Pierwsza pomoc – podstawowe zasady, jak bezpiecznie jej udzielić?

Niezwykle przydatna i bezcenna umiejętność w momencie zagrożenia czyjegoś życia lub zdrowia. Pierwszej pomocy przedmedycznej powinna udzielić każda osoba, która ma jakiekolwiek podstawy na ten temat. Jakie są zasady pierwszej pomocy? Gdzie można się jej nauczyć? O czym należy pamiętać, podejmując działanie? Kiedy można jej zaniechać?

Zasady udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej

Jako świadek lub uczestnik wypadku każdy ma obowiązek udzielić pomocy osobom poszkodowanym pod warunkiem, że miejsce wypadku jest bezpieczne. Jeśli jest, można podjąć kroki związane z pierwszą pomocą przedmedyczną. Oto co należy wówczas zrobić:

1. podejść do poszkodowanego i sprawdzić jego stan;
2. jeśli osoba jest nieprzytomna, należy spróbować nawiązać z nim kontakt głosowy lub fizyczny;
3. jak najszybciej należy wezwać pomoc pod numerem 112 lub 999;
4. udrożnić drogi oddechowe;
5. jeśli poszkodowany jest nieprzytomny, ale oddycha, należy ułożyć go w pozycji bocznej ustalonej i sprawdzać oddech średnio co minutę;
6. jeśli poszkodowany doznał złamania, należy usztywnić kończynę;
7. jeśli poszkodowany nie oddycha, należy wykonywać resuscytację krążeniowo-oddechową, czyli 30 uciśnięć klatki piersiowej na głębokość 5-6 cm i 2 wdechy (przez maseczkę) aż do przyjazdu karetki.

Jakie informacje należy przekazać dyspozytorowi?

Precyzyjne dane zarówno o stanie zdrowia osoby poszkodowanej, jak i dane lokalizacyjne miejsca, w jakim się on znajduje, są kluczowe, by fachowa pomoc nadeszła jak najszybciej. Informacje, które należy przekazać dyspozytorowi:

• imię i nazwisko osoby dzwoniącej,
• dokładne miejsce wypadku (nazwa ulicy, numer budynku, charakterystyczne obiekty w pobliżu, itd.),
• opis tego, co się stało,
• ile osób jest poszkodowanych i w jakim są stanie,
• czy udzielona została pierwsza pomoc, a jeśli tak, w jakim zakresie,
• czy istnieją jakieś zagrożenia dla poszkodowanego lub osób w pobliżu.

Rozmowy z dyspozytorem nie należy kończyć, dopóki sam nie wyrazi na to zgody. W razie konieczności może on też instruować dzwoniącego, jak należy wykonywać pierwszą pomoc przedmedyczną w razie wątpliwości.

Czy udzielenia pierwszej pomocy można odmówić?

Tak. Są sytuacje, kiedy nie można udzielić poszkodowanemu pomocy. Obowiązuje bowiem zasada, że najważniejsze jest bezpieczeństwo osoby udzielającej pomocy oraz innych osób znajdujących się w pobliżu. Dlatego tak ważna jest umiejętność oceny sytuacji i podjęcia decyzji, czy nic nikomu nie zagraża.

Oto niektóre sytuacje, w których niemożliwa jest pomoc:

• natężony ruch na ulicy,
• pożar, zagrożenie pożarem lub zadymienie,
• zagrożenie wybuchem,
• zagrożenie zawaleniem się budynku,
• agresja osoby poszkodowanej,
• złe warunki atmosferyczne,
• zagrożenie porażenia prądem,
• zagrożenie zarażenia wirusem HIV, HBV, HCV.

Może zdarzyć się tak, że mimo istniejącego niebezpieczeństwa osoba poszkodowana, kiedy jest przytomna, namawia innych, by udzielili jej pomocy. Trzeba wówczas zachować zimną krew i nie dać sobą manipulować. Jedyne, co można zrobić w takiej sytuacji, to wezwanie służb ratowniczych.

Warto przynajmniej raz w życiu wziąć udział z kursu pierwszej pomocy. Dzięki nabytej wiedzy można zagwarantować bezpieczeństwo sobie i innym ludziom w razie wypadku lub niebezpiecznej sytuacji, a nawet uratować życie.

O tym należy pamiętać…

Jeśli osoba decyduje się na podjęcie działania i udzielenie pierwszej pomocy, powinna działać zdecydowanie i przejąć inicjatywę nad sytuacją. Jeśli ratujący jest sam, a poszkodowanemu nie zagraża niebezpieczeństwo, powinien niezwłocznie zawiadomić o wypadku odpowiednie służby. Jeśli zaś poszkodowany wymaga szybkiej pomocy, a w pobliżu znajdują się inni ludzie, ratujący powinien zdecydowanie delegować zadanie kontaktu z pogotowiem innej osobie.

Jeśli jest się świadkiem wypadku, w którym ktoś ucierpiał i potrzebna jest pomoc, nie można przejść obok tego obojętnie. Bardzo często udzielenie szybkiej pomocy, nawet jeśli nie jest profesjonalna, zapobiega trwałym urazom, kalectwu, ratuje zdrowie, a często życie. Warto o tym pamiętać.