Przejdź do treści

Złamany ząb w części korzeniowej – czy konieczne jest jego usunięcie?

Złamany ząb w części korzeniowej – czy konieczne jest jego usunięcie? /fot. Adobe Stock
Złamany ząb w części korzeniowej – czy konieczne jest jego usunięcie? /fot. Adobe Stock
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Złamanie zęba w części korzeniowej to dosyć rzadki problem, z którym spotykają się stomatolodzy w swoich gabinetach. W przypadku bardzo poważnych urazów może być konieczne podjęcie leczenia endodontycznego lub nawet usunięcie zęba. Nie należy więc bagatelizować problemu, ponieważ wczesne rozpoczęcie leczenia zwiększa szansę na uratowanie zęba.

Złamany ząb – co to za uszkodzenie? 

Złamanie korzenia zęba należy do grupy poważnych urazów stomatologicznych. Najczęściej powstaje na skutek urazu czy wypadku. Powstaje wówczas pęknięcie, które obejmuje zębinę, cement korzeniowy oraz miazgę zębową. Niekiedy diagnozowane jest też złamanie kości wyrostka zębodołowego (w przypadku szczególnie skomplikowanych i masywnych uszkodzeń). 

Rodzaje złamań zęba 

Wyróżnia się kilka typów złamania zęba. W zależności od przebiegu linii pęknięcia może być to złamanie pionowe, skośne albo poziome. 

Pionowe złamania zębów zostały sklasyfikowane przez Amerykańskie Towarzystwo Endodontyczne w 2008 r. Zgodnie z przyjętą systematyką pionowe pęknięcie korzenia zębowego należy do grupy V. Może mieć charakter całkowity lub częściowy (obejmuje cały korzeń lub tylko jego część). Pionowe pęknięcie zęba może wynikać z predyspozycji pacjenta, choć znacznie częściej stanowi efekt leczenia endodontycznego i związanego z tym osłabienia struktury kości. Na powstanie tego rodzaju urazu są w szczególności narażone osoby: 

  • z wadami zgryzu, 
  • zmagające się z bruksizmem, 
  • zaciskające zęby, 
  • z abrazją (nadmierne ścieranie twardej struktury powierzchni zęba przy jego szyjce np. przez niewłaściwe szczotkowania), 
  • z atrycją (ścieranie zębów przez tarcie jednymi o drugie), 
  • po leczeniu ubytków z wykorzystaniem narzędzi rotacyjnych, 
  • po leczeniu rozległych i głębokich ubytków. 

W przypadku skośnego złamania szczelina przebiega zwykle od korzenia aż po koronę zęba lub w części wewnątrzzębodołowej. 

Poziome złamanie zęba może mieć kilka postaci: 

  • pęknięcie pojawia się w przykoronowej części korzenia zęba, 
  • pęknięcie pojawia się w środkowej części korzenia zęba, 
  • pęknięcie pojawia się w wierzchołkowej części korzenia zęba. 

W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:

NOWOŚĆ
Odporność
Przecier z owoców bzu czarnego ElPol, 300 ml
19,50 zł
Odporność, Beauty
Naturell Cynk Organiczny + C, 100 tabletek
12,99 zł
Odporność, Energia, Beauty
Naturell Witamina B Complex Vegan, 180 tabletek
79,99 zł
Odporność
Naturell Omega-3 500 mg, 240 kaps.
30,00 zł
Odporność
Bloxin Żel do nosa w sprayu, 20 ml
25,99 zł
Pulsujący ból zęba - co może oznaczać i kiedy występuje?

Pęknięty ząb – objawy 

Typowym objawem pęknięcia zęba jest ból nasilający się przy przeżuwaniu pokarmów, zwłaszcza tych o zwartej i twardej strukturze. Jest on również bardziej odczuwalny przy nagłych zmianach temperatury. Chodzi tu zarówno o przyjmowanie zimnych płynów i pokarmów, jak i raptowną zmianę temperatury otoczenia (np. po wejściu do klimatyzowanego pomieszczenia). 

Dosyć częstym objawem złamania zęba jest nadwrażliwość w czasie spożywania słodkich potraw lub picia słodkich napojów. 

