Przejdź do treści

Jak radzić sobie ze złością? Reakcje organizmu, choroby, leczenie i psychoterapia

Jak radzić sobie ze złością? Reakcje organizmu, choroby, leczenie i psychoterapia Pexels.com
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Złość to jedna z emocji podstawowych wyróżnionych przez Paula Ekmana w 1972 roku. Niestety złość powoduje w organizmie poważne napięcia psychogenne, czego skutkiem może być pojawienie się, po pewnym czasie, chorób psychosomatycznych.

Złość jako emocja 

Złość to emocja podstawowa, której najważniejszymi cechami są wzburzenie, irytacja, a czasami także elementy smutku. W niektórych przypadkach dochodzi do napadów złości, z którymi powiązana jest agresja. W sytuacji, gdy złość wyrażana jest w sposób akceptowalny społecznie, nie jest ona złą emocją. Po prostu pokazuje, że w otoczeniu dzieje się coś, co zagraża danej osobie, dlatego konieczna jest mobilizacja sił i poradzenie sobie z trudnościami. Zwykle złość jest emocją krótkotrwałą, chociaż bardzo intensywną.  

Jak organizm reaguje na złość? 

Ludzki organizm reaguje na złość w dosyć ewidentny i konkretny sposób. Do najważniejszych objawów można zakwalifikować: 

  • przyspieszony oddech, 
  • wzmożone tętno, 
  • napięcie mięśni, 
  • wysoki poziom wrażliwości na bodźce, 
  • czujność i poszukiwanie zagrażających sygnałów w otoczeniu, 
  • wrażenie ucisku w piersiach lub żołądku, 
  • gotowość do walki lub ucieczki.  

Zwykle złość może być cennym źródłem informacji o tym, co się dzieje w otoczeniu. Czasami ta emocja może być sygnałem ostrzegawczym, a tak dzieje się w przypadku gotowości do walki lub ucieczki, czyli w kontekście ewolucyjnym.

W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:

Zdrowie umysłu
Deep Focus from Plants 60 kaps. wegański
60,00 zł
Zdrowie umysłu
Less Stress from Plants 60 kaps. wegański
60,00 zł
Zdrowie umysłu
Miralo Sen, Suplement na dobry sen, 20 kapsułek
20,99 zł
Zdrowie umysłu
Miralo, Suplement diety wspomagający odporność na stres, 20 kapsułek
20,99 zł

Co odpowiada za wybuchy i napady złości? 

Wybuchy złości mogą być spowodowane przez stresogenne sytuacje, które powodują różne emocje i mogą być traktowane jako reakcja obronna organizmu. Niekontrolowane napady złości mogą być nieakceptowane społecznie i źle postrzegane przez otoczenie, dlatego dobrym rozwiązaniem jest rozmowa z psychologiem i omówienie swoich objawów oraz przyczyn danego zachowania.  

Choroby, których objawem jest złość 

W niektórych chorobach psychosomatycznych złość jest ważnym objawem. Obecnie wiele mówi się o tzw. chorobach zatrzymanego gniewu, do których można zakwalifikować bruksizm, sztywność kręgosłupa, a także napięciowe bóle głowy oraz problemy z jelitami i układem trawiennym. W takich przypadkach złość jest zatrzymywana i kumulowana w organizmie w postaci negatywnych emocji, które destrukcyjnie wpływają na niektóre z narządów lub funkcjonowanie człowieka.  

W przypadku wybuchów złości, można również mówić o poważniejszych chorobach, takich jak nadczynność tarczycy, zespół Cushinga, a także nowotwory. Najczęściej jednak niekontrolowane napady złości są związane z konkretnymi cechami osobowości oraz różnymi negatywnymi bodźcami zewnętrznymi. Poważną trudnością są na pewno niekontrolowane ataki agresji, które mogą być związane z zaburzeniami eksplozywnymi przerywanymi, czyli problemem psychicznym. To zaburzenie cechuje się nieproporcjonalnymi atakami złości i gniewu w stosunku do sytuacji, która je spowodowała.  

Kobieta

Jakie konsekwencje powoduje złość? 

Niestety napady złości oraz chroniczne poczucie, że jest się złym, może powodować wiele konsekwencji fizycznych i psychicznych. Najczęściej konsekwencją ciągłej złości są trudności w relacjach społecznych, ponieważ inni ludzie odsuwają się od nieprzyjemnego i rozgniewanego człowieka. Brak kontaktów społecznych i pozytywnego podejścia do życia może niestety doprowadzić do samotności, spadku samooceny, a nawet nastrojów depresyjnych. Dodatkowo konsekwencją nadmiernej złości mogą być różne choroby psychosomatyczne, a także poczucie ciągłego zmęczenia i braku energii życiowej.  

Sposoby radzenia sobie ze złością  

W sytuacji, gdy złość pojawia się tylko od czasu do czasu, zwykle wskazuje to po prostu na działanie negatywnych bodźców zewnętrznych lub wewnętrznych. Dużo poważniejszą sytuacją jest ta, w której złość jest chroniczna, występuje często lub wiąże się z wybuchami agresji. W takich przypadkach można zastosować samodzielnie różne ćwiczenia lub wybrać się do psychologa, czy też psychoterapeuty.  

Sprawdź koniecznie artykuł o atakach złości i sposobach radzenia sobie, a także informacje na temat tego, jak rozładować złość 

Czujesz, że przytłaczają cię emocje? Wypróbuj technikę samoregulacji STOP

Zalecane ćwiczenia 

Podstawą jest rozładowanie złości i innych negatywnych emocji w ciągu dnia. Bardzo duże znaczenie ma aktywność fizyczna, zarówno ta indywidualna, jak i zespołowa. Można zdecydować się na samodzielną jazdę na rowerze lub rolkach, wyjście do siłowni albo na zajęcia sportowe. Świetnym rozwiązaniem jest także uprawianie jogi lub medytacji, ponieważ działają one uspokajająco i relaksująco.  

