Przejdź do treści

Dyspepsja – charakterystyka schorzenia, przyczyny i objawy. Jak przebiega leczenie dyspepsji?

dyspepsja - ból nad brzuchem
Fot. Africa Studio / Adobe
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Dyspepsja (łac. dyspepsia) to określenie zespołu objawów, które występują na skutek kłopotów z układem trawiennym. Potocznie mówiąc, jest to stan dyskomfortu w jamie brzusznej, który można podzielić na organiczny, czynnościowy lub niezdiagnozowany. Leczenie dyspepsji jest uwarunkowane przyczyną powstania.

Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami

lek. Marta Dąbrowska
Marta Dąbrowska
lekarz

Kłopoty z trawieniem mogą się pojawić na skutek szeregu czynników zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Wpływ na pojawienie się dolegliwości może mieć nerwica, choroby przewlekłe albo osłabiona reakcja przewodu pokarmowego. Charakterystycznymi dla dyspepsji objawamiból brzucha i uczucie pełności po posiłkach.  Jak sobie radzić z tym schorzeniem?

Co to jest dyspepsja?

Dyspepsja, termin pochodzący z języka greckiego, to określenie zespołu objawów związanych ze złym trawieniem. Z tym schorzeniem zmaga się blisko 20% populacji, a u połowy rozpoznanych przypadków przyczynę dyskomfortu trudno odnaleźć. Zmagają się z nią głównie osoby dorosłe, choć nie omija i dzieci.

W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:

BESTSELLER
Odporność, Good Aging
Naturell Selen Organiczny 200 µg, 365 tabletek
73,00 zł
NOWOŚĆ
Odporność
Przecier z owoców bzu czarnego ElPol, 300 ml
19,50 zł
NOWOŚĆ
Odporność, Multilac
Multilac Synbiotyk, 20 kapsułek
23,39 zł
Odporność
Naturell Ester-C® PLUS 100 tabletek
57,00 zł
Odporność
Naturell Immuno Hot, 10 saszetek
16,48 zł
Ćwiczenia oddechowe na trawienie

Dyspepsja – klasyfikacja

Zaburzenia trawienia mogą powstać na skutek szeregu czynników. To od nich jest zależny rodzaj dyspepsji, który zostanie zdiagnozowany u chorego. Klasyfikacja obejmuje:

  • dyspepsję organiczną, powstałą na skutek chorób układu pokarmowego, które mogą powodować dyskomfort w jamie brzusznej, np. choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, refluks, rak żołądka;
  • dyspepsję czynnościową, powstałą bez uchwytnej przyczyny, ten rodzaj występuje u blisko 60% chorych;
  • dyspepsję niezdiagnozowaną, która nie została do tej pory zbadana i występuje okresowo.

Przy dyspepsji ICD 10 (kod chorobowy jednostki) to K30. Nie obejmuje on “dyspepsji nerwicowej”, która powstaje na skutek stresu.

Dyspepsja czynnościowa

Dyspepsja (K30) czynnościowa to najczęściej diagnozowana postać dyspepsji u dzieci i dorosłych. Jej przyczyna pozostaje nieznana, ale za czynnik predysponujący do powstania uważa się osłabioną reakcję układu pokarmowego (zbyt późne opróżnianie się żołądka po posiłkach) i zwiększoną produkcję kwasu solnego w żołądku. Pod uwagę brano także zakażenie bakterią Helicobacter pylori, ale teoria nie została potwierdzona. Czynnościowe zaburzenia trawienia określa się niekiedy dyspepsją żołądka lub dyspepsją jelitową ze względu na problemy z motoryką przewodu pokarmowego.

Ze względu na występujące przy dyspepsji czynnościowej objawy można ją podzielić na dwa rodzaje: dyspepsję typu wrzodowego, której charakterystycznym symptomem jest ból w nadbrzuszu i dyspepsję typu motorycznego, której nie towarzyszą dolegliwości bólowe, ale chory odczuwa uczucie pełności po posiłkach, wzdęcia i nudności mimo zachowania prawidłowego rytmu wypróżnień.

Dyspepsję czynnościową rozpoznaje się na podstawie Kryteriów Rzymskich II, przy których rozpoznanie opiera się na objawach zaobserwowanych u chorego w okresie ostatnich 12 miesięcy.

Dyspepsja – objawy

Przy K30 (dyspepsji) objawy to charakterystyczne uczucie pełności po zjedzonym posiłku. Choremu towarzyszy dyskomfort i ból w nadbrzuszu, który nie ustępuje mimo wypróżnienia. Osoby chore mają wzdęcia i nudności, co powoduje, że tracą apetyt lub nie chcą spożywać posiłków, aby nie nasilać tych objawów. Uporczywe dolegliwości trwają miesiącami.

