4 min.
Czym jest lateralizacja rzepek kolanowych – przyczyny i objawy zjawiska, powszechne metody leczenia

Fot. supattra / Adobe
30.06.2022
„Zapisałem panu tabletki, które sprawią, że penis będzie mniej bolał. Proszę wrócić, jak będzie pan się chciał starać o dziecko”. Ekspertka o podwójnych standardach
30.06.2022
3 mokre ręczniki – tego potrzebujesz przy przegrzaniu organizmu. Gdzie je przyłożyć, wyjaśnia ratownik medyczny
30.06.2022
Zakładasz nogę na nogę? To jeden z wielu nawyków, których nie lubi dno miednicy. Mówi o tym fizjoterapeutka uroginekologiczna Monika Grzegorzewicz
30.06.2022
Meghan Markle o normalizacji poronienia i o aborcji. „To, co dzieje się w naszych ciałach, jest głęboko osobiste”
30.06.2022
Lek na nadciśnienie zniknął z aptek. Kolejne dostawy nie są planowane
Lateralizacja rzepki to zdolność przesuwania się jej na boki i w pionie, którą można obserwować jako fizjologiczną umiejętność w spoczynku bądź patologiczną reakcję w trakcie pracy wywołaną przez uszkodzenia struktur kolana. Nadmierna lateralizacja rzepek powinna zostać poddana leczeniu.
Spis treści
Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami
Marta Dąbrowska
lekarz
Patologiczna lateralizacja rzepki zwykle oznacza kontuzję stawu kolanowego, która dotyka najczęściej osoby aktywne fizycznie, powoduje silne dolegliwości bólowe, znaczny dyskomfort w pracy kolana i ogólną dysfunkcjonalność kończyny dolnej. Nieprawidłowa lateralizacja rzepki kolana może powrócić do właściwej ruchomości przy pomocy ćwiczeń, stabilizatorów i odpowiedniego odpoczynku.
W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:
Co to znaczy lateralizacja rzepek?
Lateralizacja rzepki to fizjologiczna zdolność rzepki to przemieszczania się w pionie podczas pracy oraz w boki w trakcie spoczynku przy rozluźnionym stawie. Podczas ruchu stawu kolanowego rzepka ślizga się centralnie w bruździe pomiędzy kłykciami kości udowej pod wpływem równowagi mięśnia czworogłowego i odpowiedniego naprężenia struktur stawu kolanowego. Z kolei praca na boki związana jest z większą siłą głowy bocznej mięśnia czworogłowego uda, która naturalnie przesuwa rzepkę w swoim kierunku, czyli do boku. Kiedy jednak rzepka zsuwa się ze swojego fizjologicznego toru ślizgu, dochodzi do patologicznej lateralizacji rzepki kolana i kompresji jej masy przez pobliskie tkanki miękkie, powodując boczne przyparcie rzepki. Lateralizacja rzepki kolanowej może prowadzić do przeciążeń stawu rzepkowo-udowego, rozluźnienia torebki stawowej utrzymującej rzepkę na swoim miejscu, obkurczenia elementów stabilizujących rzepkę i ostatecznie uszkodzenia chrząstki stawowej.
Lateralizacja rzepki – przyczyny
Lateralizacja rzepek kolanowych rozwija się głównie u osób uprawiających regularną aktywność fizyczną, które poddają kolana znacznym obciążeniom, jednak schorzenie może wynikać również z wad budowy rzepki, nieprawidłowego jej położenia w stawie czy zaburzeń anatomicznych pozostałych struktur kolana. Do przyczyn lateralizacji rzepek kolanowych zaliczają się:
- nieprawidłowości budowy nasady kości udowej, piszczelowej i rzepki, m.in. kształt, wielkość i przesunięcie osi położenia względem pozostałych elementów stawu;
- nieprawidłowości tkanek miękkich, np. niestabilność struktur więzadłowych, wiotkość stawu, nieprawidłowe połączenia włókniste;
- zaburzenia równowagi siły głowy bocznej i przyśrodkowej mięśnia czworogłowego uda;
- koślawość kolan, zaburzenia osi kończyny dolnej, skrócenie długości nogi powodujące kompensacyjne nieprawidłowe ustawienie drugiej nogi w rotacji i zmiany rozkładu sił w kolanie podczas pracy.
Lateralizację rzepki obserwuje się częściej u kobiet ze względu na szerszą budowę miednicy, względem której aparat wyprostny stawu kolanowego ustawiony jest pod większym skosem i bardziej narażony na przeciążenia boczne i lateralizację rzepki w bok. Objawy patologicznej lateralizacji rzepek kolanowych to głównie dolegliwości bólowe nasilające się podczas ruchów wymagających zginania i obciążania stawu, obrzęk, tkliwość dotykowa, wrażenie przeskakiwania rzepki i widoczne ślizganie się jej pod powierzchnią skóry.
Zobacz także
Lateralizacja rzepki – leczenie
Leczenie kontuzji tego typu opiera się głównie na postępowaniu zachowawczym. Rehabilitacja to długotrwały proces ukierunkowany na modyfikacje anatomicznych struktur stawu kolanowego wywołujących lateralizację rzepek. W przebiegu usprawniania stawu stosuje się m.in.:
- leki przeciwbólowe i przeciwzapalne,
- ograniczenie aktywności sportowej,
- ćwiczenia na lateralizację rzepki szczególnie aktywizujące mięsień czworogłowy, np. ćwiczenia rozciągające uda ściągające rzepkę w dół, uelastyczniające boczne struktury uda oraz rozciągające boczną powierzchnię kolana, a także ćwiczenia wzmacniające mięsień czworogłowy i jego głowę przyśrodkową. W ramach ćwiczenia na lateralizację rzepki zalecany jest trening stawu kolanowego, np. na rowerze stacjonarnym, przy czym należy zwrócić uwagę na odpowiednią wysokość siodełka; w trakcie pedałowania noga wyprostna powinna pozostać w lekkim zgięciu,
- stabilizator na lateralizację rzepki, czyli orteza unieruchamiająca lub ograniczająca ruchomość i odciążająca staw kolanowy na czas rekonwalescencji,
- kinesiotaping, czyli dynamiczne plastrowanie rzepki i mięśnia czworogłowego uda,
- zimne okłady, jonoforezę, czyli wprowadzanie leków przez skórę kolana przy pomocy elektroterapii;
- fonoforezę, czyli wprowadzanie leków przez skórę kolana przy pomocy ultradźwięków.
W sytuacji małej efektywności leczenia zachowawczego i utrzymujących się objawów wskazane jest leczenie operacyjne przywracające prawidłowe naprężenie struktur stawu kolanowego i ustawienie rzepki. Po zabiegu niezbędna jest rehabilitacja pooperacyjna ukierunkowana na uruchomienie kolana i przywrócenie mu prawidłowej funkcjonalności motorycznej.
Najnowsze w naszym serwisie