 To jednak nie wszystko, ponieważ istotna jest praca nad własnym oddechem. Można przetestować metodę 4/6, która opiera się na wdechu przez 4 sekundy, wydechu przez 5 sekund i zatrzymaniu powietrza przez sekundę. Cały czas należy oddychać przeponowo, ponieważ łagodzi to skutki złości i stresu. Można również zredukować napięcie poprzez proste prace, takie jak sadzenie kwiatów w domowym ogrodzie, gotowanie. Ważne są również techniki relaksacyjne i trening uważności.  

Kiedy warto wybrać się do psychoterapeuty? 

Do psychoterapeuty warto wybrać się w sytuacji, gdy złość jest niekontrolowana, chroniczna i występuje wraz z agresją lub nadmiernym smutkiem. Specjalista może pomóc poprzez rozmowę, a także zadawanie różnych ćwiczeń, które umożliwią zrozumienie własnych emocji. Regularna praca z psychoterapeutą może przynieść doskonałe efekty, a także sprawić, że złość będzie pojawiać się rzadziej lub możliwe będzie zapanowanie nad nią.  

Dodatkowym rozwiązaniem jest trening zastępowania złości i agresji, którego celem jest walka z nieodpowiednimi zachowaniami oraz trudnymi emocjami. Ta metoda stosowana jest już od lat 70. XX wieku i cieszy się sporą popularnością. W ten sposób można zmniejszyć swoje zachowania agresywne, a zadbać o zwiększenie częstotliwości zachowań prospołecznych.  

Kiedy potrzebne jest leczenie szpitalne? 

Zwykle nie ma konieczności leczenia szpitalnego lub psychiatrycznego. Jeśli u danej jednostki występują niekontrolowane napady złości powiązane z agresją, wskazaniem może być leczenie farmakologiczne.  

 


Źródła:

http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-7cf6a9db-06e2-4cbc-b956-c65cd690d362 [dostęp: 08.12.2022] 

https://www.researchgate.net/publication/270271990_Kiedy_zlosc_motywuje_Spoleczne_funkcje_wyrazania_zlosci [dostęp: 08.12.2022] 

Zobacz także

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Psychoanaliza – czym się charakteryzuje koncepcja Freuda?

Terapia Gestalt – czym się charakteryzuje? Dla kogo jest odpowiednia?

Kobieta i mężczyzna

Czy to, że czasem nie chcecie się przytulać, jest powodem do zmartwienia? Kilka faktów o związkach i (nie)przytulaniu

Znak ewakuacyjny

7 kroków, by pokonać atak paniki. Jak się zachować, kiedy spotyka dziecko albo kogoś bliskiego?

Konfabulacja – czym jest, jakie są jej przyczyny i jak ją zdiagnozować?

Flashback – czym jest, jak sobie z nim radzić i gdzie szukać pomocy?

Dekompensacja – czym się charakteryzuje i jak ją leczyć?

Wojciech Eichelberger: „W pracy z lękiem uczymy się otwierać na niego. Nie uciekać, ale iść pod prąd lęku i zmierzać do jego źródła”

Kobieta siedzi na schodach

Skuteczne sposoby na powstrzymanie się przed impulsywnym zachowaniem. Poznaj złotą piątkę!

Paulina Pietrzak, Marianna Fijewska

Startuje cykl rozmów na żywo „Piątka mocy. Praktyczne rozmowy z psycholożką” w Hello Zdrowie!

Felinoterapia – kiedy jest wykorzystywana i kto może ją prowadzić? Nauka o kototerapii

Czy na pewno musisz mieć wszystko pod kontrolą? Co to jest omnipotencja i kogo dotyczy? 

Wstyd w łóżku. Jak go oswoić? Dlaczego nie należy go zwalczać?

Dorota Minta, psycholożka, psychoterapeutka

„PTSD z pracy? Znam takie przypadki” – mówi Dorota Minta, psycholożka i psychoterapeutka

Czym jest psychoterapia poznawczo-behawioralna (CBT)? Najważniejsze założenia, metody pracy i efekty

Typy osobowości według Junga – czym się charakteryzują i kiedy warto skorzystać z pomocy psychologa?

Resocjalizacja – czym jest, czy pomaga, jakie przepisy obowiązują? Zmiany w ustawodawstwie od marca 2023 roku

Kobieta trzyma psa na rękach

Stres. Jak sobie z nim radzić? Oto 14 pomysłów, jak poradzić sobie ze stresem

Kobieta

Przeżyłaś w swoim życiu traumę, jesteś zestresowana, nie możesz spać? Spróbuj TRE i po prostu zaufaj swojemu ciału

Czym jest bezsilność i jak się objawia? Jak sobie z nią radzić?

Mania – bliska siostra depresji. Czym się charakteryzuje i jak ją leczyć?

Czym jest awersja i jakie są jej rodzaje? Diagnoza i leczenie awersji seksualnej

„Ciałoneutralność to złoty środek, którego szukamy. Nie patrzmy na siebie skrajnie: muszę być chuda albo jestem gruba i okej, nic z tym nie robię” – mówi Oliwia Dąbrowska ze Szczerej Sfery

Czym są zaburzenia lękowe, jak je leczyć i jak sobie z nimi radzić na co dzień?

×