Przejdź do treści

AZS – objawy u dzieci i dorosłych. Jak rozpoznać atopowe zapalenie skóry?

Dziecko z czerwoną skórą z atopowym zapaleniem skóry
Fot. Olga Sidel'nikova / stock.adobe.com
Podoba Ci
się ten artykuł?
Podoba Ci
się ten artykuł?

Objawy AZS wynikają głównie z zaburzeń odpowiedzi układu odpornościowego. Atopia jest dzisiaj problemem, który dotyka aż 1/3 populacji. Symptomy AZS zwykle występują w towarzystwie kataru siennego lub astmy. Na ogół walka z AZS polega na leczeniu objawowym, rzadziej przyczynowym.

AZS, czyli atopowe zapalenie skóry, to tzw. choroba cywilizacyjna. W przypadku AZS objawy zlokalizowane są na skórze i uwidaczniają się pod postacią miejscowych wysypek i świądu. AZS u niemowlaka daje objawy w postaci malutkich krostek i zaczerwienienia skóry w odpowiedzi na niektóre kosmetyki dla niemowląt czy proszki do prania ubrań.

Czym jest AZS?

Atopowe zapalenie skóry jest chorobą genetyczną, która może być przekazywana z pokolenia na pokolenie. Objawy AZS są wynikiem nadmiernej produkcji przeciwciał klasy IgE skierowanych przeciwko alergenom środowiskowym. Czynników może być wiele: pyłki roślin, sierść psa lub kota, kosmetyki czy też pokarmy.

Zarówno objawy AZS u dzieci, jak i objawy AZS u dorosłych mogą dotyczyć nie tylko powierzchni skóry, ale i układu oddechowego, gałek ocznych czy układu trawiennego. Pierwsze oznaki choroby pojawiają się już we wczesnym dzieciństwie.

Jakie są objawy AZS?

Charakterystycznymi objawami AZS u niemowlaka są tendencje do przewlekłego i nawracającego zakażenia bakteryjnego oraz zmiany skórne, występujące głównie na buzi, kolanach, łokciach (szczególnie w ich zgięciu), rękach i szyi. Obszar zapalenia może obejmować całą twarz lub rozsiewać się przeważnie na policzki, czoło i główkę.

Ramię w ramię z AZS-em dziecko może cierpieć na astmę oskrzelową, zapalenie spojówek i przewlekły katar sienny. W przypadku ostrego zapalenia AZS u dzieci objawami są pęcherzyki lub nadżerki tworzące się na skórze. Im dziecko jest starsze, tym zmiany skórne lokalizują się bardziej na zgięciach kolan i łokci niż na twarzy. Kiedy zauważy się pierwsze symptomy choroby skóry, należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza dermatologa. W ostrzejszych fazach AZS zaczerwienienie skóry z wysypką może obejmować całą powierzchnię skóry. Takie zjawisko nazywane jest erytrodermią.

Zobacz także

Kto częściej choruje na AZS?

Badania wykazały, że na AZS cierpi przede wszystkim rasa biała. Okazuje się, że 80% niemowlaków przechodzi atopowe zapalenie skóry. Następnie wraz z wiekiem ryzyko pojawienia się symptomów AZS u dorosłych znacznie spada (do 10%). Co ciekawe, częściej chorują kobiety niż mężczyźni. W poważniejszych przypadkach AZS daje objawy u dorosłych przez całe życie. Nie oznacza to jednak, że skóra jest odporna na alergie w takim samym stopniu. Cechami tej przewlekłej postaci są okresy remisji i zaostrzeń. W momentach nawrotu choroby skóra staje się grubsza, bardziej szorstka i matowa, pozbawiona blasku, a ponadto może przypominać rybią łuskę. U dojrzałych pacjentów objawy AZS dają o sobie znać w nocy, przez co pojawia się bezsenność, której naturalną konsekwencją jest rozdrażnienie, a nawet depresja. Uporczywe swędzenie wywołuje często kompulsywne rozdrapywanie zmian zapalnych, co może skończyć się powstawaniem blizn na całe życie.

Jak rozpoznać i leczyć atopowe zapalenie skóry?

Ostateczną diagnozę może wydać tylko lekarz dermatolog – na podstawie wywiadu, badań krwi, badań alergicznych na obecność antygenów skórnych oraz samego wyglądu skóry. Jednakże istnieje kilka sztandarowych objawów AZS-u u dorosłych i dzieci, które powinny wzbudzić czujność:

  •       atopia u innych członków bliskiej rodziny,
  •       nawracające wysypki, suchości, rogowacenia naskórka,
  •       alergie pokarmowe, nietolerancje i uczulenia na tkaniny, alergeny i sierść zwierząt,
  •       wysypka skórna pojawiająca się po stresie psychicznym,
  •       atopowe zapalenie skóry we wczesnym dzieciństwie,
  •       podwyższone stężenie IgE w badaniu surowicy krwi.

Pielęgnacja skóry osób cierpiących na atopię musi być wyjątkowo staranna. Należy pamiętać o tym, że jedynie połączenie terapii farmakologicznej z łagodnymi środkami myjącymi i nawilżającymi, przeznaczonymi dla takiej skóry, może złagodzić objawy AZS u dzieci i osób dorosłych. Dietetycy zalecają również włączyć w codziennie menu żywieniowe olej lniany, tran z wątroby dorsza oraz olej z nasion wiesiołka. Zaleca się suplementację cynkiem w tabletkach.

Bibliografia

1. Atopowe zapalenie skóry. Wojciech Silny. Termedia, 2012.
2. Atopowe zapalenie skóry – poradnik lekarza praktyka. Nowicki Roman. Medical Education. 2013

Podoba Ci się ten artykuł?

Powiązane tematy:

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.