Skąd się biorą skurcze w nogach? Leki i domowe sposoby na skurcze nóg

Wbrew powszechnej opinii skurcze nóg rzadko wynikają z niedoboru magnezu. Przyczyn tej przykrej dolegliwości jest mnóstwo, a każda z nich oznacza inne sposoby leczenia. Skurcze w nogach pojawiają się zaskakująco często – zgłasza je ponad połowa dorosłych osób. Dowiedz się, jak sobie z nimi radzić.

Możliwe przyczyny bolesnych skurczów nóg

Skurcze nóg, a dokładniej mięśni szkieletowych, pojawiają się najczęściej w nocy w obrębie łydek. Są mimowolne, bolesne i trwają od kilku sekund do kilku minut. Nocne skurcze nóg są dodatkowo przyczyną problemów ze snem. To powszechne zjawisko, którego ryzyko wystąpienia rośnie wraz z wiekiem. Przyczyny bolesnych skurczów nóg to m.in.:

• zaburzenia elektrolitowe – mogą wynikać z nadmiernego wysiłku, upału lub zbyt małej podaży płynów,
• przewlekła niewydolność żylna – zaburzenia krążenia często powodują nocne skurcze nóg u osób starszych. Mogą im towarzyszyć obrzęki, drętwienie oraz bóle łydek,
• niedobór magnezu, potasu lub wapnia,
• siedzący tryb życia – skurcze mięśni nóg mogą wynikać z braku ich rozciągania,
• niektóre leki, np. tryptany stosowane w migrenie, statyny na cholesterol czy leki moczopędne,
• ciąża – skurcze nóg w ciąży wynikają najczęściej z niedoboru magnezu oraz zaburzeń krążenia, co ma miejsce z powodu ucisku rosnącej macicy na naczynia krwionośne,
• choroby ośrodkowego układu nerwowego, np. choroba Parkinsona, udar mózgu, stwardnienie rozsiane,
• polineuropatie, czyli uszkodzenia nerwów obwodowych. Pojawiają się np. w przebiegu cukrzycy i również mogą powodować skurcze w nogach,
• choroby tarczycy i przytarczyc,
• skrócenie długości mięśni u osób starszych,
• inne choroby przewlekłe, np. choroba wieńcowa, niewydolność wątroby lub nerek, choroba zwyrodnieniowa stawów.

Jaki lek na silne skurcze nóg będzie najlepszy?

Jak widzisz, przyczyn skurczu w nogach jest naprawdę wiele. W związku z tym nie ma uniwersalnej metody leczenia, a leki na skurcze nóg dobiera się do ich przyczyny. U osób starszych bardzo często wynikają z niewydolności krążenia, dlatego skuteczne będą preparaty, które je poprawią. Mogą to być tabletki lub maści na skurcze nóg zawierające:

• wyciągi z kasztanowca,
• escynę,
• hesperydynę,
• diosminę,
• pochodne rutyny,
• heparynę.

Jeśli przyczyny są neurologiczne, leki na skurcze nóg bez recepty powinny poprawiać metabolizm nerwów. Stosuj w tym celu witaminy z grupy B, zwłaszcza witaminę B12 oraz kwas alfa-liponowy. Jeśli chorujesz na cukrzycę, kontroluj regularnie poziom cukru we krwi. Pamiętaj też o odpowiednim nawodnieniu. Pij codziennie co najmniej 2-3 litry wody, a podczas upałów i treningu stosuj elektrolity.

A co z tym magnezem? Jeśli przyczyną częstych skurczów nóg jest jego niedobór, to oczywiście suplementacja przyniesie efekty. Będzie też najlepszym wyborem na skurcze nóg w ciąży, kiedy znacznie wzrasta zapotrzebowanie na ten pierwiastek. Jaki magnez na skurcze nóg kupić? Wybierz preparat o rejestracji leku, przebadany pod kątem składu, bezpieczeństwa i skuteczności. Najlepiej wchłaniają się sole organiczne magnezu – cytryniany i mleczany.

Domowe sposoby na skurcze nóg

Jak uniknąć bolesnych skurczów nóg w nocy? Unikaj picia alkoholu przed snem – możesz się w ten sposób odwodnić. Wykonaj też kilka ćwiczeń rozciągających. Ponieważ skurcze w nogach mogą wynikać z braku aktywności fizycznej, postaraj się nieco lepiej o nią zadbać. Na początek wystarczy spacer kilka razy w tygodniu. Z kolei, jeśli skurcze łapią cię po treningu, rozważ zmniejszenie ich natężenia lub częstotliwości. Nie pomijaj też rozgrzewki i rozciągania.

A może masz skłonności do problemów z krążeniem? W takim razie zadbaj o częstą zmianę pozycji w trakcie pracy czy odpoczynku. Nie zakładaj nogi na nogę i unikaj wysokich szpilek. Postaraj się codziennie przez kilkanaście minut poleżeć z nogami uniesionymi powyżej tułowia, żeby poprawić krążenie. Co jeść na skurcze nóg? W twojej diecie nie powinno zabraknąć magnezu, potasu i wapnia. W poniższej tabelce znajdziesz najlepsze źródła tych pierwiastków:

Jak się pozbyć skurczu w nodze?

Powyższe wskazówki to profilaktyka, ale co zrobić w momencie, kiedy dopadnie cię skurcz mięśni nóg? Wyprostuj kończynę i mocno zegnij stopę w kierunku kolana. W ten sposób zepniesz mięsień przeciwstawny do tego, który się skurczył, a to powinno go rozluźnić. Możesz też wymasować bolącą łydkę i przyłożyć do niej ciepły kompres.

Bibliografia:

1. Allen R. E., Kirby K. A., Nocturnal leg cramps, American family physician 2012, 86(4): 350-355.
2. Butler J. V., Mulkerrin E. C., O’keeffe S. T., Nocturnal leg cramps in older people, Postgraduate medical journal 2002, 78(924): 596-598.
3. Nicpoń K. W., Bóle mięśniowe i kurcze bolesne w praktyce neurologa, Polski Przegląd Neurologiczny 2007, 3(4): 237-248.
4. Włodarek D., Lange E., Kozłowska L., Głąbska D., Dietoterapia, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2014.
5. Ziaja D., Miejsce suplementów diety o działaniu flebotropowym w praktyce lekarskiej u pacjentów z przewlekłą niewydolnością żylną, Chirurgia Polska 2014, 16(1): 1-5.