi. W tym także na pasożyty jelitowe. Traktowane są one także jako element niezbędny w innych procesach zapalnych i odpornościowych.

Rolą bazofili w reakcjach zapalnych, zarówno wrodzonych, jak i nabytych, jest uwalnianie interleukin oraz cytokin, które mają za zadanie unieszkodliwić patogeny poprzez aktywację innych komórek z układu odpornościowego. Mają zdolność do fagocytozy, czyli bezpośredniego niszczenia patologicznych komórek.

Bazocyty powyżej normy – co oznaczają?

Określenie liczby bazocytów we krwi możliwe jest dzięki wykonaniu rutynowej morfologii, najlepiej z rozmazem, co pozwoli określić procentowy udział tych komórek wśród białych krwinek. U zdrowego człowieka w warunkach normalnych norma bazocytów wynosi od 0-300/μl i 0–1% wszystkich leukocytów w rozmazie krwi. Wartości te mogą się nieznacznie różnić w zależności od laboratorium, płci, wieku oraz ogólnego stanu zdrowia człowieka. Bazofile poniżej normy nie występują.

Podwyższone bazocyty we krwi mogą świadczyć o reakcji alergicznej organizmu czy też astmie, szczególnie w okresie nasilenia się objawów. W procesach uczuleniowych skóry bazocyty naciekają skórę. Wzrost tych komórek może wystąpić również w alergiach pokarmowych – jednak można zauważyć go dopiero w późniejszym etapie, jako reakcja na przyjmowane leki oraz w zaburzeniach hormonalnych tarczycy.

Nadmiar bazocytów we krwi i w szpiku kostnym obserwuje się w poważniejszych chorobach hematologicznych, takich jak:

• przewlekła białaczka szpikowa,
• przewlekła białaczka mielomonocytowa,
• ostra białaczka bazofilowa (ABL) – bardzo rzadka choroba, zanotowano tylko kilka przypadków na świecie,
• przewlekła białaczka bazofilowa (CBL),
• czerwienica prawdziwa.

W powyższych chorobach nowotworowych krwi poziom bazofili jest kilkunasto- lub nawet kilkudziesięciokrotnie wyższy niż norma laboratoryjna.

Izolowany nadmiar bazocytów zwykle nie świadczy o poważnej patologii i nie jest groźny dla zdrowia i życia człowieka. Każdy wynik badania laboratoryjnego należy oceniać z innymi parametrami oraz występującymi dolegliwościami. Jeśli inne badania nie wykazują obecności odchyleń, a osoba nie zgłasza objawów, nie jest konieczne leczenie izolowanego podwyższenia bazocytów, nie jest też potrzebna powtórna kontrola.

Bazocyty obniżone

Choć według podanych norm granulocyty zasadochłonne mogą być bliskie zeru, to nadal można mówić o ich obniżeniu. Bardzo niski lub nieoznaczalny poziom bazocytów we krwi nie jest groźnym schorzeniem. Może występować przejściowo podczas przewlekłego stresu, w chorobach infekcyjnych, np. zapaleniu płuc, podczas gorączki reumatycznej, w zaburzeniach endokrynologicznych, nie ma to zwykle jednak znaczenia klinicznego. Na obniżenie bazocytów we krwi mogą wpływać niektóre leki, na przykład antybiotyki, antydepresanty, leki hormonalne, niesteroidowe leki przeciwzapalne.