Przejdź do treści

Niedokrwistość aplastyczna – przyczyny, objawy i leczenie anemii

Mężczyzna siedzi zmartwiony w białym pokoju
fot. Syda Productions/AdobeStock
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Niedokrwistość aplastyczna to rzadka choroba występująca u określonej liczby osób pomiędzy 15. a 25. rokiem życia. Niekiedy pojawia się też u osób starszych. Dotyka głównie mężczyzn, chociaż zdarza się, że chorują również kobiety. Niedokrwistość polega na zaburzeniu prawidłowego funkcjonowania szpiku. Jej przebieg i objawy zależne są od postaci, jaką przyjmie.

Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami

lek. Marta Dąbrowska
Marta Dąbrowska
lekarz

Niedokrwistość aplastyczna polega na drastycznym spadku płytek krwi i zachodzeniu reakcji autoimmunologicznej organizmu. Powstaje jako wynik zaburzeń w funkcjonowaniu komórek macierzystych w szpiku kostnym. W prawidłowych warunkach szpik średnio co 120 dni wymienia krwinki czerwone. Może jednak dojść do sytuacji, kiedy szpik nie jest w stanie wytwarzać krwinek w potrzebnej liczbie i we właściwym momencie. Wówczas dochodzi do pojawienia się objawów związanych z początkiem niedokrwistości. Anemia aplastyczna u dzieci najczęściej uwarunkowana jest genetyką i wadami wrodzonymi. U osób dorosłych może być np. konsekwencją przyjmowania leków.

Postacie aplastycznej anemii i przyczyny jej rozwoju

Przyczyny niedokrwistości aplastycznej są różne i warunkują postać, jaką przybiera choroba. Punktem wspólnym jest drastyczny spadek, a nawet całkowity brak krwinek czerwonych. Zahamowany również zostaje podział pozostałych komórek krwi i dochodzi do zaburzenia funkcji komórki macierzystej w szpiku. Anemia aplastyczna może być uwarunkowaną genetycznie chorobą dziedziczną bądź przyjąć postać wady wrodzonej (zespół Diamonda i Blackfana, niedokrwistość Fanconiego). W przypadku postaci nabytej wśród przyczyn warunkujących jej rozwój wyróżnia się:

  • długotrwałe przyjmowanie leków przeciwpadaczkowych, przeciwnowotworowych, antybiotyków,
  • choroby autoimmunologiczne,
  • choroby krwi,
  • ciąża,
  • grasiczak,
  • wirusowe zapalenie wątroby,
  • zakażenie wirusem HIV, HBV lub HAV,
  • narażenie na promieniowanie (jonizujące, radioterapia).
Mocz i odczynniki

Niedokrwistość aplastyczna – objawy

W rozpoznaniu choroby wskazuje się trzy objawy chorobowe uzależnione od ilości spadku krwi:

  • postać nieciężka
    • liczba krwinek białych: < 1500 komórek w 1μl krwi
    • liczba krwinek czerwonych: < 60 000 komórek w 1μl krwi
    • liczba płytek krwi: < 50 000 komórek w 1μl krwi
  • postać ciężka
    • liczba krwinek białych: < 500 komórek w 1μl krwi
    • liczba krwinek czerwonych: < 20 000 komórek w 1μl krwi
    • liczba płytek krwi: < 50 000 komórek w 1μl krwi
  • postać bardzo ciężka
    • liczba krwinek białych: < 200 komórek w 1μl krwi
    • liczba krwinek czerwonych: < 10 000 komórek w 1μl krwi
    • liczba płytek krwi: < 20 000 komórek w 1μl krwi.

Niedokrwistość w zależności od przebiegu może objawiać się nagle bądź stopniowo. Co więcej, w początkowym stadium rozwoju przypomina inne jednostki chorobowe, również mające swoje źródło w zaburzeniu funkcjonowania szpiku (białaczka, chłoniak, zespół, mielodysplastyczny, niektóre z nowotworów). Pełna diagnoza dotycząca anemii aplastycznej zostaje postawiona po wystąpieniu i zatwierdzeniu przynajmniej trzech objawów. Otrzymany wynik wskazuje także na postać choroby.

W obrazie klinicznym u osób z niedokrwistością aplastyczną obserwuje się:

  • bladość,
  • uczucie kołatania serca,
  • bóle i zawroty głowy,
  • duszność,
  • zmęczenie i brak energii
  • gorączkę
  • silne zaczerwienienie dziąseł.

