5 min.
Bezpłodność – skąd się bierze, jak ją rozpoznać i jak leczyć?

Bezpłodność - skąd się bierze, jak ją rozpoznać i jak leczyć? Pexels.com
05.07.2022
Implant zamiast tabletki przeciwbólowej? Innowacyjne rozwiązanie naukowców
05.07.2022
Lekarze dawali mu pół roku życia. Uratował go przeszczep, podczas którego otrzymał pięć narządów naraz
05.07.2022
Wraca zerowy podatek VAT na zagraniczne leki ze zbiórek. Walczyli o to między innymi rodzice dzieci z SMA
05.07.2022
„To był szok. Przez ponad dwadzieścia lat nie wiedziałam, z czym chodzę w brzuchu”. Szpital popełnił błąd. Pani Wanda odszkodowania nie dostanie
05.07.2022
Kolejna fala zakażeń. „Obecny koronawirus bardzo różni się od oryginalnego, to inna choroba, więc możemy mówić o COVID-22”
Bezpłodność definiowana jest jako trwała niezdolność do zajścia w ciążę. To odróżnia bezpłodność od niepłodności – w przypadku niepłodności mówimy o okresowej, a zatem odwracalnej i uleczalnej zdolności do zajścia w ciąży. Istnieje wiele czynników mogących prowadzić do bezpłodności u mężczyzn i kobiet. Niestety – w przypadku bezpłodności nie ma możliwości leczenia, co oznacza, że jedyną szansą na posiadanie potomstwa może być zapłodnienie in vitro lub adopcja. Co powoduje bezpłodność i jak ją rozpoznać?
Spis treści
Czym jest bezpłodność?
Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia, bezpłodność to trwała niezdolność do zajścia w ciążę. Oznacza to, że stan ten jest nieodwracalny i nie ma żadnych możliwości leczenia. Bardzo często termin „bezpłodność” stosowany jest zamiennie z określeniem „niepłodność”, jednak jest to duża nieścisłość, gdyż niepłodność a bezpłodność to nie to samo. W przypadku bezpłodności niemożność zajścia w ciąży jest nieodwracalna, z kolei niepłodność to stan uleczalny. Niepłodność diagnozowana jest wówczas, gdy przez co najmniej 12 miesięcy występuje niezdolność do poczęcia dziecka. Niepłodność jest stanem odwracalnym.
Jak doprowadzić do bezpłodności? W przeciwieństwie do niepłodności, która może pojawić się w konsekwencji niezdrowego stylu życia, bezpłodność nie wynika ze stosowania niewłaściwej diety, braku aktywności fizycznej czy stosowania używek. U podłoża bezpłodności leży wrodzony niedorozwój narządów płciowych, urazy mechaniczne narządów płciowych, rozległe zabiegi operacyjne.
Bezpłodność – objawy i przyczyny u mężczyzn
Przyczyny bezpłodności u mężczyzn są bardzo zróżnicowane. Jedną z nich jest występowanie wrodzonych wad anatomicznych jąder, prącia, a także nasieniowodów. Bezpłodność może być także konsekwencją niewykształcenia męskich narządów rodnych. Do pojawienia się bezpłodności u mężczyzny mogą przyczynić się rozmaite zaburzenia genetyczne. Jednym z nich jest hipoplazja komórek Leydiga, związana z mutacją w genie LHCGR. W przebiegu tego zaburzenia stwierdzany jest niedorozwój komórek Leydiga zlokalizowanych w jądrach i odpowiedzialnych za syntetyzowanie męskich hormonów płciowych oraz wpływających na rozwój cech płciowych.
W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:
Hipoplazja komórek Leydiga może współwystępować z takimi zaburzeniami jak:
- rozdwojenie moszny
- spodziectwo, czyli ujście cewki moczowej po brzusznej stronie prącia
- mikropenis