Zobacz także

Dyspepsja – diagnostyka

Podstawą do rozpoznania dyspepsji jest szczegółowy wywiad przeprowadzony z pacjentem oraz badanie endoskopowe przewodu pokarmowego (gastroskopia). Pomocna bywa również ultrasonografia jamy brzusznej. Badania wykonuje się, gdy zawodzi leczenie zachowawcze lub gdy u chorego wystąpiły objawy niepokojące, takie jak: nagła utrata wagi, żółtaczka, wymioty, krwawienie z przewodu pokarmowego albo stwierdzenie obecności guza w nadbrzuszu.

Dyspepsja – leczenie

Leczenie dyspepsji jest uwarunkowane rodzajem, który został zdiagnozowany u chorego. Jeśli objawy świadczą o dyspepsji organicznej, należy leczyć chorobę podstawową, która jest winowajcą zaburzeń. Przy dyspepsji czynnościowej leczenie jest zachowawcze. Chory musi zmienić nawyki żywieniowe i przez miesiąc przyjmować leki zalecone przez lekarza. Zazwyczaj stosuje się inhibitory pompy protonowej (IPP) lub antagonistów receptora histaminowego. Jeśli terapia okaże się nieskuteczna, podaje się leki rozkurczowe i prokinetyczne, a chorego kieruje na szczegółową diagnostykę. Odnalezienie przyczyny pozwoli zalecić bardziej skuteczne leczenie.

Dyspepsja – dieta

Dieta przy dyspepsji jest kluczowym elementem do złagodzenia dolegliwości. Chory musi zaprzestać palenia tytoniu i spożywania produktów, które mogą mieć działanie drażniące na śluzówkę żołądka. Posiłki powinny być lekkostrawne, mało słone i pozbawione tłuszczu.  Z jadłospisu muszą zniknąć potrawy ostre, kwaśne i smażone.

Bibliografia

Przytrzymaj
i odkryj

Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Tom I. Medycyna Praktyczna, Kraków 2005, s. 773-775.

Najnowsze w naszym serwisie

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Kobieta - ból zeba

Co zrobić, kiedy boli ząb? Poznaj domowe sposoby, które przyniosą Ci ulgę!

Przelewanie w brzuchu – czy jest normalne? Co może oznaczać uczucie przelewania wody w brzuchu?

Uważano go za defekt skóry, a chorym podawano arszenik, jod i olej z wątroby dorsza. Jak kiedyś leczono toczeń

Bruzdy na paznokciach – podłużne, poprzeczne. Przyczyny i leczenie bruzd na paznokciach

„Medycyna konwencjonalna nie stoi w sprzeczności z medycyną integralną czy holistycznym podejściem do zdrowia. Przeciwnie, jest jej częścią” – mówi Orina Krajewska

Nazywano go „złotem duszy”, wierząc, że poprawia nastrój, podawano z winem i gotowano w ryżu. Jak kiedyś leczono złotem

Kobieta

Ty zawsze w trzech swetrach, a dalej ci zimno? Oto kilka możliwych przyczyn

„Dzięki współpracy z pacjentami czuję spokój i nie boję się chorób” – mówi Robert Statkiewicz, osoba współtworząca aplikację „Pacjenci Pacjentom”, członkum zarządu Fundacji Ludzie i Medycyna

Jak Polacy oceniają szpitale?

Pacjenci i pacjentki ocenili polskie szpitale. Najczęściej narzekali na brak poszanowania prawa do intymności i kiepskie jedzenie

5 codziennych zagrożeń dla kręgosłupa. Unikaj jak ognia!

Dłonie

Dziewczynce amputowano wszystkie kończyny. Winą błędna diagnoza lekarzy

Jeden z najlepszych szpitali na świecie znajduje się w Krakowie. „Za konsolą robota i chirurg, i chirurżka mają taką samą doskonałość”, mówi prezeska Joanna Szyman

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka / AdobeStock

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka

Jedna, "centralna" kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jedna, „centralna” kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jak opanować przetłuszczające się włosy? Kosmetyki i domowa pielęgnacja

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

cukier

Życie bez cukru. Co się zadzieje, kiedy odstawisz słodkości?

Pulsujący ból głowy – jakie są przyczyny i co przyniesie ulgę?

Szybka utrata wagi – o czym może świadczyć nagłe chudnięcie?

Plaster na ręce

Wynalazek Polaków zdobył Nagrodę Jamesa Dysona 2022! „Inteligentny plaster” medyczną rewolucją

×