![Ratownicy wnoszą pacjenta na noszach do karetki](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/07/pacjent-zatrzasniety-w-karetce-hello-zdrowie-850x567.jpg)
Pierwsza pomoc
Zasady pierwszej pomocy przedmedycznej obejmują postępowanie krok po kroku według algorytmu podstawowej pierwszej pomocy na miejscu wypadku. Sztuczne oddychanie jest dla wielu ludzi nieprzyjemnym doświadczeniem. W takim przypadku należy prowadzić chociaż uciśnięcia klatki piersiowej.
Pierwsza pomoc to pojęcie stosowane wobec każdego bez względu na wykształcenie i umiejętności. Powinniśmy wiedzieć, jak właściwie udzielić pierwszej pomocy niezależnie od tego, czy mamy wykształcenie medyczne czy nie. Natomiast kwalifikowana pierwsza pomoc to czynności ratunkowe określone w Ustawie o państwowym ratownictwie medycznym podejmowane przez służby ratownicze. Należą do nich WOPR, GOPR, straż pożarna, członkowie Czerwonego Krzyża, służby mundurowe. Muszą zrealizować kurs pierwszej pomocy i zdać egzamin państwowy, który jest ważny 3 lata. Pierwsza pomoc medyczna wykonywana jest wyłącznie przez lekarzy, pielęgniarki i ratowników medycznych. Leczenie ratunkowe jest za to zadaniem wyłącznie lekarzy – specjalistów medycyny ratunkowej.
Co to jest pierwsza pomoc przedmedyczna?
Pierwsza pomoc przedmedyczna (przedlekarska) obejmuje czynności ratunkowe na miejscu zdarzenia, które powinny być wykonywane przez każdego człowieka niezależnie od wieku czy wykształcenia. Okazuje się, że statystycznie jedynie 25% procent społeczeństwa udziela pełnej pierwszej pomocy przedmedycznej obejmującej również resuscytację krążeniowo-oddechową. Czas przed przyjazdem kwalifikowanych służb ratunkowych udzielających właściwej pierwszej pomocy medycznej, a także to co dzieje się w ciągu tych kilku czy kilkunastu minut z chorym, jest kluczowe dla szans na jego przeżycie. To właśnie od świadka zdarzenia zależy ludzkie życie. Pierwszym ogniwem pomocy przedmedycznej jest rozpoznanie stanu zagrożenia życia, zapewnienie bezpieczeństwa i wezwanie wykwalifikowanych służb ratunkowych. Drugim ogniwem jest wczesne podjęcie resuscytacji krążeniowo-oddechowej, a w przypadku nagłego zatrzymania krążenia również wczesna defibrylacja elektryczna.
Pierwsza pomoc przedmedyczna krok po kroku
Aby właściwie udzielić pomocy przedmedycznej, należy kierować się algorytmem Basic Life Support (BLS). Do 2020 roku obowiązuje algorytm z 2015 roku. Oto on:
- Zapewnij bezpieczeństwo na miejscu zdarzenia.
- Sprawdź reakcję poszkodowanego, chwytając go za barki, delikatnie potrząsając i mówiąc „Halo, słyszy mnie pan/pani”. Jeśli chory reaguje i jest świadomy, należy pozostawić go w pozycji zastanej i ewentualnie ukierunkować pierwszą pomoc na obecne u chorego rany, oparzenia itp. jeśli chory nie reaguje, należy przejść do punktu 3.
- Udrożnij drogi oddechowe przez odchylenie głowy do tyłu i wysunięcie żuchwy.
- Sprawdź oddech. Jeśli chory oddycha, należy ułożyć go w pozycji bocznej bezpiecznej, co pewien czas kontrolując oddech. Jeśli nie oddycha, należy go ułożyć w pozycji „na wznak” na plecach. Wiedząc o tym, czy chory oddycha czy nie, konieczne jest wezwanie pomocy numerem 112. Dyspozytor poza wysłaniem karetki na miejsce zdarzenia z pewnością poda wskazówki do dalszego postępowania. Należy jednak wiedzieć, że w momencie, kiedy chory nie oddycha i wzywa się pomoc, należy również wysłać osobę, która nam towarzyszy po AED. Jest to przenośny defibrylator dostępny na stacjach benzynowych w centrach handlowych czy wielu innych miejscach publicznych.
- Przy braku oddechu konieczne jest rozpoczęcie resuscytacji krążeniowo-oddechowej w sekwencji 30:2. To skrót mówiący, ile wdechów i ile uciśnięć należy prowadzić przy resuscytacji. Na 30 uciśnięć klatki piersiowej z częstotliwością 100–120/min na głębokość 5–6 cm, przypadają 2 wdechy metodą usta-usta lub usta-nos o objętości 500–600 ml.
