Splot słoneczny, budowa, funkcje i dolegliwości. Anatomia splotu słonecznego

Splot słoneczny, a właściwie splot trzewny, to jeden z najważniejszych splotów nerwowych, który odpowiada za reakcje naszego organizmu. Gdzie się znajduje i jakie są jego funkcje? Jak leczyć uderzenie w splot trzewny?

Splot słoneczny to jeden z najważniejszych splotów nerwowych. W przeciwieństwie do somatycznego układu nerwowego odpowiada m.in. za niezależne reakcje zachodzące w naszym organizmie (perystaltykę jelit, wydzielanie soków żołądkowych). Jego najważniejszym zadaniem jest unerwianie narządów wewnętrznych.

Co to jest splot słoneczny? Najważniejsze funkcje

Splot słoneczny, czyli splot nerwów poszczególnych organów znajdujących się w jamie brzusznej, znajduje się na wysokości pierwszego kręgu lędźwiowego. Konkretnie umiejscowiony jest na przedniej stronie kręgosłupa, w tylnej części nadbrzusza. Sąsiaduje m.in. z aortą brzuszną, przeponą i nadnerczem.

Anatomia splotu słonecznego opiera się na połączeniu mniejszych splotów: lewego i prawego. Będący skupiskiem nerwów i zakończeń nerwowych odpowiada za reakcję na bodźce i sygnały, zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne. Bezpośrednio przekazuje je do poszczególnych narządów wewnętrznych: przepony, jelit, dwunastnicy, wątroby, śledziony, żołądka, aorty, narządów płciowych, nerek.

Jakie są funkcje splotu słonecznego?

• wydzielanie soków żołądkowych, żółci,
• przemiana materii,
• prawidłowa praca zwieraczy odbytu, pęcherza moczowego i żołądka,
• regulacja czynności oddechowych,
• wspomaganie pracy mięśnia sercowego,
• regulacja ciśnienia krwi,
• prawidłowa praca narządów rozrodczych,
• termoregulacja,
• prawidłowe wydzielanie hormonów przez nadnercza i trzustkę,
• perystaltyka jelit.

Splot słoneczny potocznie nazywany jest mózgiem brzusznym. Określenie to wynika z jego specyficznej budowy. Splot bowiem tworzą zwoje trzewne o kształcie półksiężyca, które odchodzą kolejno od organów. I tak wyróżnia się: splot nadnerczowy, splot nerkowy, splot jądrowy, splot żołądkowy itd. Splot trzewny reguluje więc pracę najważniejszych organów w ludzkim ciele, zapewniając jego równowagę.

Ból splotu słonecznego – jak leczyć?

Jego praca może zostać zachwiana przez długotrwałe przyjmowanie substancji psychoaktywnych lub zaburzenie prawidłowej gospodarki elektrolitowej powstałej wskutek odwodnienia organizmu lub bardzo ubogiej diety. Występujący w obrębie jamy brzusznej ból bardzo często odczuwany jest jako pulsujący lub promieniujący i nie zawsze dotyczy tego miejsca, w którym się go czuje. Wynika to z połączenia nerwowego całego splotu. Dlatego utrzymujący się ból może być zlokalizowany jedynie podczas szczegółowych badań.

W leczeniu bólu brzucha istotne jest odróżnienie bólu somatycznego od trzewnego. Ból somatyczny powstaje: w wyniku kontaktu otrzewnej ze zmienioną tkanką lub uszkodzeniem samej otrzewnej bądź dostaniem się do niej np. soków żołądkowych, jelitowych. Ból trzewny natomiast związany jest bezpośrednio z dysfunkcją i zaburzeniem w prawidłowej pracy organów wewnętrznych, które objawiają się bólem rwącym, tętniącym. Za powstanie odczuć bólowych odpowiadają m.in. podrażnione zakończenia nerwowe. Wraz z dolegliwościami bólowymi, chory może skarżyć się na towarzyszącą im gorączkę, podwyższone ciśnienie, przyspieszone bicie serca.

Bardzo niebezpieczne jest uderzenie w splot słoneczny. Mocny cios może spowodować nie tylko przenikliwy ból, lecz także zaburzyć funkcjonowanie organów wewnętrznych, a w najgorszym przypadku uszkodzić je. Pierwszym zauważalnym objawem uderzenia jest zatrzymanie oddechu lub widoczne trudności w jego złapaniu. Może również dojść do zaburzenia pracy serca lub niekontrolowanego wypróżnienia. Najważniejsza w przypadku uderzenia w splot słoneczny jest pierwsza pomoc. Osobę poszkodowaną powinno się niezwłocznie położyć na boku, aby umożliwić stały przepływ powietrza przez organizm. W przypadku zatrzymania oddechu niezbędny jest natychmiastowy masaż serca. Po silnym uderzeniu poszkodowanego powinien obejrzeć lekarz, aby wyeliminować ryzyko trwałych uszkodzeń w obszarze brzucha.

Jednym z poważniejszych urazów jest rozerwanie przepony, które może spowodować bardzo poważne powikłania, jak krwotok wewnętrzny i przedostanie się jelit do klatki piersiowej. Uraz ten wymaga natychmiastowej interwencji chirurgicznej.

Starożytna medycyna wypracowała teorię, iż przyczyną zaburzenia prawidłowego działania splotu słonecznego może być również długotrwały stres lub nerwica. Najczęstsze objawy towarzyszące chronicznemu bólowi brzucha to: bezsenność, problemy z ciśnieniem, ból głowy, brak energii, uczucie rozbicia, biegunka lub zatwardzenia, wrzody żołądka.