Przejdź do treści

Czym jest lateralizacja rzepek kolanowych – przyczyny i objawy zjawiska, powszechne metody leczenia

kobieta zakładająca sobie opaskę na kolano po lateralizacji rzepki
Fot. supattra / Adobe
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Lateralizacja rzepki to zdolność przesuwania się jej na boki i w pionie, którą można obserwować jako fizjologiczną umiejętność w spoczynku bądź patologiczną reakcję w trakcie pracy wywołaną przez uszkodzenia struktur kolana. Nadmierna lateralizacja rzepek powinna zostać poddana leczeniu.

Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami

lek. Marta Dąbrowska
Marta Dąbrowska
lekarz

Patologiczna lateralizacja rzepki zwykle oznacza kontuzję stawu kolanowego, która dotyka najczęściej osoby aktywne fizycznie, powoduje silne dolegliwości bólowe, znaczny dyskomfort w pracy kolana i ogólną dysfunkcjonalność kończyny dolnej. Nieprawidłowa lateralizacja rzepki kolana może powrócić do właściwej ruchomości przy pomocy ćwiczeń, stabilizatorów i odpowiedniego odpoczynku.

W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:

Odporność
Estabiom Junior, Suplement diety, 20 kapsułek
28,39 zł
NOWOŚĆ
Odporność, Trawienie
Nasiona trybuły ogrodowej do samodzielnego wysiania, 1 g
2,00 zł
Odporność
Naturell Ester-C® PLUS 100 tabletek
57,00 zł
NOWOŚĆ
Odporność, Multilac
Hello Box Odporność
129,99 zł
BESTSELLER
Odporność, Good Aging
Naturell Selen Organiczny 200 µg, 365 tabletek
73,00 zł
ból kolana

Co to znaczy lateralizacja rzepek?

Lateralizacja rzepki to fizjologiczna zdolność rzepki to przemieszczania się w pionie podczas pracy oraz w boki w trakcie spoczynku przy rozluźnionym stawie. Podczas ruchu stawu kolanowego rzepka ślizga się centralnie w bruździe pomiędzy kłykciami kości udowej pod wpływem równowagi mięśnia czworogłowego i odpowiedniego naprężenia struktur stawu kolanowego. Z kolei praca na boki związana jest z większą siłą głowy bocznej mięśnia czworogłowego uda, która naturalnie przesuwa rzepkę w swoim kierunku, czyli do boku. Kiedy jednak rzepka zsuwa się ze swojego fizjologicznego toru ślizgu, dochodzi do patologicznej lateralizacji rzepki kolana i kompresji jej masy przez pobliskie tkanki miękkie, powodując boczne przyparcie rzepki. Lateralizacja rzepki kolanowej może prowadzić do przeciążeń stawu rzepkowo-udowego, rozluźnienia torebki stawowej utrzymującej rzepkę na swoim miejscu, obkurczenia elementów stabilizujących rzepkę i ostatecznie uszkodzenia chrząstki stawowej.

Lateralizacja rzepki – przyczyny

Lateralizacja rzepek kolanowych rozwija się głównie u osób uprawiających regularną aktywność fizyczną, które poddają kolana znacznym obciążeniom, jednak schorzenie może wynikać również z wad budowy rzepki, nieprawidłowego jej położenia w stawie czy zaburzeń anatomicznych pozostałych struktur kolana. Do przyczyn lateralizacji rzepek kolanowych zaliczają się:

  • nieprawidłowości budowy nasady kości udowej, piszczelowej i rzepki, m.in. kształt, wielkość i przesunięcie osi położenia względem pozostałych elementów stawu;
  • nieprawidłowości tkanek miękkich, np. niestabilność struktur więzadłowych, wiotkość stawu, nieprawidłowe połączenia włókniste;
  • zaburzenia równowagi siły głowy bocznej i przyśrodkowej mięśnia czworogłowego uda;
  • koślawość kolan, zaburzenia osi kończyny dolnej, skrócenie długości nogi powodujące kompensacyjne nieprawidłowe ustawienie drugiej nogi w rotacji i zmiany rozkładu sił w kolanie podczas pracy.

Lateralizację rzepki obserwuje się częściej u kobiet ze względu na szerszą budowę miednicy, względem której aparat wyprostny stawu kolanowego ustawiony jest pod większym skosem i bardziej narażony na przeciążenia boczne i lateralizację rzepki w bok. Objawy patologicznej lateralizacji rzepek kolanowych to głównie dolegliwości bólowe nasilające się podczas ruchów wymagających zginania i obciążania stawu, obrzęk, tkliwość dotykowa, wrażenie przeskakiwania rzepki i widoczne ślizganie się jej pod powierzchnią skóry.