- Gdy tylko jest to możliwe, należy wykonać defibrylację elektryczną przez użycie AED. Urządzenie jest bardzo proste w obsłudze. Ma zazwyczaj jeden przycisk, który należy nacisnąć, a urządzenie mówi po kolei, co dalej robić.
- Resuscytacja musi być kontynuowana do czasu przejęcia resuscytacji krążeniowo-oddechowej przez zespół ratownictwa medycznego, pojawienia się oznak życia bądź wyczerpania sił ratownika.
Pierwsza pomoc – reanimacja a resuscytacja
Nagłe zatrzymanie krążenia to nagłe ustanie czynności serca, czyli zatrzymanie krążenia krwi, zatrzymanie oddechu i oczywiście zahamowaniu funkcji ośrodkowego układu nerwowego. W przypadku pierwszej pomocy najczęściej myli się pojęcie resuscytacji a reanimacji:
- resuscytacja to czynności ratunkowe mające na celu przywrócenie podstawowych czynności życiowych, co najmniej krążenia krwi lub krążenia krwi i oddychania;
- reanimacja natomiast to czynności ratunkowe prowadzące do powrotu spontanicznej czynności układu oddechowego, krążenia i powrotu świadomości.
Najnowsze
![Ratownicy wnoszą pacjenta na noszach do karetki](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/07/pacjent-zatrzasniety-w-karetce-hello-zdrowie-850x567.jpg)
![Wiele parawanów na plaży- Hello Zdrowie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/06/adobestock_217909906-kopia-850x489.jpg)
Moda na parawany – nie tylko warta obśmiania, ale przede wszystkim niebezpieczna! Ratownicy wystosowali apel do turystów
![Auta na środku ulicy](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/06/trzylatka-zakrztusila-sie-lizakiem-hello-zdrowie-850x445.png)
Trzyletnia dziewczynka zakrztusiła się lizakiem. Było o włos od tragedii. Na szczęście z pomocą ruszył policjant
![Karetka pogotowia- Hello Zdrowie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/06/piorun-gopr-850x513.jpg)
Piorun uderzył w grupę turystów w górach. Trzynaście osób trafiło do szpitali z oparzeniami
![Owoce wiciokrzewu łatwo pomylić z czerwoną porzeczką](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/06/wiciokrzew-850x491.jpg)
Dwulatka zjadła „jagódkę” prosto z krzaka. Owoc okazał się trujący. Płukanie żołądka uratowało jej życie
![Ratownicy wydobywają rannego za pomocą noszy- Hello Zdrowie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/06/baker-850x638.jpg)
HELLO PONIEDZIAŁEK: Pies pokonał 6,5 km, aby znaleźć ratunek dla swojego właściciela. Internauci: „To bohater! Zasługuje na medal”
![Karetka pogotowia- Hello Zdrowie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/06/adobestock_466003084_editorial_use_only-kopia-850x502.jpg)
Leżał na ulicy w kałuży krwi. Dorośli przechodzili obok, pomogły dopiero dwie dziewczynki
![Mężczyzna przy grillu](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/05/poparzone-dzieci-przy-grillu-hello-zdrowie-850x472.jpg)
Kolejne poparzone dzieci na SORze. Szpital apeluje do rodziców
![](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/05/wypadek-850x480.jpg)
„Zabezpieczały krwotoki, segregowały rannych. Dzięki nim poszkodowani żyją”. Młodzież z olsztyńskich szkół ruszyła na pomoc poszkodowanym w karambolu
![Jak udzielić pierwszej pomocy? Poznaj jej najważniejsze zasady](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2019/11/adobestock_135547478-kopia-850x548.jpg)
Jak udzielić pierwszej pomocy? Poznaj jej najważniejsze zasady
![Karetka pogotowia przed budynkiem SOR](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/05/adobestock_482720238_editorial_use_only-kopia-850x532.jpg)
85-latka zmarła na SOR w Wałbrzychu. Personel nie zauważył, że nie żyje
![Nauka pierwszej pomocy z użyciem fantomu](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/05/adobestock_649807869-kopia-850x567.jpg)
Zmiany w szkołach od września. MEN podjęło decyzję: rezygnacja z HiT-u i nowe, obowiązkowe zajęcia
![Tymon Pelcer z rodzicami i prezydentem - Hello Zdrowie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/05/basen-850x540.jpg)
Dziewięciolatka tonęła na basenie. Jej życie ocalił szkolny kolega Tymek. „Jesteś naszym bohaterem” – piszą internauci
![mł. insp. Piotr Wojciechowski Naczelnik Wydziału Transportu z Komendy Wojewódzkiej Policji w Olsztynie - Hello Zdrowie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/05/komenda-850x468.jpg)
1,5 roczny chłopiec był nieprzytomny i siny. Jego życie uratował policjant z Olsztyna
![Taylor Swift](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/05/piosenka-taylor-swift-moze-uratowac-zycie-hello-zdrowie-gettyimages-2053082739-850x447.jpg)
Piosenka Taylor Swift może uratować komuś życie. „Gwarantuję wam, że to było celowe”