Kolejne zaburzenia genetyczne, w przebiegu których dochodzi do bezpłodności to zespół Klinefeltera, czyli nieprawidłowy kariotyp 47, XXY. Zaburzenie to cechuje się występowaniem dodatkowego chromosomu płciowego X u mężczyzn, co przekłada się na występowanie kobiecej budowy ciała, a także hipogonadyzmu hipogonadotropowego. Poziom testosteronu w organizmie jest na tyle niski, że w okresie dojrzewania nie dochodzi do wykształcenia drugorzędowych cech płciowych, a produkcja plemników nie zachodzi, gdyż w gonadach nie jest stwierdzana spermatogeneza. Bezpłodność towarzyszy także innemu zaburzeniu chromosomalnemu – zespołowi Downa, czyli trisomii 21 pary chromosomów.
Poza wrodzonymi przyczynami bezpłodności u mężczyzn, istnieją przyczyny nabyte. Wśród nich wymienić można mechaniczne uszkodzenie gonad w efekcie np. urazu, wypadku, rozległego zabiegu operacyjnego. Bardzo istotnym czynnikiem mogącym skutkować pojawieniem się bezpłodności są infekcje w obrębie narządów płciowych. W przebiegu zakażenia takimi drobnoustrojami jak chlamydia, Mycoplasma czy Neisseria gonnorhoeae może dojść do zapalenia jąder i powstania w nasieniowodach zrostów.
Bezpłodność może być powikłaniem takich infekcji jak różyczka czy świnka, która rozwija się w okresie dojrzewania płciowego lub dotyczy dorosłych mężczyzn. Wirus świnki może prowadzić do rozwoju zapalenia jąder, co niekiedy skutkuje zanikiem kanalików nasiennych z komórkami plemnikotwórczymi. Bezpłodność jest rzadkim powikłaniem infekcji różyczkowej.
Co powoduje bezpłodność u kobiet?
Brak płodności u kobiet może być spowodowany brakiem lub nieprawidłowym rozwojem narządów płciowych – jajników lub macicy. Możliwe jest wystąpienie bezpłodności w efekcie mechanicznych urazów jajników, ich operacyjnego usunięcia, niedrożności jajowodów rozwijającej się np. w konsekwencji zapalenia narządów miednicy mniejszej. Czy brak owulacji oznacza bezpłodność? Niekoniecznie, gdyż istnieje wiele przyczyn zaburzeń cyklu miesięcznego i wiele z nich można wyeliminować, przywracając owulację. Możliwą przyczyną bezpłodności jest natomiast przedwczesna menopauza, zespół policystycznych jajników. Objawy bezpłodności u kobiet sprowadzają się do niemożności zajścia w ciążę.
Jak rozpoznać bezpłodność? Badania na płodność
W przypadku diagnozowania bezpłodności wykonać można te same badania, które znajdują zastosowanie w diagnostyce niepłodności. Jak sprawdzić płodność mężczyzny? Przede wszystkim wykonywane jest badanie jakości nasienia. Ten test na płodność mężczyzny polega na ocenie liczby plemników w próbce nasienia, ich ruchliwości oraz morfologii plemników. Badania na płodność u kobiety to m.in. oznaczenie poziomu hormonów – LH, FSH, AMH, a także USG układu rodnego.
Bibliografia:
- Rekomendacje dotyczące diagnostyki i leczenia niepłodności. Ginekol Pol 2012, 83, 149-154
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.
Podoba Ci się ten artykuł?
Tak
Nie
Powiązane tematy:
Polecamy

04.07.2022
Gdy ich bliscy chorują, oni sami są cichymi pacjentami. Tak w Polsce wygląda opieka nad osobami ze schizofrenią

03.07.2022
„Budzę się i jem, by móc znowu zasnąć”, czyli czym jest zespół nocnego jedzenia (NES). Rozmowa z psycholożką zdrowia Agnieszką Węgiel

01.07.2022
„Nie jesteśmy w stanie odróżnić klinicznie depresji poporodowej od fazy niedoczynności poporodowego zapalenia tarczycy” – mówi dr Dorota Wakuła

29.06.2022