Przy opukiwaniu zęba pojawia się promieniujący ból, który nie kończy się natychmiast po zaprzestaniu tego badania. Mowa jest wówczas o bólu przedłużonym. 

Diagnostyka złamania zęba 

Złamanie zęba wymaga konsultacji ze specjalistą. Choć nie każde pęknięcie wymaga natychmiastowej interwencji, to w przypadku urazów pionowych i rozległych skośnych konieczne jest usunięcie zęba, aby zapobiec niekorzystnym dla zdrowia powikłaniom.  

Diagnostyka w przypadku pęknięcia korzenia jest wyjątkowo skomplikowana, ponieważ jeśli szczelina nie dociera aż do korony – wówczas nie widać jej podczas oględzin, nawet jeśli wykorzystana zostanie lupa. W przypadku tak poważnego urazu – zwykle już w trakcie oględzin jamy ustnej stomatolog obserwuje ruchomość korony zęba a czasami nawet jej przemieszczenie. Nasilona jest też dodatnia reakcja ozębnej (unerwionej i ukrwionej tkanki otaczającej korzeń) na opukiwanie. 

W czasie badania lekarz może poprosić pacjenta o stopniowe zwiększanie zaciśnięcia zębów po uprzednim wsunięciu pomiędzy nie ligniny. Jeśli po gwałtownym zwolnieniu nacisku pojawia się ból – świadczyć to może o istnieniu pęknięcia. 

Stomatolog może w celach diagnostycznych wykonać badanie kieszonek zębowych przy pomocy sondy peridentologicznej, by stwierdzić przebieg szczeliny. Ma to zastosowanie wówczas, gdy dojdzie do złamania zęba przy dziąśle. 

W celu potwierdzenia podejrzeń złamania korzenia zęba – stomatolog zleca przeprowadzenie diagnostyki obrazowej. Najczęściej jest to prześwietlenie rentgenowskie (RTG). Zwykle na uzyskanym obrazie widoczna jest szczelina. Niekiedy wykonywana jest też tomografia komputerowa, aby poznać linię przebiegu i głębokość szczeliny. 

Metody leczenia złamanego zęba 

Metoda leczenia złamanego zęba w części korzeniowej zależna jest od rodzaju uszkodzenia. 

Najwięcej trudności w leczeniu niesie za sobą pęknięcie pionowe. Zwykle niestety konieczne jest usunięcie zęba. Również przy złamaniu skośnym, jeśli pęknięcie przebiega od korzenia aż do korony zęba – konieczna jest ekstrakcja. Jeśli jednak szczelina biegnie wewnątrzzębodołowo – możliwe jest uratowanie zęba, pod warunkiem że diagnoza zostanie postawiona szybko, a wraz z nią rozpoczęte zostanie leczenie. 

Przy zębie dobrze rokującym, gdy leczenie rozpoczęte zostanie odpowiednio wcześnie, wykonuje się uzupełnienie kompozytowe typu overlay, czyli tzw. nakład na zęby albo wykonywana jest odbudowa zęba z wykonaniem korony. O źle rokującym zębie mowa jest, gdy powstałe pęknięcie dzieli ząb na dwie części, ma długość większą niż 3 mm i drąży do miazgi albo gdy przebiega poniżej linii korzenia. Wówczas konieczna jest ekstrakcja i zastąpienia naturalnego zęba implantem. 

Najwięcej szans na uratowanie zęba daje pęknięcie poziome. Jeśli zlokalizowane jest przy szyjce – wdrażane jest leczenie kanałowe i wykonuje się koronę z porcelany (czasami po uprzednim wydłużeniu korony aparatem ortodontycznym). Przy złamaniu w środkowej części korzenia konieczne jest szynowanie zęba i leczenie kanałowe, a jeśli okaże się ono nieskuteczne – przeprowadzana jest ekstrakcja. Przy złamaniu przywierzchołkowym wykonuje się szynowanie zęba i, jeśli to konieczne, leczenie kanałowe. 