W celu potwierdzenia choroby hematolog kieruje pacjenta na badania laboratoryjne w kierunku niedokrwistości. Przy niejednoznacznych wynikach morfologii lekarz może zlecić wykonanie dodatkowych badań uzupełniających – biopsję aspiracyjną szpiku kostnego, badanie na potwierdzenie zakażeń wirusowych, badanie na obecność przeciwciał, badanie poziomu żelaza i witaminy B12, a także badanie na obecność arszeniku i innych toksyn.

Zobacz także

Anemia aplastyczna – leczenie

Leczenie niedokrwistości aplastycznej uzależnione jest od źródła jej powstania, a także tego, czy ma ona postać przejściową, czy ciężką, powodującą trwałe uszkodzenia szpiku. Etapy leczenia anemii wywołanej przez czynniki zewnętrzne (np. leki czy promieniowanie) zaczynają się od eliminacji z życia chorego toksyn powodujących spadek krwinek. Dodatkowo osoba dotknięta niedokrwistością dostaje leki stymulujące wytwarzanie szpiku kostnego i produkcję krwinek. Bardzo ważne jest przywrócenie zdolności krwi do podziału na poszczególne krwinki. Anemia, która powstała jako choroba autoimmunologiczna, leczona jest poprzez hamowanie działania układu odpornościowego, który w sposób patologiczny walczy sam ze sobą. W ciężkich przypadkach i zaawansowanym stadium anemii konieczne jest przetoczenie krwi, a nawet przeszczep szpiku kostnego. Anemia aplastyczna nie jest chorobą, którą można leczyć na własną rękę. Pacjent powinien ściśle stosować się do zaleceń lekarza hematologa. W leczeniu i przebiegu choroby bardzo ważne jest stałe nawadnianie. Dlatego wskazane jest picie 3 litrów wody dziennie, by nie dopuścić do odwodnienia organizmu.

Najnowsze w naszym serwisie

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Mycie rąk przez dziecko by była ochrona przed pasożytami w kale i tasiemczycą Hello Zdrowie

Tasiemiec w kale – jak go rozpoznać?

Przepuklina udowa u kobiety Hello Zdrowie

Przepuklina udowa – jakie leczenie podjąć w jej przypadku?

Badanie tympanogram kobieta u lekarza Hello Zdrowie

Tympanometria – na czym polega badanie? Czy jest bolesne?

Przedawkowanie magnezu – czy jest możliwe? Jak się objawia?

Gert-Jan Oskam

Sparaliżowany mężczyzna po 12 latach zaczął chodzić. Pomogła pionierska operacja w Szwajcarii

Stopa kobiety na mchu modzele i nagniotki Hello Zdrowie

Czym są nagniotki i jak się ich pozbyć?

Kobieta dostaje zastrzyk z heparyny.

Heparyna – zastosowanie, przeciwwskazania i skutki uboczne

Kobieta cierpi na zatrucie pokarmowe

Zatrucie pokarmowe – objawy, leczenie, pierwsza pomoc

mierzenie ciśnienia krwi hipotensja

Hipotensja – zbyt niskie ciśnienie, które utrudnia funkcjonowanie

Kobieta leży chora w łóżku z chusteczkami, obok niej stoją lekarstwa

Stan zapalny w organizmie – o czym może świadczyć?

stopy i palce młotkowate na mokrym piasku

Czym są palce młotkowate? Jak je leczyć?

Obsesja to zaburzenie u kobiety Hello Zdrowie

Czym jest obsesja? Jak można ją leczyć?

Kobieta w czasie terapii behawioralnej

Czym jest terapia behawioralna i jakie niesie korzyści?

Ręka chorej na białaczkę osoby na szpitalnej pościeli_leukemia/HelloZdrowie

Leukemia, czyli białaczka – śmiertelnie niebezpieczny nowotwór

Traumatolog – czym się zajmuje? Kiedy warto się do niego udać?

Jakie są przyczyny zgagi? Jak sobie z nią radzić na co dzień?

Co to jest szpiczak mnogi? Objawy, rokowania, diagnostyka 

Cholesterol całkowity – co to? Kiedy jego poziom jest niebezpieczny?

Skąd się biorą pryszcze? Jak skutecznie się ich pozbyć?

Czym jest kolposkopia? Na czym polega? Interpretacja wyników

noworodek

Czym jest zespół kociego krzyku i jak leczyć to zaburzenie?

Podniebienie gotyckie – co to? Przyczyny, objawy, leczenie

Opryszczka w nosie. Jakie są jej przyczyny i sposoby leczenia?

Spuchnięta powieka – skąd się bierze? Jak sobie z tym radzić?