![Kadr z nagrania ze szpitala w Tajwanie, kiedy położne trzymają łóżeczka](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/04/szpital-1-850x425.jpg)
Ze wszystkich sił trzymały łóżeczka z noworodkami, kiedy trzęsła się ziemia. „To naturalny instynkt personelu położniczego”
![Resuscytacja krążeniowo-oddechowa jako pierwsza pomoc; na zdjęciu zajęcia z pierwszej pomocy- Hello Zdrowie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2019/04/adobestock_650952612-kopia-850x629.jpg)
Resuscytacja krążeniowo-oddechowa jako pierwsza pomoc
![Paula Rzewuska: Praca z psem potrafi odmienić człowieka, na zdjęciu: Paula i Gebo /fot. Karina Wilk](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/03/paula-i-gebo-karina-wilk-kopia-850x476.jpg)
Paula Rzewuska: Praca z psem potrafi odmienić człowieka. Mnie nauczyła, jak żyć w zgodzie ze sobą i w balansie z naturą
![Na zdjęciu fantom do ćwiczeń z zakresu udzielania pierwszej pomocy- Hello Zdrowie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/01/adobestock_110328080-850x567.jpeg)
Uczniowie dowiedzą się jak ratować życie. Resort edukacji połączy siły z fundacją WOŚP
![12-letni Bartek](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/01/bartek-powiat-olsztynski-850x478.jpg)
12-letni Bartek bohaterem. Chłopiec uratował życie swojej babci
![Przemarznięta 29-latka wzywała pomocy, ale nikt nie zareagował - na zdjęciu kobieta okryta kocami termicznymi Hello Zdrowie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/01/sm1-850x472.jpg)
Leżała w śniegu i przez dwie godziny wzywała pomocy. Nikt nie zareagował. „Jej ubranie było mokre, a twarz i ręce sine”
![Na zdjęciu strażacy ochotnicy jadący quadem do poszkodowanej](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/01/quad-850x578.jpg)
Strażacy wsiedli na quada, żeby ratować życie noworodka. „Wiedzieli, że każda sekunda odgrywa ogromne znaczenie”
![Pani Teresa spędziła na kozetce na SOR-ze pięć dni](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/01/adobestock_187079059-kopia-850x567.jpg)
78-latka spędziła pięć dni na kozetce SOR-u. „To miał być jakiś rodzaj selekcji naturalnej” – mówi córka kobiety
![Kobieta podczas ataku padaczkowego](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/01/pierwsza-pomoc-atak-padaczkowy-hello-zdrowie-gettyimages-1164559903-850x514.jpg)
Łyżka służy do jedzenia zupy, a nie do zatrzymania ataku padaczkowego. Ratownik medyczny pokazał mocne zdjęcie i apeluje
!["Świecące mandarynki" to hit z Instagrama - na zdjęciu mandarynki w metalowym pojemniku, pomiędzy owoce wsunięte zimne ognie Hello Zdrowie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/01/adobestock_129547346-kopia-850x591.jpg)
„Świecące mandarynki” to hit z Instagrama. Ekspertka ostrzega: „To nie jest idealny eksperyment dla dzieci”
![Na zdjęciu przystrojona choinka- HelloZdrowie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2023/12/adobestock_537839586-kopia-850x567.jpg)
„Na szczęście było wystarczająco dużo powietrza, aby maluch mógł oddychać”. Lekarki ostrzegają przed świątecznymi dekoracjami
![Szpitalny korytarz](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2023/11/zaginiona-nastolatka-nie-zyje-hello-zdrowie-850x567.jpg)
Zaginiona 14-latka nie żyje. Przez kilka godzin siedziała przed sklepem. Mijały ją dziesiątki osób
![Na zdjęciu Grupa Ratownictwa PCK Olsztyn- HelloZdrowie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2023/11/zdjecie-whatsapp-2023-05-21-o-19-17-25-kopia-850x557.jpg)
„Pewien pan wrócił po tygodniu i był zdziwiony, że go szukamy, bo przecież poszedł tylko się przejść”. Wolontariusze PCK o tym, jak się szuka zaginionych
![Na zdjęciu uszkodzona pociskiem karetka i idący przed nią lekarz. Zdjęcie ze Strefy Gazy- HelloZdrowie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2023/10/en_01599530_1652-kopia-1-850x567.jpg)
Lekarze bez Granic: W konfliktach zbrojnych zawsze najbardziej cierpi ludność cywilna
![Na zdjęciu kadr z trzęsienia ziemi w Maroku](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2023/09/gettyimages-1657871382-kopia-850x567.jpg)
„Nie mamy jedzenia. Nie mamy chleba ani warzyw. Nie mamy nic” – rozpaczają mieszkańcy, którzy ocaleli z trzęsienia ziemi w Maroku
![oparzenia - lekarz zakłada opatrunek na rękę](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2019/01/oparzenia-rodzaje-leczenie-850x567.jpg)
Stopnie oparzenia – pierwsza pomoc w przypadku oparzeń
![](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2019/02/adobestock_444678876-kopia-850x650.jpg)
Jak rozpoznać przegrzanie organizmu i udzielić pierwszej pomocy?
