Psycholog – kto to jest? Jak wygląda wizyta u psychologa?

Psycholog to osoba, która zajmuje się stawianiem określonej diagnozy psychologicznej. Diagnoza ta powstaje na podstawie wyjątkowo dokładnego wywiadu z pacjentem, a także specjalistycznych testów psychologicznych. Diagnoza psychologiczna może dotyczyć bardzo wielu aspektów ludzkiego życia: od określonych predyspozycji, zdolności, przez opiniowanie o posiadaniu kompetencji do wykonywania określonego zawodu, po diagnostykę zaburzeń.

Psycholog to osoba, która nie tylko stawia diagnozę psychologiczną, lecz także zajmuje się udzielaniem profesjonalnej pomocy psychologicznej. Wykonywanie tego zawodu wymaga szerokiej wiedzy, którą adepci zdobywają na studiach psychologicznych.

Kim jest psycholog?

Psychologiem określić można osobę, która ukończyła studia magisterskie (II stopnia) na kierunku psychologia. Zawód psychologa koncentruje się przede wszystkim na dwóch typach działań. Jedną grupę stanowią kompetencje i działania diagnostyczne, drugą – udzielanie pomocy psychologicznej.

O ile wcześniej zawód psychologa nie cieszył się szczególnie dobrą opinią wśród społeczeństwa, o tyle obecnie traktuje się go jako zawód zaufania publicznego. Psychologia to studia, które dostarczają wiedzy dotyczącej:

• zachowań i procesów psychicznych,
• właściwości ludzkiej pamięci,
• sposobów uczenia się i zapamiętywania,
• sposobów myślenia,
• technik walki ze stresem,
• zasad postępowania w otoczeniu społecznym.

Psycholog kliniczny zaś to osoba, która po ukończeniu studiów magisterskich przeszła przez studia podyplomowe w zakresie psychologii klinicznej.

Psycholog a psychiatra – psychoterapeuta a psycholog

Psycholog, psychoterapeuta i psychiatra zajmują się dokładnie tą samą dziedziną ludzkiego życia, a więc psychiką, nie są to jednak zawody tożsame. Różnią się one kompetencjami, metodami diagnostyki, a także stosowanymi formami leczenia.

• Psychoterapeuta a psycholog – psychoterapeuta może być jednocześnie psychologiem, choć nie musi, warunkiem posługiwania się tym tytułem jest ukończenie studiów podyplomowych lub szkoły psychoterapii (szkolenia trwają 4 lata).
• Psycholog a psychiatra – psychiatra jest lekarzem, czego na pewno nie można powiedzieć o psychologu – ten pierwszy ukończył studia medyczne, a następnie zrobił specjalizację z psychiatrii.

Jakie kompetencje mają: psycholog, psychoterapeuta i psychiatra?

Psycholog nie ma takich samym kompetencji, jakie mają psychoterapeuta i psychiatra. Nie każdy z nich będzie w stanie rozwiązać ten sam problem psychologiczny. Zanim więc dojdzie do wizyty u psychologa lub psychiatry, warto uświadomić sobie ich kompetencje.

• Psycholog – zajmuje się poradnictwem, wykonuje testy psychologiczne; może wydawać zaświadczenia i orzeczenia psychologiczne, natomiast nie może stosować farmakoterapii; zajmuje się przede wszystkim problemami życia codziennego (kłopoty w pracy, przygnębienie, apatia, problemy w relacji z partnerem, diagnoza osobowości lub intelektu).
• Psychoterapeuta – zajmuje się długoterminową (kilka spotkań – kilka lat) terapią, której celem jest zmiana w funkcjonowaniu pacjenta; jego działania dotyczą przede wszystkim depresji, zaburzeń odżywiania, zachowań obsesyjno-kompulsywnych, objawów psychosomatycznych, zaburzeń snu.
• Psychiatra – opisuje objawy, stawia diagnozę psychiatryczną, stosuje przede wszystkim środki farmakologiczne, choć może także zalecić wspomaganie psychoterapią; zajmuje się przede wszystkim zaburzeniami osobowości (depresja, mania, schizofrenia).

Wizyta u psychologa – dla kogo?

Rozmowa z psychologiem ma na celu uzyskanie pomocy w bardzo różnych sferach życia człowieka. Od psychologa oczekuje się, że będzie on nie tylko wysoko wykwalifikowany, o odpowiednich kompetencjach, lecz także zaangażowany w swoją pracę, godny zaufania.

Psycholog pomóc może w wielu problemach:

• psycholog dla par to osoba, która pomaga rozwiązywać problemy w związku, relacji z drugą osobą, dostrzegać potrzeby partnera, uczyć dialogu i rozwiązywania konfliktów;
• psycholog dziecięcy bardzo często służy pomocą dzieciom zmieniającym szkołę, przechodzącym przez rozwód rodziców, skonfliktowanym z grupą rówieśniczą;
• psycholog sportowy służy wsparciem w definiowaniu sukcesu, własnych możliwości, celów do osiągnięcia; pomaga w pogodzeniu się z porażką i podniesieniu się po przegranej;
• psycholog dla młodzieży to osoba, z którą młodzi ludzie mogą przedyskutować obecne w ich życiu konflikty. Psycholog uczy zdystansowanego spojrzenia na własne zachowania, pozwala odkryć zasadność empatycznych zachowań, uczy, jak rozwiązywać konflikty z rodzicami.

To tylko przykłady pomocy, jaką na co dzień dla wielu różnych grup (tak wiekowych, jak społecznych, zawodowych i innych) może nieść psycholog. Psycholog szkolny na pewnym etapie życia może się okazać równie ważny, jak psycholog dla dorosłych. Psychologia uczy bowiem, że żadnego z problemów psychologicznych, osobowościowych, żadnego konfliktu ani zachowania nie można bagatelizować. W wielu przypadkach okazuje się, że psycholog nie tylko diagnozuje określone zachowania i style myślenia, które mogą za nimi stać, lecz także uczy spojrzenia z dystansu, które pozwala pacjentowi dostrzec błędność własnego zachowania.