Polisomnografia na chrapanie i bezdech senny. Na czym polega badanie?

Polisomnografia to dość skomplikowane i wymagające sporo przygotowań badanie snu, wykonywane w warunkach szpitalnych lub domowych. Polega na monitorowaniu snu od momentu zasypiania do całkowitego przebudzenia się. Dzięki badaniu polisomnograficznemu można zdiagnozować kilka poważnych problemów ze zdrowiem.

Polisomnografia pomocna jest w diagnozowaniu zaburzeń snu oraz chorób, które je wywołują. Podczas badania polisomnograficznego ocenia się, czy pacjent przechodzi odpowiednio przez wszystkie stadia snu, czy występują w trakcie snu bezdechy. Polisomnografia umożliwia również ustalenie poziomu tlenu we krwi oraz rejestruje reakcje organizmu na ewentualne bezdechy.

Kiedy warto poddać się polisomnografii?

Polisomnografia zalecana jest w przypadku osób, które wykazują w trakcie snu bardzo powszechne zaburzenia oddychania w postaci chrapania. Polisomnografię poleca się również osobom, które mają problemy z wybudzeniem się rano, a także zmagają się z bezsennością czy też mają niespokojny sen (nadmierna aktywność mięśniowa podczas snu, niemożność znalezienia sobie wygodnego miejsca, częste zmiany pozycji w trakcie spania).

Osoby, które powinny zgłosić się na badanie polisomnograficzne to te cierpiące na poranne bóle głowy oraz walczące z sennością w ciągu dnia i ciągłym zmęczeniem, mimo porządnie przespanej nocy. Takie objawy często pacjenci łączą z zaburzeniami pracy tarczycy, objawy te mogą się na siebie nakładać, wzmacniać nawzajem, a leczenie powinno obejmować również terapię zaburzeń snu.

Przygotowanie do polisomnografii

Polisomnografia trwa, a przynajmniej powinna trwać całą noc spędzoną w szpitalu, są jednak kliniki, które wykonują badanie w ciągu dnia, wymagając od pacjenta, żeby wcześniej nie spał określoną liczbę godzin, aby łatwiej zasnął. Takie badanie nie jest jednak miarodajne. Zmiana rytmu dobowego oraz wymęczenie organizmu brakiem snu powoduje zakłamanie wyników badania, sen może bowiem znacznie odbiegać jakością od standardowego.

Najlepiej zatem wybrać miejsce, gdzie badanie odbywa się w nocy. Częstą praktyką jest prośba skierowana w stronę pacjenta, aby pojawił się w miejscu badania nie wieczorem, a jeszcze w ciągu dnia ze względu na czas niezbędny do przygotowania do badania. Należy wykonać wywiad lekarski, wypełnić dokumenty oraz ankiety, a także zamontować komplet czujników niezbędnych do polisomnografii.

W dniu badania nie należy spożywać napojów wyskokowych, kawy, herbaty ani żadnej innej substancji czy napojów zawierających kofeinę lub teinę. Nie poleca się również zażywania żadnych leków, które mogą wpłynąć na jakość snu oprócz tych, które pacjent bierze na wyraźne polecenie lekarza.

Pacjent może zabrać ze sobą z domu własną poduszkę, nawet kołdrę, jeżeli ma taką potrzebę. Najlepiej zabrać koszulę zapinaną z przodu ze względu na wygodę własną oraz lekarza, który będzie przygotowywał do badania polisomnograficznego. Dość duża liczba czujników będzie bowiem przymocowywana do klatki piersiowej i pozostałych obszarów na ciele.

Na czym polega polisomnografia?

W skład badania polisomnograficznego wchodzą cztery podstawowe badania. Każde z nich odpowiedzialne jest za diagnozę innych zaburzeń snu oraz za analizę innych procesów:

• elektroencefalografia (EEG) – umieszczone na głowie pacjenta elektrody oceniają bioelektryczną czynność mózgu,
• elektrokardiografia (EKG) – elektrody umieszczone na klatce piersiowej pacjenta oceniają aktywność elektryczną serca,
• elektromiografia (EMG) – na ciele pacjenta (w kilku miejscach, przede wszystkim na kończynach) umieszcza się elektrody mające ocenić działanie mięśni oraz nerwów,
• elektrookulogram (EOG) – przy powiekach pacjenta umieszcza się elektrody, które badają zmianę prądów czynnościowych w trakcie ruchów gałki ocznej podczas snu.

Oprócz powyższych badań wykonuje się pomiary za pomocą czujników rozmieszczonych na całym ciele, z których lekarz czerpie informacje między innymi na temat ruchów kończyn oraz pulsu pacjenta. Obok ust kładzie się mikrofon, a na brzuchu i klatce piersiowej mocuje pasy oddechowe. Całość, jak zapewniają lekarze, umieszczana jest w taki sposób, aby nie krępować ruchów i umożliwić wyjście w nocy do toalety.

W pokoju pacjenta znajduje się kamera, która rejestruje sen w całości, a w drugim pokoju siedzi specjalista, która na bieżąco monitoruje całość zdarzeń oraz pilnuje, aby badanie przebiegało prawidłowo. Do jego obowiązków należy również poprawienie położenia sprzętu na ciele pacjenta, gdyby coś się przesunęło. Wszystko w celu zapewnienia miarodajności badania.

Obecnie często wykonuje się polisomnografię w domu. Obejmuje ona nieco mniej szczegółowy zapis snu, jednakże wystarczający do zdiagnozowania najważniejszych problemów ze snem.