![Na zdjęciu pokazowa akcja ratunkowa w pociągu SKM](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2023/07/20230727154729akcjaratunkowa1_732-490-kopia-850x480.jpg)
„Dajmy kobietom równe szanse, gdy chodzi o ratowanie ich życia”. Sam sprzęt to za mało, trzeba przestać myśleć o wstydzie
![Na zdjęciu młodzi ludzie skaczą do wody z łódki- HelloZdrowie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2023/07/adobestock_335744074-kopia-2-850x591.jpg)
„To jak upadek na beton!”. Ratownicy ostrzegają przed śmiertelnie groźnym trendem
![5-letnia Lena zadzwoniła na numer alarmowy 112 i uratowała życie swojej mamy - na zdjęciu dziewczynka trzyma przy uchu telefon HelloZdrowie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2023/07/adobestock_361669310-kopia-850x448.jpg)
Pięciolatka zadzwoniła na 112 i uratowała mamę. Dyspozytorce powiedziała: „Leży w łazience, ma malutkie dziecko”
![](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2023/05/sier-850x425.jpg)
„Dźwięk, który wtedy usłyszałem zapamiętam na całe swoje życie”. Policjant uratował życie 11-dniowemu dziecku
![](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2023/05/adobestock_179213728-kopia-850x489.jpg)
9 popularnych mitów na temat pierwszej pomocy. Rozprawia się z nimi Ane Piżl, ratownica medyczna
![Ratownik medyczny o błędach systemu szkoleń z pierwszej pomocy](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2023/05/yanek-850x442.jpg)
„W Polsce każdy może szkolić z czarów-marów i wihajstrów, wystawić fakturę i wręczyć dyplom”. Ratownik medyczny o błędach systemu szkoleń z pierwszej pomocy
![](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2023/04/gettyimages-1164559903-kopia-850x523.jpg)
Prosty, a ratuje życie. Ane Piżl dzieli się manewrem ratowniczym, którego może nauczyć się każda z nas
![](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2019/11/adobestock_279699463-1-kopia-850x567.jpg)
Opatrunek okluzyjny – na paznokcie, pięty, klatkę piersiową
![](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2023/04/gettyimages-1295788775-kopia-850x425.jpg)
„W pracy jesteśmy ostrożni, ale kiedy mamy wolne, to tak, jakby nie obowiązywały nas prawa fizyki” – o błędach popełnianych podczas popularnych aktywności mówi ratownik medyczny
![](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2019/11/adobestock_281005902-kopia-850x514.jpg)
Jak wygląda użądlenie osy? Czy trzeba się go obawiać?
![Trzęsienie ziemi w Turcji](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2023/02/gettyimages-1247157544-kopia-850x567.jpg)
Matka z dwójką dzieci wyciągnięta spod gruzów po 228 godzinach od trzęsienia ziemi. W Turcji i Syrii wciąż zdarzają się cuda!
![](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2023/02/gettyimages-1464117751-kopia-1-850x567.jpg)
Niemowlę uratowane spod gruzów po 128 godzinach! Eksperci mówią o cudzie
![Kobieta z psem i kotem](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2023/01/chewy-gwztum_ymcg-unsplash-kopia-2-850x567.jpg)
Pierwsza pomoc zwierzętom. Jak prawidłowo wykonać resuscytację u psa lub kota? Radzi lekarz weterynarii
![Kobieta](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2021/12/istock-862664404-850x567.jpg)
Pierwsza pomoc przy urazach oczu przez fajerwerki. Większość osób wykonuje ją źle
![](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2022/12/smile-warsaw-glowne-kopia-850x597.jpg)
Przyjechali do Polski z całego świata, pomagają bezdomnym warszawiakom – poznajcie Smile Warsaw
![](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2022/12/pan-marek-kopia1-850x638.jpg)