Zobacz także

Lateralizacja rzepki – leczenie

Leczenie kontuzji tego typu opiera się głównie na postępowaniu zachowawczym. Rehabilitacja to długotrwały proces ukierunkowany na modyfikacje anatomicznych struktur stawu kolanowego wywołujących lateralizację rzepek. W przebiegu usprawniania stawu stosuje się m.in.:

  • leki przeciwbólowe i przeciwzapalne,
  • ograniczenie aktywności sportowej,
  • ćwiczenia na lateralizację rzepki szczególnie aktywizujące mięsień czworogłowy, np. ćwiczenia rozciągające uda ściągające rzepkę w dół, uelastyczniające boczne struktury uda oraz rozciągające boczną powierzchnię kolana, a także ćwiczenia wzmacniające mięsień czworogłowy i jego głowę przyśrodkową. W ramach ćwiczenia na lateralizację rzepki zalecany jest trening stawu kolanowego, np. na rowerze stacjonarnym, przy czym należy zwrócić uwagę na odpowiednią wysokość siodełka; w trakcie pedałowania noga wyprostna powinna pozostać w lekkim zgięciu,
  • stabilizator na lateralizację rzepki, czyli orteza unieruchamiająca lub ograniczająca ruchomość i odciążająca staw kolanowy na czas rekonwalescencji,
  • kinesiotaping, czyli dynamiczne plastrowanie rzepki i mięśnia czworogłowego uda,
  • zimne okłady, jonoforezę, czyli wprowadzanie leków przez skórę kolana przy pomocy elektroterapii;
  • fonoforezę, czyli wprowadzanie leków przez skórę kolana przy pomocy ultradźwięków.

W sytuacji małej efektywności leczenia zachowawczego i utrzymujących się objawów wskazane jest leczenie operacyjne przywracające prawidłowe naprężenie struktur stawu kolanowego i ustawienie rzepki. Po zabiegu niezbędna jest rehabilitacja pooperacyjna ukierunkowana na uruchomienie kolana i przywrócenie mu prawidłowej funkcjonalności motorycznej.

Najnowsze w naszym serwisie

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Jak objawia się egzema i jak skutecznie pozbyć się plamek, wyprysków i nadżerek?

Białe plamy na paznokciach – co oznaczają i jak się ich pozbyć?

Kobieta - ból zeba

Co zrobić, kiedy boli ząb? Poznaj domowe sposoby, które przyniosą Ci ulgę!

Przelewanie w brzuchu – czy jest normalne? Co może oznaczać uczucie przelewania wody w brzuchu?

Uważano go za defekt skóry, a chorym podawano arszenik, jod i olej z wątroby dorsza. Jak kiedyś leczono toczeń

Bruzdy na paznokciach – podłużne, poprzeczne. Przyczyny i leczenie bruzd na paznokciach

„Medycyna konwencjonalna nie stoi w sprzeczności z medycyną integralną czy holistycznym podejściem do zdrowia. Przeciwnie, jest jej częścią” – mówi Orina Krajewska

Nazywano go „złotem duszy”, wierząc, że poprawia nastrój, podawano z winem i gotowano w ryżu. Jak kiedyś leczono złotem

Kobieta

Ty zawsze w trzech swetrach, a dalej ci zimno? Oto kilka możliwych przyczyn

„Dzięki współpracy z pacjentami czuję spokój i nie boję się chorób” – mówi Robert Statkiewicz, osoba współtworząca aplikację „Pacjenci Pacjentom”, członkum zarządu Fundacji Ludzie i Medycyna

Jak Polacy oceniają szpitale?

Pacjenci i pacjentki ocenili polskie szpitale. Najczęściej narzekali na brak poszanowania prawa do intymności i kiepskie jedzenie

5 codziennych zagrożeń dla kręgosłupa. Unikaj jak ognia!

Dłonie

Dziewczynce amputowano wszystkie kończyny. Winą błędna diagnoza lekarzy

Jeden z najlepszych szpitali na świecie znajduje się w Krakowie. „Za konsolą robota i chirurg, i chirurżka mają taką samą doskonałość”, mówi prezeska Joanna Szyman

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka / AdobeStock

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka

Jedna, "centralna" kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jedna, „centralna” kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jak opanować przetłuszczające się włosy? Kosmetyki i domowa pielęgnacja

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

cukier

Życie bez cukru. Co się zadzieje, kiedy odstawisz słodkości?

Kość ramienna – budowa i funkcje. Objawy złamania kości ramieniowej

×