Krup – objawy zapalenia krtani u dziecka i sposoby leczenia

Krup to ostre podgłośniowe zapalenie krtani – infekcja o podłożu wirusowym, najczęściej diagnozowana u dzieci poniżej 6 roku życia. Zapalenie krtani u dziecka objawia się przede wszystkim charakterystycznym, „szczekającym” kaszlem. Inne objawy zapalenia krtani u dziecka to duszności, chrypka i stan podgorączkowy. Leczenie zapalenia krtani sprowadza się przede wszystkim do stosowania glikokortykosteroidów. W ciężkim przebiegu choroby konieczna może być hospitalizacja dziecka.

Co to jest krup?

Krup to ostre podgłośniowe zapalenie krtani. Nazwa wywodzi się z angielskiego słowa „croup” oznaczającego ochrypły płacz. Historycznie określenie „krup” stosowane było w przebiegu ostrego błoniczego zapalenia krtani, wywoływanego przez maczugowca błonicy Corynebacterium diphtheriae. Od momentu wprowadzenia szczepień ochronnych przeciwko błonicy to schorzenie już praktycznie nie występuje – i określenie „krup” stosowane jest w przypadku wystąpienia wirusowej infekcji krtani.

Wirusowy krup najczęściej wywołany jest przez następujące wirusy:

• wirus grypy
• wirus paragrypy typu I
• enterowirusy
• rhinowirusy
• wirus RS.

Najczęściej krup diagnozowany jest u dzieci. Zapalenie krtani u dzieci występuje przede wszystkim między 6 miesiącem a 5 rokiem życia, ze szczytem zachorowań w 2 roku życia. Krup u dorosłych występuje bardzo rzadko. Na wystąpienie zapalenia krtani narażone są przede wszystkim dzieci o obniżonej odporności, przebywające w dużych skupiskach (przedszkola, żłobki). Ponadto dzieci, u których nie zrealizowano podstawowego kalendarza szczepień, są szczególnie narażone na błonicze zapalenie krtani. Zazwyczaj do rozwoju zapalenia krtani dochodzi w okresie jesienno – zimowym.

Zapalenie krtani – objawy u dziecka

Do zakażenia najczęściej dochodzi drogą kropelkową, przez wydzielinę z nosa lub gardła. Znacznie rzadziej do przeniesienia infekcji dochodzi po bezpośrednim kontakcie z zakażonym przedmiotem. Gdy rozwija się zapalenie krtani u dziecka, objawy pojawiają się nagle i zazwyczaj występują nad ranem lub nocą. Rozwija się stan zapalny krtani, prowadzący do obrzęku i zwężenia światła krtani. Konsekwencją jest utrudniony przepływ powietrza przez krtań, co manifestuje się pod postacią świszczącego oddechu, duszności oraz przyspieszonego i pogłębionego oddechu. Najbardziej charakterystyczny objaw zapalenia krtani to szczekający kaszel, mający charakter okazyjny lub bardzo częsty i uporczywy. Pozostałe objawy zapalenia krtani u dziecka to:

• stan podgorączkowy
• dreszcze
• katar
• powiększenie węzłów chłonnych
• chrypka
• problem z przełykaniem śliny i pokarmów

W przypadku zapalenia krtani u niemowląt objawy są takie same. Niekiedy zapalenie krtani ma poważny przebieg. Najbardziej niepokojące objawy, które powinny skłonić do natychmiastowej konsultacji z lekarzem to silne duszności, zaburzenia oddechu, utrata świadomości, a także sine zabarwienie skóry.

Diagnostyka zapalenia krtani

Rozpoznanie zapalenia krtani u dzieci możliwe jest na podstawie wystąpienia charakterystycznych objawów choroby. Podczas badania fizykalnego lekarz ocenia nasilenie świstu wdechowego, obecność sinicy, zaciąganie klatki piersiowej, a także świadomość dziecka. Niekiedy konieczne może być wykonanie badania pulsoksymetrem lub gazometrii.

W wątpliwych przypadkach konieczne może być różnicowanie krupu z reakcją alergiczną, obrzękiem naczynioruchowym, obecnością ciała obcego w drogach oddechowych lub oparzeniem chemicznym lub termicznym dróg oddechowych.

Jak leczyć zapalenie krtani u dzieci?

W łagodniejszym przebiegu choroby stosowane jest leczenie ambulatoryjne, cięższe przypadki wymagają leczenia szpitalnego. Gdy zdiagnozowane zostanie zapalenie krtani, czym leczyć tę chorobę? Leczenie jest przede wszystkim objawowe i sprowadza się do zredukowania obrzęku dróg oddechowych i ułatwienia oddychania. W tym celu zazwyczaj stosowane są glikokortykosteroidy – doustnie, dożylnie lub wziewnie. W przypadku spadku saturacji poniżej 92% stosowana jest tlenoterapia. Ponieważ krup ma podłoże wirusowe, w przebiegu choroby nie jest stosowana antybiotykoterapia.

Co na krtań u dziecka można jeszcze zastosować? W przypadku pojawienia się gorączki można podać dziecku paracetamol lub ibuprofen, nie należy natomiast stosować leków wykrztuśnych czy przeciwkaszlowych. Warto dbać o nawodnienie organizmu dziecka.

W przypadku ciężkiego przebiegu zapalenia krtani konieczna jest hospitalizacja, a sporadycznie wymagana jest intubacja pacjenta.

Bibliografia:

[1] Ślączka K., Zawadzka – Głos L., Stany zagrożenia życia w ostrych zapaleniach krtani u dzieci – ocena epidemiologii i postępowania; Nowa Pediatria 1/ 2014

[2] Zieliński R., Zakrzewska A., Ostre infekcje górnych dróg oddechowych u dzieci – podział morfologiczny, diagnostyka i terapia; Forum Medycyny Rodzinnej 2010, tom 4, nr 5