Źródła: 

  1. M. Jurczykowska, C. Muñoz-Sandoval, Zespół pękniętego zęba jako znaczący problem współczesnych pacjentów – przegląd literatury, „Journal of Stomatology” 2015, vol. 68, nr 5, s. 579–590. 
  2. K. Emerich, A. Wal-Adamczak i in., Jama ustna dziecka bez tajemnic, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2015. 
  3. M. Wacińska-Drabińska, M. Kaczmarska, Urazowe złamania korzeni zębów stałych – opis przypadku, „Nowa Stomatologia” 2008, nr 4, s. 147–150. 
i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Próchnica – najczęstsza choroba zakaźna. Co warto o niej wiedzieć?

Kobieta stoi przed lustrem i szczotkuje zęby

Moczysz szczoteczkę przed myciem zębów? „To jeden z najczęstszych błędów, jeśli chodzi o higienę jamy ustnej” – podkreśla stomatolog

Kobieta - ból zeba

Co zrobić, kiedy boli ząb? Poznaj domowe sposoby, które przyniosą Ci ulgę!

„Niektórzy ze strachu próbują leczyć się sami. Poznałam historię pacjenta, który wywiercił sobie dziurę w zębie przy pomocy wiertła budowlanego”. O dentofobii mówi Agnieszka Fiedorowicz

Koferdam – materiał, który czyni leczenie endodontyczne wyjątkowo bezpiecznym

Piłowanie zębów, czyli stripping. Co to jest? Wskazania /fot. Adobe Stock

Piłowanie zębów – co to jest i jak wygląda zabieg? Czy stripping niszczy szkliwo?

Czy nakładki prostujące i szczoteczka w kształcie litery "U" rzeczywiście działają? Ekspert rozprawia się z 3 stomatologicznymi mitami

Czy nakładki prostujące i szczoteczka w kształcie litery „U” rzeczywiście działają? Ekspert rozprawia się z 3 stomatologicznymi mitami

„Zapalenie osierdzia mięśnia sercowego czy reumatyczne zapalenie stawów to tylko niektóre choroby, które mogą mieć początek w jamie ustnej” – alarmuje lek. dent. Bartosz Leończak

Hiperdoncja – gdy w szczęce lub żuchwie pojawiają się dodatkowe zęby

dziewczyna leżąca na trawie

Po czym lepiej nie myć zębów i dlaczego? Lista problematycznych produktów

śmiejąca się kobieta

W zdrowym ciele zdrowy ząb. Oto, co może cię spotkać, jeśli w porę nie zadbasz o swój uśmiech

Ukruszony ząb – przyczyny, leczenie i koszty. Co zrobić, gdy ukruszona jest jedynka?

„Podstawową różnicą pomiędzy mną a stomatologiem jest to, że stomatolodzy wsadzają wiertarki do buzi, a ja tylko palce” – o fizjoterapii stomatologicznej mówi Karolina Mrozińska

To świetna wiadomość dla pacjentów leczących zęby na NFZ. Wchodzi nowe rozporządzenie

Yaeba, czyli nowa moda na krzywe zęby. Niegroźne zjawisko czy niebezpieczny trend?

Yaeba, czyli nowa moda na krzywe zęby. Niegroźne zjawisko czy niebezpieczny trend?

Nie możesz sobie poradzić z nieświeżym oddechem? Poznaj możliwe przyczyny tej dolegliwości

Kobieta leży w łóżku

Raz w tygodniu miewasz migrenę? Przyczyną może być zła okluzja

Cefalometria – co to jest, wskazania, przeciwskazania, cena

Uzębienie – ile zębów ma człowiek? Kiedy wychodzą zęby?

Zębina – budowa, rodzaje. Zapalenie miazgi i nadwrażliwość zębów

Choroby tarczycy a stan zębów / pexels

Masz wysokie przeciwciała przy chorobach tarczycy? Sprawdź stan swoich zębów!

Płytka nazębna, uśmiechnięta kobieta

Płytka nazębna – co to jest, jak powstaje i jak ją usunąć

Hipoplazja szkliwa

Hipoplazja szkliwa – przyczyny, objawy, rodzaje, leczenie

W czasie miesiączki nie można usuwać zębów? Anna Kuśnierczak obala mity związane ze stomatologią

W czasie miesiączki nie można usuwać zębów? Anna Kuśnierczak obala mity związane ze stomatologią

×