28.06.2022
Zimne poty – przyczyny i objawy towarzyszące. Jak leczy się nadpotliwość?

28.06.2022
Pień mózgu – budowa, funkcje, choroby i badania. Jakie objawy wskazują na jego uszkodzenie?

28.06.2022
Nerw błędny – budowa, przebieg, uszkodzenie i leczenie. Dlaczego nazywa się go „wędrowcem”?

27.06.2022
TEWL – co to jest? Objawy, przyczyny, zapobieganie, test
Udostępnij
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.
Podoba Ci się ten artykuł?
Tak
Nie
Powiązane tematy:
Polecamy

29.06.2022
„W 93,5 proc. byłam osobą nieżyjącą. W jednej chwili straciłam wszystko. Ale po stracie też jest życie” – mówi Aleksandra Cymerman, która pomaga osobom dotkniętym traumą

28.06.2022
„Zawsze noszę w torebce cukierki chili”. O życiu z chorobą schizoafektywną opowiada Dorota Solarska, autorka książki „Artystka przetrwania”

26.06.2022
„Kobiety uczą się zachowań społecznych na zasadzie kopiuj-wklej, aż osiągają biegłość, która czyni ich autyzm niewidzialnym”. O życiu i kobiecości ze spektrum autyzmu mówi psycholożka i nauczycielka jogi Agata Ucińska

25.06.2022