Osteoporoza – leczenie współczesne oferuje coraz więcej możliwości

W normalnych warunkach stare komórki kostne zastępowane są przez nowe, jednak w przebiegu osteoporozy procesy regeneracyjne ulegają osłabieniu. Kości stają się porowate i łamliwe, zmniejsza się ich masa. To choroba, która odbija się na codziennym życiu pacjentów, na szczęście istnieją skuteczne leki. Niektóre z nich wspierają odbudowę tkanki kostnej, inne mają zapobiegać jej degeneracji. Również stosowanie odpowiedniej profilaktyki może pomóc w walce z osteoporozą.

Kto leczy osteoporozę?

Jeżeli podejrzewasz u siebie osteoporozę, w pierwszej kolejności powinnaś udać się do lekarza pierwszego kontaktu, który przeprowadzi z tobą wywiad medyczny oraz zleci podstawowe badania, takie jak morfologia krwi. Jeżeli twoje przypuszczenia zostaną potwierdzone, zostaniesz skierowana do reumatologa, który wdroży bardziej szczegółową diagnostykę, m.in. densytometrię, czyli badanie promieniowaniem rentgenowskim, dzięki któremu lekarz może ocenić gęstość twoich kości.

Nowoczesne leczenie osteoporozy – przeciwciała

Jedną z najnowocześniejszych metod leczenia osteoporozy są przeciwciała. W terapii osteoporozy schorzenia wykorzystuje się denosumab, który osłabia czy wręcz hamuje RANKL – białko biorące udział w procesach metabolicznych. Odpowiada ono m.in. za degradację kości, a więc działanie omawianego przeciwciała polega na tym, że zmniejsza rozpad kości i wzmacnia je. Zastrzyki z denosumabem lekarz podaje raz na pół roku.

Inne przeciwciało wykorzystywane w leczeniu osteoporozy to romosozumab nakierowany na sklerostynę. Stymuluje wzrost kości oraz zmniejsza ich właściwości absorbcyjne. Te zastrzyki wykonuje się częściej, bo konieczne jest podanie podwójnej dawki raz na miesiąc. Możliwe skutki uboczne leczenia przeciwciałami to:

• rozwój poważnych infekcji,
• reakcje alergiczne lub dermatologiczne,
• bóle mięśniowo-szkieletowe,
• wysoki poziom cholesterolu.

Jak leczyć osteoporozę? Bisfosfonianami

Bisfosfoniany wykorzystywane są do leczenia nie tylko osteoporozy, ale także innych chorób, które prowadzą do zmniejszenia oraz uraty masy kostnej. Poza tym, że spowalniają one postęp choroby, pomagają także w odbudowie kości. Do substancji czynnych wykorzystywanych w terapii bisfosfonianami należą:

• kwas zoledronowy,
• rizedronian,
• ibandronian.

Jedynie kwas zoledronowy podaje się drogą kroplówkową. Ta droga jest także możliwa w przypadku ibandronianu. Pozostałe substancje pacjent przyjmuje wyłącznie doustnie. Częstotliwość przyjmowania tabletek jest zależna od dawki, jednak najczęściej przyjmuje się jedną pastylkę dziennie przez tydzień albo miesiąc. Zaleca się przyjmowanie ich rano, na pusty żołądek. Po spożyciu należy spocząć w pozycji siedzącej przez kolejne 30-60 minut. Terapia może wywołać następujące skutki uboczne:

• niestrawność,
• wrzody lub erozja przełyku,
• zgaga,
• martwica kości szczęki.

Leczenie osteoporozy lekami hormonalnymi

Doskwiera ci osteoporoza? Leczenie może obejmować stosowanie leków hormonalnych. Przykładowo, lekarz może zaproponować:

• selektywne modulatory receptora estrogenowego (SERM) – te leki mają podobny wpływ na kości jak estrogen, sprawiają, że są one gęstsze,
• analogi hormonu przytarczyc – to syntetyczne wersje hormony przytarczyc. Poza poprawą gęstości kości wzmacniają je oraz przyspieszają rozwój komórek kostnych,
• kalcytoninę – lek hamuje resorpcję kości oraz wpływa pozytywnie na zwiększenie ich masy.

W tym przypadku nie da się określić ani dawkowania, ani skutków ubocznych, ponieważ zależy to od rodzaju przyjmowanego leku. Taka terapia jest zawsze dobierana indywidualnie i też nie każdy może z niej skorzystać. U niektórych z kolei nie przyniesie żadnych rezultatów.

