„Małpki” i papierosy wywołują cichą epidemię w Polsce. Naukowcy PAN przedstawili alarmujące dane
![W 2019 r. sprzedano w Polsce ok. 1,2 mld sztuk "małpek" / na zdjęciu puste butelki "małpki" pozostawione na stole HelloZdrowie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2023/09/adobestock_543328026_editorial_use_only-kopia-1140x760.jpg)
się ten artykuł?
Naukowcy z Komitetu Zdrowia Publicznego PAN alarmują o drastycznym wzroście liczby zgonów wywołanych spożyciem alkoholu i paleniem papierosów. Podkreślają, że winę za to ponosi przyzwolenie na wzrost sprzedaży „małpek” i reklamowanie zamienników papierosów jako „bezpieczniejszych dla zdrowia”.
Trzy miliony „małpek” dziennie
Na wtorkowej konferencji Komitetu Zdrowia Publicznego PAN, naukowcy przedstawili 14 tez opisujących stan zdrowia publicznego w Polsce. Alarmowali, że wzrasta spożycie alkoholu i papierosów, a co za tym idzie – ludzie umierają na choroby wywołane przez te używki.
„Palenie tytoniu jest najważniejszą przyczyną zgonów polskich mężczyzn (27 proc.) i drugą co do częstości przyczyną zgonów kobiet w Polsce (14 proc.). Badania prowadzone w Polsce pokazują, że wprowadzenie na rynek nowych produktów nikotynowych, bezpodstawnie reklamowanych jako bezpieczniejsze, poszerza grupę konsumentów uzależnionych od nikotyny” – poinformował prof. Wojciech Hanke.
Z danych statystycznych wynika, że pijemy i palimy coraz więcej i coraz częściej, a duży wpływ na rosnącą konsumpcję ma popularność „małpek”, czyli butelek o pojemności 100-200 ml, jak również zamienników papierosów reklamowanych jako „zdrowsze”. Z badania Synergion wynika, że po „małpki” codziennie sięgają 3 mln osób, z czego 600 tys. nawet dwa razy dziennie. Statystycznie co dziesiąty Polak kupuje codziennie małpkę.
„W 2019 r. sprzedano w Polsce ok. 1,2 mld sztuk małpek. Doszło do zwiększenia dostępności i zmiany stylu picia alkoholu. Papierosy i alkohol wywołują cichą epidemię w Polsce” – powiedział Hanke.
Jak podkreślił, wzrost spożycia alkoholu wywołało przede wszystkim obniżenie o 30 proc. akcyzy na napoje spirytusowe i kampania promująca tzw. „małpki”.
„Palacze mogliby płacić więcej”
Zdaniem dra Daniela Rybaczenko z Komitetu Zdrowia Publicznego PAN konieczna jest zmiana systemowa dotycząca reklamy i sprzedaży alkoholu i papierosów. Z kolei Anna Augustynowicz, prawniczka z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego zaproponowała wraz ze swoim zespołem zwiększenie współodpowiedzialności obywateli za zdrowie.
„Państwo ma konstytucyjny obowiązek dbania o zdrowie obywateli, ale można się zastanowić, czy obywatele mogą dołożyć coś od siebie w tej kwestii i być za to promowanymi” – zaznaczyła. „Oczywiście przed wprowadzeniem jakichkolwiek zmian potrzebna by była kampania społeczna, której celem byłoby wyjaśnienie, dlaczego nasze codzienne wybory dotyczące stylu życia są tak ważne i jak się przekładają na ogół społeczeństwa. W następnej kolejności można regulować wysokość składki zdrowotnej. Palacze mogliby płacić więcej” – dodała w rozmowie z PAP Augustynowicz.
Wspomniała też o wspieraniu osób, które już prowadzą zdrowy tryb życia. „Mogliby na przykład uzyskać pierwszeństwo w dostaniu się do sanatorium” – zaproponowała.
Augustynowicz w swoim wystąpieniu podkreśliła, że zdaje sobie sprawę z trudności znalezienia poparcia politycznego dla tego typu rozwiązań, ale warto w publicznej debacie mówić głośno, że ludzie, którzy o siebie dbają, zwalniają miejsce w systemie ochrony zdrowia dla osób naprawdę potrzebujących wsparcia.
Prof. Janusz Heitzman z Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie mówił o konieczności powołania w rządzie wiceministra ds. zdrowia publicznego. „Zdrowie publiczne należy do resortu zdrowia, opieki społecznej, ministerstwa finansów. Integracja międzyresortowa w zakresie zdrowia publicznego musi mieć odpowiednią rangę wykonawczą i przynajmniej stanowisko wicepremiera, który integrowałby politykę w zakresie zdrowia publicznego” – powiedział Heitzman.
Jego zdaniem zdrowie publiczne to nie tylko profilaktyka. „To także jakość życia, nowe technologie, sztuczna inteligencja i komunikacja młodego pokolenia ze starszym pokoleniem. Nad tym wszystkim na raz musimy pracować” – podsumował.
Źródło: PAP
Zobacz także
![Szukasz konstruktywnych postanowień noworocznych? "Na start chciałabym zachęcić do śledzenia ilości i częstotliwości spożycia alkoholu" - pisze Anna Cykowska](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2021/12/justin-aikin-x-6hb8_qe4a-unsplash-scaled-e1640695881341-850x541.jpg)
„Alkoholizm to zarówno uzależnienie od dobrej lampeczki wina do każdego obiadu, jak i od wódeczki w drinku po ciężkim dniu pracy” – uważa Anna Cykowska
![Borys Szyc / Facebook](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2020/02/pobrane-9-850x425.jpg)
„Jesteście państwo chorzy i to smutne. Ale to można leczyć. Trzeba tylko mieć odwagę dokonać zmiany…” Borys Szyc odważnie o swoim alkoholizmie
![kobieta](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2020/01/gettyimages-728770183-850x425.jpg)
„Kobietom uzależnionym od alkoholu jest gorzej niż mężczyznom. Dlatego mocniej maskują swoje nałogi” – mówi terapeuta uzależnień Michał Świerczek
Polecamy
![Michał Koterski- Hello Zdrowie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/07/en_01542012_0111-kopia-850x566.jpg)
Michał Koterski: „Moja mama czekała, kiedy usłyszy w słuchawce: 'Pani Iwono, pani syn nie żyje'”
![Prof. Michał Zembala - Hello Zdrowie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/06/en_01332519_0005-kopia-850x485.jpg)
„Mimo wsparcia rodziny i bliskich przegrał walkę z nałogiem”. Prof. Michał Zembala opublikował poruszający wpis na temat syna, który zmarł miesiąc temu
![złamany papieros na dłoni](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2019/01/jak-rzucic-palenie-850x567.jpeg)
Jak rzucić palenie? Domowe sposoby na rzucenie nałogu
![Kobieta patrzy przez okno. tekst dotyczy problemów DDA - dorosłych dzieci alkoholików - Hello Zdrowie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/05/diego-san-hrbtnumswcs-unsplash-kopia-850x566.jpg)