Czym jest mykoplazma? Jakie są drogi zakażenia, objawy infekcji i metody leczenia?

Mykoplazmy to najmniejsze, chorobotwórcze bakterie. Zależnie od gatunku mogą powodować infekcje układu oddechowego i moczowego. W leczeniu mykoplazmozy stosuje się antybiotyki.

Mykoplazmą można się zarazić poprzez kontakt z chorym człowiekiem. U ludzi wykryto 17 gatunków bakterii. Najczęściej występujące to Mycoplasma pneumoniae, która powoduje infekcję układu oddechowego, oraz Mycoplasma hominis, Ureaplasma parvum/urealitycum, które wywołują infekcję układu moczowo-płciowego.

Czym jest mykoplazma i jak można się nią zarazić?

Mykoplazmy to bardzo małe bakterie, które powodują chorobę, mykoplazmozę. Drobnoustroje nie posiadają ściany komórkowej, są więc odporne na wiele antybiotyków, działających na tę strukturę. Bakterie przylegają do błoń śluzowych człowieka, co prowadzi do rozwoju zakażenia. Częściej dochodzi do zakażenia mykoplazmą u dzieci niż u osób dorosłych.

Chorobotwórczym patogenem jest w tym przypadku Mycoplasma pneumoniae, która prowadzi do rozwoju infekcji układu oddechowego. Zdarza się, że choroba przybiera postać epidemiczną, którą obserwuje się w większych skupiskach ludzkich, np. w szkole. Do zakażenia bakterią dochodzi drogą kropelkową, często dorośli zarażają się od dzieci. Objawy mykoplazmy występują po ok. 2–3 tygodniach od kontaktu z chorą osobą. U dzieci do 5. roku życia infekcja zazwyczaj obejmuje górne drogi oddechowe. U dzieci starszych i dorosłych częściej występuje zapalenie oskrzeli i mykoplazmatyczne zapalenie płuc.

Mykoplazmy genitalne przenoszone są u ludzi dorosłych drogą płciową. Drobnoustroje częściej kolonizują kobiecy układ moczowy. Do infekcji bakteryjnej może również dojść u noworodka, który przechodzi przez drogi rodne. Zazwyczaj nie jest to jednak permanentna kolonizacja.

Objawy mykoplazmozy

Objawy infekcji mykoplazmatycznej są zależne od gatunku bakterii, który spowodował chorobę. Mycoplasma pneumoniae kolonizuje drogi oddechowe i prowadzi do powstania dolegliwości ze strony tego układu. Początkowe objawy choroby to ogólne osłabienie organizmu, bóle mięśniowe, gorączka, kaszel, ból głowy. Dolegliwości stopniowo przybierają na sile. Objawy ze strony przewodu pokarmowego, takie jak biegunka, nudności i wymioty, występują rzadko. Odkrztuszana plwocina ma biały kolor i zazwyczaj nie zawiera krwi.
Mycoplasma pneumoniae może doprowadzić do rozwoju pęcherzowego zapalenia błony bębenkowej, które objawia się silnym bólem ucha. Choroba może również powodować pojawienie się dolegliwości ze strony innych układów. Przyczyna powstania objawów neurologicznych czy kardiologicznych w przebiegu mykoplazmozy nie jest poznana.

Mykoplazmy genitalne odpowiadają za rozwój nierzeżączkowego zapalenia cewki moczowej. Objawy tej choroby to ból i pieczenie podczas oddawania moczu oraz wyciekająca z cewki wydzielina. Zdarza się, że choroba przebiega bez żadnych widocznych dolegliwości. Mykoplazmy genitalne mogą również powodować zakażenie wód płodowych oraz zbyt wczesny poród.

Diagnostyka mykoplazmozy

Zakażenie mykoplazmozą jest praktycznie niemożliwe do odróżnienia od infekcji układu oddechowego spowodowanych przez inne bakterie lub wirusy. Objawem, który może wskazywać na obecność mykoplazmy, jest przedłużający się przebieg choroby oraz obecność objawów pozapłucnych. Podobnie jak w przypadku innych infekcji układu oddechowego, badaniem z wyboru jest wykonanie zdjęcia rentgenowskiego (RTG) klatki piersiowej, które pozwala uwidocznić zmiany w płucach. Obecności bakterii mykoplazmy w płucach nie towarzyszą zmiany osłuchowe podczas badania stetoskopem.

Inne badania na wykrycie drobnoustroju są rzadko stosowane. Badanie krwi na mykoplazmę nie jest celowe, ponieważ specyficzne dla choroby przeciwciała pojawiają się bardzo późno. Hodowla bakterii na specjalnych podłożach jest możliwa, jednak trwa bardzo długo, gdyż bakteria cechuje się powolnym wzrostem.

Diagnostyka zakażeń mykoplazmami genitalnymi jest utrudniona z racji powszechnego występowania drobnoustrojów w strukturach dolnego odcinka układu moczowo-płciowego. Zdarza się, że bakterie te występują u osób zdrowych i nie powodują żadnych objawów. Interpretacja wyników badań w kierunku obecności mykoplazm genitalnych jest więc znacznie utrudniona.

Leczenie zakażenia mykoplazmami

Leczenie mykoplazmozy jest zależne od rodzaju choroby i towarzyszących jej dolegliwości. Infekcja górnych dróg oddechowych nie wymaga specjalnej terapii. Stosuje się w tym przypadku naturalne leczenie mykoplazmozy, które polega na pozostaniu w domu i odpoczynku.

W razie zapalenia płuc i infekcji genitalnej stosuje się antybiotyki. Leczenie w tym przypadku trwa 14–21 dni. Przyjmowanie antybiotyków pozwala szybciej wrócić do zdrowia, jednak leczenie nie usuwa całkowite bakterii z organizmu.