Hormonalna terapia zastępcza na osteoporozę (HTZ)

Jeżeli nie masz jeszcze 60. lat, lekarz może ci zaproponować hormonalną terapię zastępczą, jeżeli stwierdzi u ciebie wyższe ryzyko wystąpienia złamań kości. Ta metoda pozwala nie tylko kontrolować objawy osteoporozy, ale także menopauzy, sprawiając, że stają się łagodniejsze. Niestety, niektóre badania sugerują, że stosowanie HTZ wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia raka piersi. Poza tym inne możliwe konsekwencje to:

• zawał serca,
• udar,
• problemy z pamięcią,
• zakrzepica żył głębokich.

Czym spowodowana jest osteoporoza? Leczenie powinno obejmować suplementację

Osteoporoza może mieć wiele przyczyn, ale najczęściej dotyczy kobiet w okresie pomenopauzalnym, co wiąże się z utratą dużej ilości estrogenu w krótkim czasie. Poza tym jednym z powodów mogą być niedobory, przede wszystkim wapnia oraz witaminy D. Wapń jest bowiem głównym minerałem budującym kości, a z kolei witamina D odpowiada za jego przyswajalność.

W przebiegu osteoporozy warto zatem uzupełnić jadłospis w te dwa składniki. Nie sprawi to, że wyleczysz się z osteoporozy, ale dzięki takim działaniom z pewnością wzmocnisz swój układ ruchu i poprawisz jego funkcjonowanie oraz opóźnisz procesy degradacyjne tkanki kostnej. Jeżeli nie możesz dostarczyć odpowiedniej ilości wapnia i witaminy D wraz z pożywieniem, porozmawiaj ze swoim lekarzem prowadzącym o suplementach diety.

Czy leczenie osteoporozy obejmuje domowe sposoby?

Nie wyleczysz osteoporozy bez odpowiednich farmaceutyków, jednak zmieniając styl życia oraz dietę z pewnością wzmocnisz swoje ciało, a jeżeli poprawisz pewne aspekty jeszcze przed wystąpieniem pierwszych objawów, możesz skutecznie opóźnić procesy porowacenia kości. Co zatem należy zrobić? Oto kilka porad:

1. Ćwicz regularnie – jeżeli wprowadzisz do swojej codzienności treningi siłowe, wzmacniające oraz cardio, nie tylko poprawisz mobilność stawów, ale także wzmocnisz tkankę mięśniową, która stanowi podstawę dla szkieletu. A zatem silne mięśnie minimalizują ryzyko złamań,
2. Unikaj używek – zarówno palenie papierosów (również bierne), jak i picie alkoholu negatywnie wpływa na funkcjonowanie całego organizmu,
3. Zadbaj o odpowiednią podaż białka w diecie – białko jest bardzo ważne dla mocnych kości, zawiera też dużo wapnia. Warto więc jeść naturalny nabiał w postaci jogurtów, serów, kefirów czy maślanek.
4. Utrzymaj prawidłową masę ciała – nadprogramowe kilogramy obciążają cały układ ruchu i sprawiają, że ryzyko złamań osłabionych osteoporozą kości znacząco się zwiększa.
5. Nie unikaj słońca – promienie słoneczne sprawiają, że ludzki organizm wytwarza witaminę D, a, jak już wspominano, jest ona bardzo ważna, bo odpowiada za właściwe przyswajanie wapnia.

Pamiętaj, że to, co jesz oraz to, w jaki sposób żyjesz, ma ogromne znaczenie w kontekście zdrowia oraz sprawności twojego ciała, nie tylko w przypadku osteoporozy. Zmiana nawyków na lepsze zawsze będzie korzystna, dlatego już dzisiaj, małymi krokami, zacznij wprowadzać modyfikacje – z pewnością zaprocentują w przyszłości.

Bibliografia:

1. https://dailymed.nlm.nih.gov/dailymed/drugInfo.cfm?setid=258e1602-a3cf-4ccc-ca80-73dbbfb812ff [dostęp 15.10.2023].
2. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/osteoporosis/in-depth/osteoporosis-treatment/art-20046869 [dostęp 15.10.2023].
3. https://www.niams.nih.gov/health-topics/bone-health-and-osteoporosis [dostęp 15.10.2023].